اگر شما برای مدت یکسال حداقل هفته‌ای دو تا سه بار مقاربت بدون جلوگیری داشته‌اید ولی باردار نشده‌اید طبق تعریف دچار ناباروری هستید.
هرچند ممکن است که خودبخود نیز در آینده باردار شوید ولی با گذشت زمان این شانس کاهش می‌یابد و ممکن است لازم باشد تا شما به یک پزشک مراجعه نمایید. هيچ زمان «مشخّصي» براي اينكار وجود ندارد و اگر اين احساس ناراحتي موجب اضطراب و نگراني شما مي‌شود مي‌توانيد با يك پزشك در اين زمينه مشورت نماييد. ممكن است شما كه گرفتار اين مسئله شده‌ايد احساس كنيد كه اين مشكل در دنيا تنها گريبان‌گير شما است ولي نبايد فراموش كنيد كه شما به تنهايي گرفتار اين معضل نيستيد. بسياري از زوجها مشكل ناباروري را تجربه كرده و بسياري از آنها هم تحت درمان قرار گرفته‌اند.
هرچند ناباروری مسئله مهمی است ولی متاسفانه اورژانس نمی‌باشد. بسیاری از زوجها مراجعه به پزشک را به امید بارداری در ماه آینده، به تعویق می‌اندازند. در حالیکه زمان بسرعت می گذرد و ناگهان بیمار متوجه می‌شود، که زمان گذشته و شانس باروری وی بطور قابل توجهی کاهش یافته است. بایستی به خاطر داشت که هر چیزی در زندگی قابل برگشت است بجز زمان!!!
يك نكته مهم در اين مرحله توجه به شرایط ویژه است.
در برخي موارد و شرايط خاص لازم است كه هرچه زودتر با يك‌پزشك متخصص مشورت گردد. اين موارد شامل:
قاعدگي هر سه هفته يكبار و يا فواصل كوتاهتر اتفاق بيفتد.
فاصله قاعدگي‌ها بيش از سه ماه طول بكشد.
قاعدگي‌هاي نامنظم
تاريخچه عفونت لگني
سابقه ۲ سقط يا بيشتر
زنان بالاي ۳۵ سال ـ اين سن ارزش چنداني ندارد.
مرداني كه دچار عفونت پروستات شده‌اند.
مرداني كه بيضه آنها در كيسه بيضوي لمس نمي‌شود.
موارد خود درماني ناباروری!
بايستي بخاطر داشته باشيد كه با انجام يكسري از اقدامات مي‌توانيد قبل از هرگونه درمان طبي قدرت بالقوه باروري خود را افزايش دهيد.
وزن بدن، رژيم غذايي و ورزش: رژيم غذايي مناسب و ورزش نقش‌مهمي را در عملكرد خوب دستگاه توليدمثل ايفا مي‌كنند. زناني كه وزن آنها بطور قابل‌توجهي بيشتر يا كمتر از حد مناسب است، مشكلاتي در امر حامله شدن خواهند داشت. با پزشك خود در زمينه رژيم غذايي مناسب و مفيد صحبت كنيد. ورزشهاي معمول مثل حركات آئروبيك، تنيس و راه‌پيمايي شانس حاملگي را افزايش مي‌دهد. با وجود اين، ورزشهاي بيش از حد بعنوان مثال راه‌پيمايي بيش از سه كيلومتر در روز، اثر سوئي بر الگوي تخمك‌گذاری دارد.
قطع سيگار: كشيدن سيگار در مردان با كاهش تعداد اسپرم همراه است. همچنين زناني كه سيگار مي‌كشند مدت طولاني‌تري براي حامله‌شدن نياز دارند.
قطع نوشيدن الكل: نوشيدن الكل در مردان با تعداد كم اسپرم همراه است.
داروهاي مورد مصرف: استفاده از برخي داروها از قبيل داروهايي كه در درمان زخم معده و بالا بودن فشار خون مصرف مي‌شود، بر روي تعداد اسپرم تأثير مي‌گذارد. در صورتيكه شما داروي خاصي را مصرف مي‌كنيد، مي‌بايستي از پزشك خود در مورد چگونگي تأثير آن بر روي باروري سؤال كنيد.
بسياري از داروهايي كه در ابتداي حاملگي مصرف مي‌شود بر روي‌جنين مؤثر است. همچنين قبل از مصرف داروهاي تجويز شده و داروهايي كه ممكن است تداخل اثر داشته باشند از جمله آسپرين،آنتي‌هيستامين (ضدحساسيت) يا قرصهاي مورد مصرف در رژيم لاغري. بهتر است پزشك خود را از اينكه ممكن است حامله باشيد مطلع نماييد.
قطع داروهاي اعتيادآور: مصرف برخي از داروها مثل ماري‌جوآنا (حشيش) و استروئيدهاي آنابوليك تعداد اسپرم را كاهش مي‌دهند. درصورتيكه شما از اين داروها استفاده مي‌كنيد، با پزشك خود آن را درميان بگذاريد. اين اطلاعات ارزش زيادي در نحوه تصميم‌گيري دارد. والدين در صورتيكه خواهان يك بچه سالم باشند، بايستي مصرف هرگونه داروي غيرمجازي را متوقف كنند. همچنين بايستي مصرف كافئين كه در نوشيدني‌هايي مثل چاي، قهوه و نوشابه‌هاي سبك وجود دارد، محدود شود.
شروع مکمل های ویتامین: خوردن اسید فولیک بطور منظم خطر داشتن فرزند با نقائص مادرزادی را کاهش میدهد.
دفعات مقاربت: بر اساس يك قانون ساده و همانطور كه شما هم فكر مي‌كنيد هرچه فعاليت جنسي شما بيشتر باشد از شانس بالاتري براي‌حاملگي برخوردار خواهيد بود. بنابراين، احتمال حاملگي در زوجهايي‌كه فقط هفته‌اي يكبار مقاربت دارند، يك‌سوم زوجهايي است كه يك‌روز در ميان فعاليت جنسي دارند. اين بدان معني است كه مدت زماني كه طول مي‌كشد اين افراد حامله شوند ۳ برابر افراد ديگر است.
در برخی موارد استفاده از لوبریکانت ها فعالیت جنسی را لذت بخش تر نموده و بر افزایش دفعات مقاربت کمک خواهد کرد. در مواردی که خسته از کار روزانه هستید می توانید انجام مقاربت را صبح موکول نمائید ولی در هر صورت سعی کنید که اینکار را انجام دهید.
این مسئله را به خاطر داشته باشید که نمی توان اسپرم را ذخیره کرد. در هر صورت بهتر است که اسپرم تازه باشد تا شانس بارداری بیشتر باشد.
زمان مقاربت: برخلاف حيوانات كه فقط بر اساس غرايز جنسي طبيعي خود به منظور حامله شدن فعاليت جنسي مي‌كنند (زيرا حيوانات در زمان تخمك‌گذاري در حالت فحل[۱] هستند)، انسانها هيچ احساسي‌در مورد اينكه زن چه زماني تخمك‌گذاري مي‌كند ندارند. مقاربت در حوالی زمان با حداكثر قابليت باروري اهميت زيادي دارد و به راحتي مي‌توان اين زمان را محاسبه نمود. بهرحال، برخي از زوجها آنقدر نسبت به فعاليتهاي جنسي در زمان واقعي و حقيقي آن اصرار به خرج مي‌دهندكه ممكن است حتي تا يك هفته قبل از «روز تخمك‌گذاري» از انجام مقاربت پرهيز كنند. البته توجه بيش از حد به موضوع موجب استرس و اضطراب بي‌مورد مي‌گردد و تاثیر منفی بدنبال دارد و مناسب نيست.
روش و موقعیت مقاربت: دربرخی از حیوانات مقاربت به طریقی انجام می شود که به هیچ وجه اسپرم خارج نمی شود. اما درانسان این مکانیسم وجود ندارد و شاید هم نیازی به آن نباشد. خروج منی پس از مقاربت کاملاً طبیعی است. گرچه برخی از زنان از این مسئله اظهار نگرانی میکنند و فکر میکنند که بدنشان تمامی اسپرمها را به خارج می راند ولی بایستی گفت که این علامت خوبی است و نشان میدهد که منی در محل مناسب و با حجم خوب تخلیه شده است. برخی از پزشکان توصیه می کنند که زنان در هنگام مقاربت به پشت خوابیده باشند و برای ۵ دقیقه پس ا آن در حالت خوابیده باقی بمانند وپس از آن دوش نگیرندد و خود را نشویند. در برخی از موارد استفاده از کرم واژینال یا ژل نرم کننده باعث مرگ اسپرم می شود و استفاده از آنها توصیه نمی شود. یکی از مواد خیلی خوب نرم کننده برای اسپرم پارافین مایع است که در همه داروخانه ها موجود می باشد. در این موارد بایستی بصورت موضعی استفاده شود.
آیا زنان مسن می توانند قدرت باروری خود را چک کنند؟
زنان ۳۰ ساله یا بالاتر که می خواهند بارداری خود را به تعویق بیندازند بهتر است میزان هورمون FSH خود را در روز ۳ سیکل قاعدگی اندازه یری کنند. این هورمون براحتی می تواند به پزشک کمک کند تا ذخیره تخمدان شما را نشان دهد. درمواردی که میزان بالا است نشان دهنده قدرت ضعیف باروری است و میتواند یک زنگ خطر مهم باشد.
