شما بهتر از همه مي توانيد تشخيص دهيد كه كودكتان بدحال است يا نه. بنابراين در صورتيكه احساس نگراني مي كنيد ، صرف نظر از اينكه درجه حرارت بدن كودك چقدر است، به پزشك مراجعه كنيد. بعلاوه، درجه حرارت تنها شاخص نگران كننده بودن تب كودك نيست. سن و رفتار كودك نيز مهم است.
تب در كودكان زير ۳ ماه جدي تر است و تب بالايي كه مانع بازي كردن و غذا خوردن كودك نمي شود ممكن است چندان جدي نباشد. بخاطر داشته باشيد كه زماني كه كودك در حال فعاليت است بدنش گرمتر از زماني است كه تازه از خواب بيدار شده. نكته ديگري كه بايد بياد داشت اين است كه سيكل طبيعي ترموستات داخلي بدن انسان بگونه اي است كه درجه حرارت بدن انسان در ساعات غروب و سر شب بالا مي رود .
تب عموماً علامتي دال بر واكنش بدن كودك به عفونت است. سيستم دفاعي بدن كودك شامل گلبول هاي سفيد خون است كه به باكتري ها حمله كرده و آنها را از بين مي برند.
يكي ديگر از دلايل تب گرمازدگي است. گرما زدگي عارضه اي خطرناك است كه ممكن است بر اثر بازي كردن كودك در آفتاب يا ماندن در اتومبيلي كه شيشه هايش بالاست در يك روز گرم اتفاق افتد. اگر بدن كودك بر اثر ماندن زير آفتاب يا در فضاي سربسته و گرم تب دار باشد و درجه حرارتش با در آوردن لباس ها و ماندن در محيط خنك پايين نيايد بايد بلافاصله به پزشك مراجعه كرد.
راه هاي پايين آوردن تب :
اگر كودك بر اثر تب بي حال نشده است لزومي به استفاده از دارو نيست. براي پايين آوردن تب مي توانيد مقدار زيادي شير مادر بدهيد تا هم درجه حرارتش پايين آيد و هم از كم شدن آب بدن جلوگيري شود. همچنين زياد به كودك لباس نپوشانيد. بالا بودن درجه حرارت بدن كودك ممكن است ناشي از لباس بيش از حد، هواي گرم، و يا فعاليت زياد باشد. در اين مواقع بهتر است لباس كودك را كم كرده و تشويقش كنيد كه كمي استراحت كند و يا فعاليت كمتري در يك فضاي خنك داشته باشد.
اگر تب كودك را اذيت مي كند مي توانيد با آب ولرم پاشويه كنيد و يا در وان پر از آب ولرم قرار دهيد. پاشويه به شستن پاها و يا انداختن پارچه خيس روي پاها محدود نمي شود. براي پاشويه مي توانيد يك اسفنج را به آب ولرم آغشته كنيد و از بالا روي بدن كودك بكشيد.
هرگز با استفاده از الكل نوزاد را پاشويه نكنيد زيرا الكل از طريق پوست جذب شده و وارد خون مي شود. ورود الكل به خون مي تواند سبب بروز مشكلات تنفسي يا تشنج شود و يا كودك بر اثر افت قند خون خواب آلوده يا تحريك پذير گردد.
چه داروهاي تب بري براي كودك بي خطرند؟
با تأييد پزشك مي توانيد از استامينوفن و ايبوپروفن كودكان براي پايين آوردن تب استفاده كنيد. (استفاده از ايبوپروفن در كودكان زير ۶ ماه توصيه نمي شود.) دوز صحيح دارو بستگي به وزن كودك دارد. سعي كنيد هميشه با استفاده از يك پيمانه يا قطره چكان دوز دقيق دارو را به كودك بدهيد. هيچگاه هيچ داروي تب بري را بيش از تعداد دفعات توصيه شده به كودك ندهيد. تعداد دفعات معمول تجويز استامينوفن هر ۴ ساعت و ايبوپروفن هر ۶ ساعت است..
هيچگاه به كودك خود آسپيرين ندهيد. آسپيرين ممكن است كودك را مستعد سندرم راي كند. اين بيماري نادر است ولي مي تواند كشنده باشد.
بسياري از داروهاي ضد سرماخوردگي و سرفه، حاوي تركيبات تب بر نظير ايبوپروفن يا استامينوفن نيز هستند. قبل از استفاده از اين داروها روي بروشور و روي جعبه دارو را بدقت مطالعه كنيد و در صورتيكه داراي تركيبات تب بر است از دادن داروي تب بر ديگر به كودك خودداري كنيد.
چرا تب كودك با وجود دادن تب بر پايين نمي آيد؟
اگر تب ۳۰ تا ۴۵ دقيقه بعد از مصرف دارو ادامه يافت براي اطمينان از كافي بودن دارو، دوز دارو و پيمانه اي را كه با آن دارو را به كودك داده ايد كنترل كنيد. در صورتيكه ميزان داروي داده شده كافي باشد ممكن است بدن كودك به دارو جواب نداده است. اگر استامينوفن ظرف يك ساعت تب را پايين نياورد، براي استفاده از داروي ديگر با پزشك مشورت كنيد.
علایم خطرناک در کودکان را بشناسید!
۱. تب بالا
برای یک کودک زیر سه ماهه، درجه حرارت مقعدی بالای ۳۸ درجه خطرناک بوده و باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید. برای کودک سه تا شش ماهه، تب بالای ۳۸.۳ درجه، خطرناک تلقی می‌شود و بعد از آن، ۳۸.۸ درجه، خطرناک بوده و باید به پزشک مراجعه کنید. یادتان باشد، عددی که تب سنج نشان می‌دهد، تنها عامل مهمی نیست که برای تشخیص بتوان به آن اکتفا کرد. اگر تب فرزندتان پایین آمده اما همچنان ناخوش است، به متخصص اطفال مراجعه کنید.
۲. طولانی مدت شدن تب
اگر چهار ساعت بعد از استفاده از داروهای تب بُر، تب کودک‌تان پایین نیامد، و یا بالا و پایین آمدن تبش، بیشتر از پنج روز طول کشید، هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
۳. تب همراه با سر درد
نسبت به درد در ناحیه‌ی گردن، گرفتگی گردن و یا سر درد همراه با تب، خیلی هشیار باشید، زیرا این علائم می‌توانند نشانگر مننژیت باشند.
۴. لکه‌های قرمز پوستی
واکنش آلرژیک نسبت به یک سری از بیماری‌ها علائمی است که باید تحت آزمایش قرار گرفته و درمان مناسب تجویز شود.
۵. درد ناگهانی شکم
اگر فرزند کوچک‌تان از درد اطراف نافش و یا سمت راست شکمش ناراحت است، او را به متخصص کودکان نشان دهید، مخصوصا اگر احساس درد و ناراحتی‌اش همراه با سایر علائم مانند اسهال و استفراغ باشد. این‌ها ممکن است نشانه‌های آپاندیسیت باشد که اگر به موقع تشخیص داده نشود، خیلی سریع پیشرفت می‌کند.
۶. سر درد همراه با تهوع
میگرن در میان کودکان، غیر عادی نیست اما این علائم باید با دقت بیشتری بررسی شوند.
۷. کاهش ادرار
این علامت معمولا همراه با خشکی دهان، رنگ پریدگی، تهوع و یا اسهال است و می‌تواند علامت کم آبی بدن باشد. اگر با رنگ پریدگی و بیحالی کودک خردسال‌تان مواجه شدید، هر چه سریع‌تر به نزدیک‌ترین بیمارستان مراجعه کنید.
۸. کبودی لب‌ها
این علامت ممکن است همراه با تنگی نفس باشد. شاید متوجه شوید که فرزند کوچک‌تان، به سختی نفس می‌کشد و یا خس خس می‌کند. ممکن است مشکلی مربوط به سیستم تنفس او باشد که ناشی از یک واکنش آلرژیک و یا حتی حمله‌ی آسم است. در این جور موارد، هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
۹. تورم صورت، زبان و لب‌ها
این‌ها علائم یک واکنش آلرژیک بسیار جدی هستند. اگر چنین نشانه‌هایی در کودک‌تان دیدید، حتما فورا به پزشک متخصص مراجعه کنید.
۱۰. استفراغ بعد از افتادن و ضربه به سر
این اتفاق مخصوصا اگر برای کودکان روی بدهد، نیاز به اورژانس نورولوژی دارد. اگر کودک‌تان بعد از افتادن از جایی، دچار تهوع و استفراغ شد، معطل نکنید و هر چه زودتر او را به اورژانس برسانید.
۱۱. خونریزی زیاد
اگر جایی از بدن کودک‌تان بریده شد و حتی بعد از چندین دقیقه فشار هم خونریزی قطع نشد، او را به پزشک برسانید چون نیاز به استریل کردن و درمان دارد.
اگر کودک‌تان یک یا چند علامت از موارد گفته شده را داشت، اقدام فوری انجام دهید، حتی اگر احتمال بسیار کمی می‌دهید که مشکل جدی نباشد، اما باز هم غفلت نکنید، چون خیلی بهتر است که خیال‌تان راحت بشود تا اینکه بعدا افسوس بخورید.
