یکی از شایع ترین مشکلاتی که زنان بعد از به دنیا آوردن نوزاد خود با آن مواجهه می شوند، خونریزی پس از زایمان است. معمولا، بسیاری از مادرانی که تازه زایمان کرده اند، دچار خونریزی شدید شده و درد، ناراحتی و مشکلات دیگر پس از زایمان تجربه می کنند.
شقاق مقعد بعد از زایمان ، همان زخم یا ترك خوردگی انتهای روده است كه معمولاً با درد و یا سوزش شدید در این ناحیه همراه است. علت اصلی این زخم ها یبوست است كه به دلیل رد شدن مدفوع سفت از این ناحیه زخم ایجاد شده و در صورت تداوم یبوست بر شدت آن افزوده می شود، البته اسهال مزمن و التهاب روده نیز از علل این زخم ها هستند.
بسیاری از بانوان بعد از زایمان یا سزارین به دچار شقاق مقعد می شوند كه علت آن اختلال در دفع است كه به دلیل شلی عضلات لگن در حاملگی ایجاد می شود. علامت اصلی این بیماری درد هنگام اجابت مزاج است كه گاهی با خونریزی همراه است . این درد برای بیمارآزار دهنده بوده و گاهی باعث عدم توانایی در دفع می شود.
علل خونریزی روده راست زنان بعد از انجام زایمان:
• افزایش فشار شکمی زنان در هنگام زایمان: معمولا خونریزی رکتال در زنان پس از انجام عمل زایمان به دلیل وارد شدن فشار بیش از حد به شکم و افزایش وزن مادران در طی دوران بارداری، در کنار وجود زخم در این ناحیه اتفاق می افتد.
• یبوست: علت دیگر خونریزی مقعدی زنان در هنگام زایمان، وجود یبوست در طی دوران بارداری است. در چنین شرایطی وقتی مدفوع دفع می شود، ممکن است در ماهیچه ها و بافت های مقعد پارگی ایجاد کرده و سبب بروز خونریزی در بدن فرد شود. فراموش نکنید که اگر مشکل یبوست مادران به موقع درمان نشود، منجر به بیماری هموروئید و پاره شدن عضلات ناحیه مقعد (ناشی از انسداد روده) شده و در نتیجه خونریزی شدیدی را ایجاد می کند.
روش های جلوگیری از خونریزی رکتوم در زنان، پس از زایمان:
روش های ساده و آسانی برای مقابله با خونریزی پس از زایمان در ناحیه رکتال زنان وجود دارد. در واقع، تنها بروز شکاف ها و پارگی هایی در این ناحیه باعث خونریزی مقعدی در بدن مادران می شود که قابل پیشگیری است. این راهکارها عبارتند از:
۱٫ جلوگیری از بروز مشکل یبوست در زنان:
همانطور که می دانید مشکل یبوست زنان در طی دوران بارداری و پس از زایمان می تواند مشکل سختی به شمار آید. از این رو، بسیار مهم است که مادران با خوردن غذاهای مناسب و فیبردار از بروز یبوست، به ویژه در دوران پس از تولد فرزند خود جلوگیری کنند. یادتان باشد که مصرف غذاهای حاوی فیبر بالا مانند سبزیجات و انواع میوه ها به میزان زیاد می تواند از بروز این مشکل در طی دوران بارداری و پس از زایمان پیشگیری کند. همچنین، این زنان می توانند با اضافه کردن سبوس بیشتر به غذای روزانه خانواده و یا مصرف غلات بیشتر در رژیم غذایی خود در طی دوران حاملگی و پس از زایمان از بروز مشکل یبوست در بدن خود پیشگیری نمایند. در نهایت، لازم است به خاطر داشته باشید که مصرف آب زیاد و مایعات دیگر برای از بین بردن مشکل یبوست در انسان بسیار مفید است. اگر مصرف آب خالص زیاد در این دوران برای شما قابل تحمل نیست، می توانید مقداری نبات و یا عسل به آب مصرفی خود اضافه کنید.
۲٫ پاسخ به نیاز اجابت مزاج در اسرع وقت:
به عنوان یک زن زائو یادتان باشد که وقتی با مشکل خونریزی مقعد در دوران پس از زایمان مواجه شدید، سعی نکنید که نیاز به اجابت مزاج را در بدن خود سرکوب کنید! نکته مهم در چنین شرایطی این است که در صورت احساس نیاز به اجابت مزاج، به دستشویی رفته و نیاز طبیعی خود را از بین ببرید. فراموش نکنید که انجام این کار در زنانی که به مشکل یبوست مبتلا هستند، بسیار حیاتی است، زیرا درد را کاهش داده و فشار وارده بر عصب را به میزان قابل توجهی تسکین می دهد.
۳٫ ورزش منظم:
همه ما می دانیم که انجام حرکات ورزشی منظم و مناسب به هضم مواد غذایی در روده های انسان کمک کرده و حرکات آن ها را بهبود می بخشد. اما شما به عنوان خانمی که تازه زایمان کرده اید، در مورد میزان و نوع تمرینات ورزشی که باید در هر روز از این دوران انجام دهید، حتما با دکتر خود مشورت نمایید، زیرا انجام برخی حرکات نه تنها تاثیری بر سلامتی شما نمی گذارد، بلکه باعث شدت یافتن مشکل موجود در بدنتان نیز خواهد شد.
۴٫ استفاده از مکمل های فیبردار:
گاهی اوقات، بدن زنان در طی دوران بارداری یا پس از زایمان نمی تواند فیبر کامل را از مواد غذایی مصرفی دریافت کند، به ویژه اگر فرد در حال مسافرت بوده و یا در یک منطقه محدود زندگی کند. در چنین مواردی، پزشک متخصص زنان و زایمان ممکن است مصرف مکمل فیبر را به او توصیه کند تا هم روند هضم مواد غذایی در روده های مادر بهبود یافته و هم حرکت روده ها تنظیم شود. با این تغییرات، عبور مدفوع از روده ها هم به راحتی صورت خواهد گرفت.
روش های رفع درد در هنگام بروز مشکل خونریزی مقعد در زنان، پس از زایمان:
اگر زن زائو با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و شیوه زندگی خود در کاهش خونریزی رکتال موفق نشود، می تواند با انجام اقدامات خاصی درد موجود در بدنش را کاهش دهد. این روش ها عبارتند از:
۱٫ استفاده از دستمال های مرطوب ملایم به منظور کاهش خارش:
برای کاهش مشکل خارش در ناحیه مقعد خود در حین خونریزی در هنگام اجابت مزاج اطمینان حاصل کنید که ناحیه رکتوم به طور کامل تمیز شده باشد. در چنین شرایطی، افراد می توانند برای اطمینان از دستمال های مرطوب ملایم برای از بین بردن هر گونه رطوبت در ناحیه مقعد خود در هنگام مراجعه به دستشویی استفاده کنند.
۲٫ حمام کردن:
زنانی که به مشکل خونریزی مقعد پس از تولد نوزاد مبتلا شده اند، باید روزانه چند بار به حمام رفته و به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه نواحی رکتوم خود را شستشو دهند.
۳٫ انجام تمرینات ورزشی کگل:
نکته مهم در هنگام مواجه شدن زنان با مشکل خونریزی و درد ناحیه مقعد این است که با انجام حرکات ورزشی خاص کگل، عضلات این نواحی را تقویت نموده و به درمان سریع خود کمک کنند، در غیر این صورت درد بیشتر خواهد شد! در نهایت، یادتان باشد که به عنوان زنی که تازه نوزاد خود را به دنیا آورده است، حتما قبل از انجام تمرینات ورزشی با یک پزشک متخصص زنان و زایمان یا یک فرد حرفه ای صحبت کنید. انجام حرکات ورزشی نه تنها خونریزی و درد ناحیه مقعد فرد را بهبود می بخشد، بلکه در مقابله با سایر مسائل بعد از زایمان در مورد مجرای ادرار و واژن نیز کمک زیادی به بیمار می کند.
۴٫ قرار دادن بسته یخ در محل خونریزی:
قرار دادن بسته های یخ در ناحیه مقعد در هنگام خونریزی، سبب خنک شدن آن گردیده و به راحتی خونریزی را از بین می برد. همچنین، خستگی موجود در عضلات را کاهش داده و احساس درد را در این نواحی را به میزان قابل توجهی تسکین می دهد.
۵٫ مصرف دارو:
اگر به عنوان یک زن زائو با انجام راهکارهای ذکرشده در مقاله بالا، همچنان مشکل خونریزی و درد در ناحیه مقعد شما ادامه داشت، قطعا احساس خوبی نخواهد بود! پس در چنین مواردی بسیار مهم است که با پزشک معالج خود مشورت کرده و با مصرف برخی داروهای تجویزشده توسط او، درد خود را تسکین دهید، زیرا مصرف دارو روند بهبود را تقویت کرده و مدت درمان را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
نکته پایانی که همه زنان زائو باید به یاد داشته باشند، این است که مشکل خونریزی روده راست زنان پس از انجام زایمان امری کاملا طبیعی است و نباید زیاد نگران شوید! زیرا این مشکل با گذشت زمان برطرف خواهد شد. اما اگر مشکل در بدن شما به مدت طولانی ادامه داشت، توصیه می کنیم حتما با پزشک معالج خود مشورت نموده و به کمک او درمان مناسب را انتخاب کنید.
