ترشحات واژن در خانم‌ها به دو گروه فیزیولوژیک و پاتولوژیک تقسیم می‌شوند. ترشحات فیزیولوژیک و طبیعی معمولاً از شروع اولین پریود تا یائسگی به علت تخمک‌گذاری ایجاد می‌شوند که به شکل شفاف، بی‌رنگ و یک مقدار کش‌دار هستند و در حدود روز ۱۰ تا ۱۸ سیکل عادت ماهانه میزان‌شان افزایش پیدا می‌کند. در حقیقت این ترشحات «استروژنیک» نامیده می‌شوند و نشانه‌ای از تخمک‌گذاری هستند. حتی گاهی اوقات مقدارشان آن قدر زیاد است که فرد را به شک وا می‌دارد و مجبور می‌شود به مطب مراجعه کند در حالی که این ترشحات هیچ خطری ندارند.
دومین نوع از ترشحات فیزیولوژیک، ترشحات سفید رنگ به مقدار بسیار کم، بدون بو، تا حدودی کش‌دار، پنیری و بدون خارش هستند. در واقع چون ناحیه واژن نزدیک به مقعد است مقدار کمی احتمال رشد قارچ وجود دارد. حتی در حالت عادی یک دختر بچه ۳ ساله هم ممکن است به این قارچ مبتلا شود. هر دوی این ترشحات طبیعی هستند و احتیاجی به درمان خاصی ندارند.
اگر با خارش فراوان همراه است
ترشحات پاتولوژیک به چند دسته تقسیم می‌شوند. این ترشحات ممکن است بر اثر یک قارچ بسیار شدید ایجاد شوند. رنگ آنها سفید و مقدارشان بسیار زیاد است و گاهی اوقات آبکی و همراه با خارش فراوان و قرمز شدن ناحیه خارجی آلت تناسلی هستند. این بیماری کاندیدیاز نامیده می‌شود و احتیاج به درمان دارد. درمان آن معمولاً با داروهای موضعی و خوراکی انجام می‌شود. دسته دیگر از ترشحات پاتولوژیک، ترشحات زرد رنگ و بدبو هستند که بعضی اوقات با خارش بسیار زیاد همراه است. خود این ترشحات انواع مختلفی دارد. یکی از آنها «میکس میکروبیال» (باکتری‌هایی از انواع مختلف) نامیده می‌شوند. برخی دیگر بر اثر باکتری «گاردنلا» یا گاهی اوقات حتی «تریکوموناس» ایجاد می‌شوند که یک موجود تک یاخته‌ای است و خارش فراوان ایجاد می‌کند. در هر صورت معمولاً درمان این ترشحات با داروی مترونیدازول است که به صورت موضعی و خوراکی استفاده می‌شود.
شوهر هم باید درمان شود!
در مورد ترشحات پاتولوژیک به خصوص در قسمت ترشحات زرد رنگ حتماً باید درمان همسر را هم به یاد داشت چرا که این باکتری‌ها با رابطه جنسی به همسر هم منتقل می‌شوند و اگر همسر درمان نشود می‌تواند در پروستات او باقی بماند و بعد دوباره با رابطه جنسی به خانم منتقل شود. خیلی از خانم‌ها پس از مراجعه به پزشک و دریافت دارو درمان می‌شوند اما بعد از اولین نزدیکی دوباره این عفونت به آنها منتقل می‌شود و دوباره علامت‌دار می‌شوند. پس در مورد این عفونت زرد رنگ و بودار باید زن و شوهر هر دو تحت درمان کافی و مناسب قرار بگیرند.
این عفونت ممکن است باعث نازایی و عقیمی شود!
ترشحات دیگری نیز وجود دارند که سبز رنگ و یا زرد متمایل به سبز هستند که آن هم باز به علت «تریکوموناس»، «گونورآ» یا همان سوزاک می‌تواند ایجاد شود. این ترشحات درمان خاص خود را دارند؛ به خصوص اگر سوزاک باشد درمان پنی سیلین لازم است و اگر تریکوموناس باشد درمان با مترونیدازول لازم است.
در این موارد نیز زن و شوهر هر دو باید تحت درمان قرار گیرند. اگر این ترشحات در بیمار تکرار شود توصیه می‌شود علاوه بر درمان، یکسری آزمایش‌های کلی دیگر از نظر بررسی هپاتیت، ایدز و … نیز داده شود چون بیماری‌های Sexual Transmitted Disease یا STD بیماری‌هایی هستند که از طریق تماس جنسی منتقل می‌شوند و ممکن است باعث نازایی و عقیمی در مردها و زن‌ها شوند. یعنی ممکن است در پروستات آقایان تکثیر پیدا کنند و یا باعث بسته شدن لوله‌های رحمی در خانم‌ها شوند.
خود درمانی بکنیم یا نکنیم؟!
اگر ترشحات فیزیولوژیک، بدون بو، شفاف یا سفید باشند نیازی به مراجعه پزشکی وجود ندارد. در واقع کسانی که ترشحات خیلی روشن سفید رنگ به هم چسبیده و پنیری و بدون بو و یک مختصر خارش دارند می‌توانند بدون مراجعه به پزشک ۷ شب از داروی ضد قارچ موضعی کلوتریمازول استفاده کنند. اما اگر خوب نشدند بهتر است دیگر آن را ادامه ندهند و به پزشک مراجعه کنند. بنابراین در حد قارچ ساده را می‌توان خود درمانی کرد. حتی در خارج از کشور هم یک سری داروهای ضد قارچ بدون نسخه به فروش می‌رسند. اما ترشحات پاتولوژیک حتماً نیاز به تشخیص و درمان پزشک دارند. بارها مشاهده شده است چون بیمار یک بار در گذشته مراجعه کرده بوده و درمان ضد قارچ گرفته حال برای هر ترشحی به طور سر خود و بدون مشورت پزشک از همان درمان ضد قارچ استفاده می‌کند و وقتی به پزشک مراجعه می‌کند که متأسفانه وضعش از روز اول هم بدتر شده است.
در حقیقت درمان هر ترشحی برحسب عامل پاتولوژیکش متفاوت است. اگر شما بخواهید درمان میکروبی را برای قارچ به کار ببرید جواب نخواهد داد. پس بهتر است در شرایطی که بیمار ترشح زرد، سبز، کف آلود و بدبو دارد حتماً به پزشک مراجعه کند چون اگر خوب درمان نشود ممکن است منجر به ناباروری و حتی آبسه‌های لگنی شود. گاهی اوقات به دلیل عدم درمان مناسب حتی مجبور می‌شویم تخمدان‌ها، رحم و یا حتی قسمتی از روده و بخشی از مثانه را خارج کنیم؛ فقط به خاطر عفونت زیرا آثار بسیار بدی در داخل شکم ایجاد می‌کند و روده‌ها و مثانه را درگیر می‌سازد. به یاد داشته باشید که در طول دوره درمان هر گونه عفونت باید از کاندوم استفاده شود اما داشتن رابطه جنسی ممنوع نیست.
آنتی‌بیوتیک‌ها احتمال قارچ را بالا می‌برند؟!
از آنجایی که خود درمانی در ایران خیلی رایج است بیمار ۲ تا ۴ روز آنتی‌بیوتیک را مصرف می‌کند و علایمش که کاهش پیدا کرد دیگر آن را قطع می‌کند. با این کار یک مقدار از میکروب‌های ناحیه واژن از بین می‌روند اما چون درمان کامل نشده برخی از آنها زنده می‌مانند و به آنتی‌بیوتیک مقاوم می‌شوند. به همین دلیل بیمار هر جور آنتی‌بیوتیک هم مصرف می‌کند متأسفانه این چرک قطع نمی‌شود و حتی ممکن است مجبور شویم جراحی انجام دهیم. بنابراین اگر پزشک آنتی‌بیوتیک خوراکی تجویز کرد حتماً باید ۷ تا ۱۴ روز مصرف آن را ادامه داد و در روزهای اول با برطرف شدن علایم، آن را قطع نکرد. حداقل برای ۷ روز باید مصرف شود و بعد اگر پزشک صلاح دید قطع شود. مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک نیز به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.
جالب است بدانید با خوردن آنتی‌بیوتیک احتمال ایجاد قارچ در ناحیه واژن بالا می‌رود. در واژن یک باسیل یا میکروب محافظ به نام «دودرلن» وجود دارد. این باسیل حافظ و نگهبان واژن است و نمی‌گذارد میکروب‌های دیگر وارد آن قسمت شوند و تا حدودی جلوی رشد قارچ را می‌گیرد. اما زمانی که برای درمان یک بیماری مانند آنفلوانزا یا سینوزیت و … آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنیم متأسفانه این باسیل خوب از بین می‌رود. بنابراین احتمال رشد قارچ در ناحیه واژن زیاد می‌شود. بسیاری از اوقات وقتی برای بیمار آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود مجبور می‌شویم به دلیل خارشی که دارد یک داروی ضد قارچ هم به او بدهیم تا اذیت نشود.
داروهای ضد بارداری و استرس هم باعث عفونت واژن می‌شوند؟!
داروهای ضد بارداری هم متأسفانه در یک عده محدودی باعث افزایش رشد قارچ می‌شوند. زیرا کسانی که داروهای ضد بارداری استفاده می‌کنند معمولاً قبلاً از کاندوم استفاده می‌کردند و با کنار گذاشتن آن اگر عفونتی در همسرشان باشد به آنها منتقل می‌شود و احتمال ایجاد قارچ افزایش پیدا می‌کند. اما این داروها خود به تنهایی عامل افزایش رشد قارچ نیستند. استرس نیز از آنجایی که روی سیستم ایمنی اثر می‌گذارد باعث افزایش کل عفونت‌ها در تمام بدن می‌شود. یعنی سیستم ایمنی که ضعیف شود فرد بیشتر دچار سینوزیت، سرماخوردگی، آنفلوانزا و … می‌شود و مجبور می‌شود آنتی‌بیوتیک مصرف کند. بنابراین احتمال ایجاد قارچ هم بیشتر می‌شود. اما این طور نیست که بگوییم هر فردی که استرس دارد حتماً عفونت واژینال می‌گیرد.
اگر بعد از استخر و جکوزی دچار خارش می‌شوید
شاید از خود بپرسید چرا بعضی خانم‌ها بعد از استفاده از استخر، وان و جکوزی دچار قارچ و خارش می‌شوند. در واقع باید بدانید حضور در این محیط‌ها ممکن است فقط احتمال قارچ را بیشتر کند آن هم تنها در صورتی که ناحیه تناسلی برای مدت طولانی مرطوب بماند و فرد بعد از استخر و … لباس خود را تعویض نکند. بنابراین با رعایت بهداشت و استفاده از محلول‌های شوینده بانوان بعد از خروج از استخر و … می‌توان از ایجاد قارچ و عفونت جلوگیری کرد. همچنین از آنجایی که در این محیط‌ها معمولاً از کلر استفاده می‌شود احتمال انتقال عفونت از افراد دیگر وجود ندارد مگر اینکه فرد از حوله یا لباس زیر دیگران استفاده کند.
خانم‌های یائسه هم ممکن است مبتلا به عفونت واژن شوند
از آنجایی که ترشحات فیزیولوژیک در خانم‌های یائسه کمتر است و محیط واژن خشک است معمولاً عفونت‌های شدید در این افراد کمتر اتفاق می‌افتد. اما گاهی اوقات و به صورت نادر شاهد عفونت‌های خیلی شدید در خانم‌های یائسه هم هستیم. بنابراین نمی‌توان گفت که اصلاً عفونت نمی‌گیرند بلکه فقط کمتر دچار آن می‌شوند. اما در هر حال آنها هم باید به پزشک مراجعه کنند. کسانی که ازدواج نکرده‌اند نیز چون رابطه جنسی ندارند به جز قارچ عفونت دیگری نمی‌گیرند.
ترشحات عفونی در حاملگی به سختی درمان می‌شود
نوع ترشحات در زمان بارداری تفاوتی با سایر مواقع ندارد فقط اینکه در حاملگی اتفاق بدی که می‌افتد این است که سیستم ایمنی ضعیف می‌شود. بیمارهایی هستند که در تمام مدت بارداری‌شان ترشحات زرد رنگ دارند که پزشک برای درمان آنها انواع آنتی‌بیوتیک‌ها را تجویز می‌کند اما یا خوب نمی‌شوند یا اگر هم خوب شوند باز بعد از مدتی ترشحات‌شان باز می‌گردد. اما به محض اینکه زایمان می‌کنند و بعد از ۱ ماه ۳ ماه که ویزیت می‌شوند می‌گویند ما اصلاً دیگر اثری از آن ترشحات نمی‌بینیم.
دلیلش این است که بعد از زایمان سیستم ایمنی بدن دوباره به حالت عادی برمی‌گردد. اما در کل درمان‌هایی را که در بارداری می‌توانیم برای خانم حامله انجام دهیم متفاوت است. در ۳ ماهه اول خیلی از داروهای خوراکی و آنتی‌بیوتیک‌ها را ترجیح می‌دهیم به بیمار ندهیم و از طریق درمان موضعی او را درمان کنیم. همین باعث می‌شود یک مقدار تأخیر در درمان پیش بیاید و نتوانیم این ترشحات زرد رنگ را تا موقع زایمان کامل برطرف کنیم. اما ۹۰ درصدشان بعد از زایمان خود به خود برطرف می‌شوند.
منبع خبر : azitasaffarzadeh
