خونریزی بینی مشکلی بسیار شایع در میان کودکان به شمار میآید. در اصطلاح پزشکی، خونریزی بینی را اپیستاکسی (epistaxis) مینامند. اگرچه ترسناک و وحشتناک به نظر میرسند، اما آرام ماندن، جهت مقابله با خونریزی بینی نیازی فوری است. دلایل بسیاری برای خونریزی بینی همچون کمبود کلسیم، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی محرک، سینوزیت، ارتفاع بالا، استفاده زیاد از مواد مخدر و فشار خون بالا (HBP) وجود دارند. HBP وضعیتی است اورژانسی که هیچ علامت خاصی ندارد. این وضعیت تنها میتواند توسط یک پزشک با کنترل منظم فشار خونتان تشخیص داده شود.
علتهای آن
بینی دارای تعداد زیادی عروق خونی واقع در نقاط آسیب پذیر است. بنابراین بینی به آسانی آسیب دیده و شروع به خونریزی میکند. شایعترین علتهای خونریزی بینی شرایط آب و هوای خشک میباشد. شرایط آب و هوایی خشک میتواند با زمستان و یا تابستانهای خشک ایجاد شود. خشکی هوا غشاء بینی را خشک کرده، که باعث خونریزی آن میشود. این نوع خونریزی بیشتر یک دردسر است تا یک فوریت پزشکی، اما زمانی که خونریزی بینی به فشار خون بالا مرتبط میگردد، میتواند یک مشکل جدی قلمداد شود.
بنابراين تصور اينکه فشار خون تنها علت خونريزي بيني است غلط است و نبايد آن را به فقط به فشار خون ربط داد، ضمن اينکه شيوع خونريزي بيني که به بيماري هاي خطرناک چون سرطان ها نيز مربوط باشد نيز بسيار کم است.
دو نوع خونریزی بینی وجود دارد، به نامهای، قدامی (پیشین) و خلفی (پسین). یکی از دلایل خونریزی خلفی بینی فشار خون بالا است. HBP به معنی فشار اعمال شده توسط خون در شریانها است. از این رو، خون دماغهای فشار خونی در نتیجهی فشار خون بیش از حد طبیعی ۸۰/۱۲۰ هستند.
موارد مزمن
خونریزی مزمن بینی میتواند خطرناک باشد و نیاز به درمان فوری دارد. نوع قدامی آن از سمت جلو رخ می دهد و از این رو خیلی خطرناک نیست. انواع خلفی از قسمت بالا اتفاق میافتند و این وضعیت است که آنها را ترسناک میسازد. به طور کلی، افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به خونریزی خلفی هستند. در موارد خونریزی مزمن بینی بایستی فوراً اقدامات پزشکی صورت پذیرد. خونریزی مزمن میتواند موجب وحشت شده زیرا شدید و دلهره آورند. فرد به دلیل از دست دادن خون دچار ضعف شده در شرایط حادتر، حتی ممکن است به کم خونی منجر شود.
چگونه خونریزی بینی را متوقف کنیم
بند آوردن هر چه سریعتر خونریزی بینی بسیار مهم است. در اینجا چند راهنمایی برای آماده سازی بهتر شما جهت متوقف کردن خونریزی بینی آورده شده است.
راست نشسته و به جلو خم شوید تا فشار بر رگهای بینی کاهش یابد. خم شدن به جلو نیز از بلع خون، که اغلب باعث وحشت و آزردگی میشود، ممانعت خواهد کرد.
بینی خود را درست در بالای سوراخهای بینی به آرامی به وسیلهی انگشت اشاره و شست خود فشار دهید. به جلو خم شده و از طریق بینی خود نفس بکشید. این کار چنانچه به مدت پنج تا ۱۰ دقیقه انجام شود، حرکت خون از حفرههای بینی را متوقف خواهد کرد.
در حالیکه سرتان مستقیم است به پشت دراز بکشید. اگر خونریزی به دلیل شرایط آب و هوایی گرم و خشک باشد، مقداری آب سرد روی سر خود بریزید. به محض آنکه سر خنک شد، خونریزی بزودی متوقف خواهد شد. تا آنجا که امکان دارد، به هنگام عطسه، دهان خود را باز نگه دارید، زیرا فشار ایجاد شده درون سوراخهای بینی را خنثی میسازد.
پیشگیری از خونریزی بینی ناشی از فشار خون بالا
خونریزی بینی ممکن است به علت فشار خون غیر طبیعی رخ دهد. کنترل و کاهش فشار خون میتواند به جلوگیری از خونریزی مکرر از طریق بینی کمک کند. پیروی از یک الگوی تغذیه سالم، اجتناب از سیگار و الکل، خواب کافی، مدیریت زمان، اجتناب از تنش و حفظ وزن مناسب با تمرین، برخی از راهکارهای جلوگیری از فشار خون بالا میباشند.
علتهای بسیار زیادی باعث خونریزی بینی میشوند. با این حال، خونریزی بینی با فشار خون بالا ترکیبی خطرناک است. اگر خونریزی بینی از نوع مزمن باشد که مدام تکرار میشود، بلافاصله به یک دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
برای دیدن پربازدیدترین های نی نی نما لطفاً کلیک کنید…
آيا خونريزي از بيني در دوران بارداري شايع است؟
بله، خونريزي هاي خفيف و بي خطر از بيني شايع است البته ممكن است براي شما ناراحت كننده باشد. بارداري باعث مي شود كه عروق خوني داخل بيني گشاد شوند و نيز حجم خون افزايش يابد در نتيجه فشار داخل وريدها بيشتر مي شود و اين امر خود موجب گشاد شدن بيشتر آنها شده و پاره شدن مويرگها را تسهيل مي كند. احتمال بروز خونريزي از بيني بخصوص هنگام سرماخوردگي يا سينوزيت كه غشاهاي داخل حفره بيني خشك مي شوند افزايش مي يابد. احتمال خشك شدن غشاي داخل حفرات بيني هنگام قرار گرفتن در هواي سرد، اطاقهايي كه با كولر گازي سرد مي شوند و ساير محيط هاي خشك نيز زياد است.
چگونه مي توان خونريزي بيني را بند آورد؟
وقتي خونريزي از بيني شروع ميشود طوري بنشينيد كه سرتان بالاتر از قلب قرار گيرد و بر روي آن سوراخ بيني كه در حال خونريزي است به مدت ۵ الي ۱۰ دقيقه فشار وارد كنيد (حتماً وقت را با استفاده از يك ساعت نگه داريد، اين مدت طولاني تر از آن است كه شما فكر مي كنيد). با استفاده از شست دست و نوك انگشت سبابه در حاليكه آنرا خم كرده ايد قسمت نرم تحتاني بيني را فشار دهيد. دقت كنيد كه فشار را بعد از يك ثانيه قطع نكنيد حتي اگر خيلي كنجكاو هستيد كه بفهميد خونريزي بند آمده است يا نه! زيرا اين عمل فرآيند انعقاد را بهم مي زند. استفاده از يخ نيز مفيد است زيرا باعث انقباض عروق مي شود. يك كيسه يخ يا يك بسته نخود فرنگي يخ زده روي بيني و گونه هايتان بگذاريد و براي اين كار از دست ديگرتان استفاده كنيد. دراز نكشيد و سرتان را به پشت نيندازيد زيرا موجب بلع خون و تهوع و استفراغ ميشود. در صورتيكه خون بعد از ۱۰ دقيقه فشار بند نيامد، به پزشك خود اطلاع دهيد. اگر شما مكرراً دچار خونريزي از بيني مي شويد اين موضوع را به اطلاع پزشك خود برسانيد.
يا مي توان به نحوي از خونريزي بيني پيشگيري كرد؟
• آب فراواني بنوشيد تا تمام بافتهايتان از جمله مخاط بيني دچار خشكي نشود.
• بيني خود را به آرامي تخليه كنيد. تخليه با فشار موجب خونريزي از بيني مي شود.
• هنگام عطسه دهان خود را باز نگاه داريد.
• با استفاده از يك دستگاه بخور و گرم نكردن بيش از حد اتاق از هواي خشك پرهيز كنيد؛ بخصوص در فصل زمستان و قرار گرفتن در آب و هواي خشك.
• به منظور پيشگيري از خشكي مخاط بيني از پمادهاي نرم كننده استفاده كنيد. بعضي از كارشناسان وازلين و بعضي ديگر يك لوسيون نرم كننده كه بر پايه آب تهيه شده است را پيشنهاد مي كنند كه در داروخانه ها در دسترس است. اسپري يا قطرۀ سرم فيزيولوژي نيز مفيد است.
• از مصرف بيش از حد اسپري هاي بازكننده بيني و دكونژستان ها (ضداحتقانها) بپرهيزيد. اين مواد مخاط بيني شما را خشك و شكننده مي كند.