آبله مرغان در کودکان به چه مراقبتهایی نیاز دارد؟/ آبله مرغان در کودکان زیر دو سال/ بهار فصل آبله مرغان!

قدیمی‌ترها می‌گفتند بهتر است بچه‌ها زودتر آبله مرغان بگیرند؛ آنها تصور می‌کردند اگر کودکان در سنین پایین‌تر به این بیماری مبتلا شوند، مشکلات کمتری برایشان پیش می‌آید.
افراد بزرگسال در صورتی که واکسن این بیماری را نزنند و در صورتی که در کودکی به این بیماری مبتلا نشده باشند، شانس ابتلا را دارند؛ البته علائم بیماری در بزرگسالی شدیدتر است و می‌تواند خطرناک باشد.
در اغلب مواقع، آبله مرغان در کودکی بیماری‌ خفیف و خود محدود شونده است که بدون ایجاد هیچ عارضه‌ای بهبود می‌یابد. البته این امر، یک قانون نیست و حتی در زمان کودکی نیز این بیماری می‌تواند با عوارض و خطراتی همراه شود.

آبله مرغان در کودکان

آبله مرغان بیماری عفونی شایع دوران كودكی است . دوره نهفتگی بیماری (زمان ورود عامل بیماری زا تا زمان بروز علائم) ۱۴ تا ۲۱ روز بوده و علائم خفیف و سبكی دارد. برخی از بیماران ممكن است سردرد و تب خفیفی داشته باشند، در حالی كه در اغلب موارد ، علامت خاصی به جز ضایعات پوستی خارش دار دیده نمی شود. ضایعات جلدی بیماری اغلب نقاط بدن را پوشانده و حتی ممكن است در دهان، مقعد یا حتی داخل گوش هم ایجاد شوند. این ضایعات به صورت دانه های كوچك ظاهرشده و خیلی سریع به تاولهای كوچك خارش دار تبدیل می شوند . تا زمانی كه این ضایعات جلدی وجود دارند كودك آلوده بوده و می تواند بیماری را انتقال دهد. در صورتی كه بیمار ضایعات جلدی را به شدت بخاراند جای این ضایعات به صورت فرورفتگی های كوچك در سطح پوست می ماند.
آبله مرغان بیماری چندان جدی نیست. هرچند در برخی موارد می تواند باعث التهاب بافت مغز ( انسفالیت ) یا درگیری كبد ( بیماریReye) شود.

نخستین اقداماتی كه شما می توانید انجام دهید:
۱- برای كاهش خارش می توانید مقداری از لوسیون كالامین را روی ضایعات بمالید و یا مقداری بی كربنات سدیم را داخل آب گرم ریخته و كودك را با این آب شستشو دهید؛
۲- كودك را تا حد امكان از سایر كودكان دور نگه دارید و تا زمانی كه پوسته ضخیم روی ضایعات نیفتاده اجازه ندهید به مدرسه یا مهد كودك برود؛
۳- برای اطمینان از ابتلاء كودك به آبله مرغان به پزشك مراجعه كنید؛
۴- قرمزی و تورم ضایعات جلدی می تواند نشانه عفونت باشد، در صورت مشاهده این علائم هرچه سریع تر با پزشك مشورت كنید؛
۵- اگر كودك تب دار است یا از درد گردن شاكی است هرچه زودتر با پزشك تماس بگیرید.

اقداماتی كه پزشك انجام می دهد:
– در صورتی كه ضایعات عفونی شده باشند، پزشك یك كرم ضدعفونی كننده تجویز می كند؛
– در صورتی كه خارشِ شدیدِ ضایعات باعث بی خوابی كودك شده باشد، ممكن است پزشك یك داروی آرامبخش تجویزكند.
اقداماتی كه شما می توانید برای كمك به كودك خود انجام دهید:
– اگر هنوز كودك را پوشك می كنید ، كهنه بچه را زود به زود عوض كنید و هر وقت ممكن است كودك را باز بگذارید تا ضایعات ، خشك شده و زودتر پوسته ببندد.
– ناخنهای كودك را كوتاه نگه دارید و حتی الامكان مانع شوید كه كودك ضایعات را بخاراند.

علائم احتمالی:
– هر سه تا چهار روز یك بار تاولهای جدید در قسمت های مختلف بدن ظاهرمی شود. ضایعات ، اغلب ابتدا از تنه شروع شده و سپس به صورت ، بازوها و پاها گسترش یافته و سرانجام پوسته می بندند؛
– خارش شدید؛
– تب و سردرد؛
– یبوست؛

كودك مبتلا به یبوست مدفوع را به سختی دفع می كند و ممكن است هنگام دفع ، دچار درد شود. در دوران شیرخوارگی به علت مصرف شیر مادر یا ( شیرخشك ) یبوست كمتر دیده می شود. اما پس از شروع غذاهای جامد، ممكن است به دلیل كمبود میوه ها و سبزی های تازه در رژیم غذایی و همچنین عدم مصرف مایعات به مقدار كافی ، یبوست بروز كند.
اگر كودك هنگام رفتن به دستشویی علایمی از بیقراری و ناراحتی نشان نمی دهد و مدفوع او آن قدر سفت و خشك نیست كه سبب ناراحتی او شود، مبتلا به یبوست نیست . همچنین اگر به علت ابتلا به یك بیماری ، كودك تب كند یا دچار استفراغ شود، بروز یبوست طبیعی است ، زیرا برای جبران كمبود آب بدن ، روده ها شروع به جذب آب مدفوع كرده و مدفوع خشك می شود.

آیا این مشكل جدی است ؟
معمولاً یبوست مشكلی جدی نیست و با كمك یك رژیم غذایی پرفیبر ( مثل سبزیجات ، غلات و میوه ها ) برطرف می شود. یبوست مزمن ممكن است به دلیل مشكلاتی كه بعدها ایجاد می كند جدی تلقی شود. وجود خون در مدفوع ممكن است به دلیل یك مشكل زمینه ای مهم باشد و به همین دلیل همیشه باید مورد بررسی قرار گیرد.
نخستین اقداماتی كه می توانید انجام دهید:
۱- اگر كودك شما از رفتن به دستشویی خودداری می كند و از درد هنگام اجابت مزاج شكایت دارد ، قوام و ظاهر مدفوع را بررسی كنید؛
۲- اگر كودك از درد شكم شاكی است ، برای رد تشخیص احتمالی آپاندیسیت، قسمت تحتانی و راست شكم را معاینه كنید.
فشار مختصر در این قسمت ممكن است موجب دردی مبهم در این ناحیه شود. همچنین وجود دردی تیز در شكم ، در صورت بلند كردن ناگهانی و سریع دست می تواند دلیل وجود آپاندیسیت باشد؛
۳- در صورت وجود درد هنگام اجابت كودك، وجود خون در مدفوع و همچنین شك به آپاندیسیت، هرچه سریع تر به پزشك مراجعه كنید.

اقداماتی كه پزشك انجام می دهد:
– پزشك ممكن است یك مُلین خیلی ملایم كه ضرری برای كودك نداشته باشد تجویز كرده و همچنین برای داشتن یك رژیم غذایی مناسب توصیه های لازم را بكند ؛
– اگر پزشك به وجود شقاق ( ترك) مقعد، كه ناشی از دفع مدفوع سفت و خشك است ، شك كند ، كودك را معاینه كرده و در صورت وجود شقاق یك مُلیـّن ملایم تجویز می كند.
اقداماتی كه شما می توانید برای كمك به كودك خود انجام دهید:
– هرگز بدون توصیه پزشك از ملین استفاده نكنید ، زیرا داروهای ملین باعث تنبلی روده و كاهش حركات آن می شوند؛
– نگذارید كودك برای مدت طولانی در دستشویی بنشیند؛
– تا حد امكان از غذاهای پرفیبر در رژیم غذایی كودك استفاده كنید، مثل سبزی ها و میوه های تازه و نان سبوس دار؛
– در صورتی كه پزشك داروی ملین تجویز كرده ، دارو را دقیقاً مطابق دستور استفاده كنید.

خارش آزاردهنده را با حمام روزانه کم کنید
حمام روزانه و کمپرس آب ولرم ضایعات پوستی، چند مرتبه در روز می‌تواند در بهبود خارش موثر باشد. همچنین می‌توانید از پزشک نیز درخواست کنید تا با تجویز داروهای ضدخارش، وضعیت را بهبود بخشد. برای جلوگیری از خاراندن پوست نیز از دستکش‌های نخی کمک بگیرید و ناخن‌های کودک را کوتاه کنید تا از بروز عفونت‌های ثانویه پوستی جلوگیری شود.

گاهی ممکن است ضایعات پوستی داخل دهان نیز ایجاد شود و غذا خوردن را برای کودک دشوار سازد. بهتر است در این حالت غذاهای نرم، خنک و بدون ادویه تهیه کنید. فراموش نکنید غذا نباید ترش باشد.

بیماری آبله مرغان در شرایط عادی به درمان اختصاصی نیاز ندارد. در صورت وجود تبی که بیش از ۳ تا ۴ روز پس از ظاهر شدن ضایعات پوستی ادامه می‌‌یابد، یا بیش از ۵/۳۸ درجه سانتیگراد است و هنگامی که عوارضی مانند سردرد شدید و سرفه‌های شدید یا تنفس سخت کودک، خواب‌آلودگی یا کاهش سطح هوشیاری، دل‌دردهای شدید یا استفراغ‌های مکرر وجود دارد، بیمار حتما باید به پزشک مراجعه کند.

در صورت بروز تشنج و هنگامی که دانه‌های پوستی، ترشحات چرکی پیدا می‌کند، پوست سالم اطراف دانه‌ها قرمز می‌شود یا مایع داخل آنها خونابه‌ای شده یا دچار خونریزی می‌شود نیز باید هر چه سریع‌تر با پزشک مشورت کرد.

علاوه بر این موارد، هنگامی که هر گونه درد، ورم، قرمزی و گرمی در پوست حس شود، بی‌تعادلی یا ناتوانی در راه رفتن وجود داشته باشد، یا این‌که آبله‌مرغان در دوره نوزادی یا اوایل شیرخوارگی بروز کند، والدین باید کودک را برای بررسی‌های بیشتر به پزشک برسانند.

افراد مبتلا به آبله‌مرغان نباید با خانم‌های بارداری که سابقه ابتلا به این بیماری را ندارند، تماس داشته باشند.

ویروس مولد این بیماری می‌تواند صدمات غیرقابل برگشتی برای جنین ایجاد کند و همچنین ابتلا به این بیماری در زمان بارداری نیز می‌تواند با تظاهرات بسیار شدید و خطرناک برای مادر همراه باشد. بنابراین خانم‌های باردار در صورتی که با فرد مبتلا به آبله مرغان تماس پیدا کردند، به خصوص قبل از هفته بیستم بارداری، حتما باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنند.