ترنجبین و شیرخشت از همان ابتدای ترشح خود که به تدریج روی ساقه گیاه روی هم انباشته می‌شود، بنا به مزه شیرین و خاصیت مغذی‌اش، انواع حشرات، قارچ‌ها و شته‌ها را به سوی خود جذب می‌کند و وقتی انواعی از این موجودات ریز و درشت روی آن چسبیدند، قادر به فرار نبوده و پیکر آلوده آنان در درون این ترشحات صمغی شکل مدفون می‌شود …
.jpg)
به فارسی «ترنجبین»، «ترانگبین» و «ترنگبین» گفته می شود و در حقیقت ترنجبین معرب ترنگبین است که در فارسی معمول می باشد. به فرانسوی Manna of hedysarum و به عربی «ترنجبین» نامند. ماده ای است شیرین از مَنّها که به صورت شبنم روی گیاه حاج یا خارشتر یا خازبز می نشیند. گیاه خارشتر درختچه یا بوته خاری است از خانواده بقولات که در بیابانها و دشتهای کم ارتفاع ایران مانند خراسان، تبریز، زرند، اطراف قم و بوشهر به طور خودرو فراوان دیده می شود.
در فصل گرمای زیاد و در اواخر تابستان روی برگها و شاخه های این گیاه قطرات ترنجبین شبها ظاهر می شود و روستاییان محل صبحهای خیلی زود قبل از طلوع آفتاب آن را جمع آوری می نمایند. معمولاً در مناطقی که این گیاه ترنجبین نمی دهد به مصرف تعلیف دام، شتر و بز می رسد. به همین جهت این گیاه به خارشتر و یا خاربز معروف شده است. البته در مناطقی که این گیاه ترنجبین می دهد نیز شتر و بز خیلی دوست دارند از آن تعلیف شوند و پروار هم می شوند سابقاً مرسوم بود از ترنجبین در خراسان و یزد در کارخانجات ساده قندگیری به طور سنتی قند می گرفتند ولی بعدها چون فروش ترنجبین ازنظر دارویی بازار بهتری پیدا کرد فقط به عنوان دارو می فروشند.
ازنظر ترکیبات شیمیایی روشن شده است که در ترنجبین به مقدار زیادی قند ساکاروز وجود دارد.
موافقان مصرف ترنجبین برای رفع زردی نوزادان
ترنجبین بهترین دارو برای زردی نوزادان است. در طب سنتی استفاده از ترنجبین برای درمان زردی نوزادی بسیار موثر است. در واقع با دادن ترنجبین به اندازه ای که در نوزاد ایجاد اسهال ملایم کند و جوشانده تخم گشنیز باعث درمان زردی نوزاد می‌شود. ضمن اینکه از بروز این بیماری پیشگیری هم می‌کند.
طرز استفاده از این دارو چگونه است؟
ترنجبین را حدود یک قاشق مرباخوری تا غذاخوری در یک چهارم استکان آب جوش حل کرده و پس از صاف کردن به نوزاد بدهید.
میزان مصرف ترنجبین باید آنقدر باشد که با ایجاد اسهال ملایم جرم‌های رسوبی و چسبیده به جدار روده‌های نوزادان پاک شود. علاوه بر آن یک قاشق چایخوری تخم گشنیز را در یک استکان آب بجوشانید تا یک چهارم استکان بماند صاف کرده آب آن را به نوزاد بدهید.
برای توضیح بیشتر لازم به ذکر است که ترنجبین را از یک قاشق چایخوری در حالت ناشتا شروع می کنیم و در یک چهارم استکان آب جوش حل که شد صاف می کنیم و به نوزاد می دهیم بخورد ولی اگر کار کردن شکم ایجاد نشد، دوباره ۲ ساعت بعد این میزان تکرار می‌شود.
تا چند روز باید این روش درمانی ادامه یابد؟
معمولا با این روش ۳ تا ۷ روز طول می‌کشد تا نوزادان درمان شوند.
آیا این روش مزایای دیگری هم برای نوزاد دارد؟
بله نوزادی که با روش طب ایرانی از زردی نجات پیدا می‌کند از مزایای زیادی برخوردار خواهد بود. از جمله اینکه کبدي بسیار سالم و فعال خواهد داشت و تمام اعمال متابوليسمی و سوخت و ساز او با روال طبيعی به پيش خواهد رفت.
همچنین کمتر دچار بيماری های ويروسی و عفونی می‌شود یا اینکه در صورت بروز آن زود بهبود می يابد و سيستم ايمنی‌اش از همان بدو تولد فعال می شود.
ضمنا با این روش نوزاد اشتهای زیادی به خوردن شیر مادر پیدا می‌کند، هر شب خوب می‌خوابد و دل‌پیچه و نق زدن زیاد نوزاد برطرف می‌شود. علاوه بر اینکه در خلق و خوی آینده آنان نیز مؤثر خواهد بود.
به طور کلی ترنجبین جلوی همه بیماریها را می گیرد چون جرم‌هایی که از دوران جنینی در روده کوچک و بزرگ کودک جمع شده است، پاک می کند.
مخالفان مصرف ترنجبین برای برطرف کردن زردی نوزادان!
در واقع مخالفان مصرف ترنجبین برای نوزادان با ماهیت ترنجبین و شیر خشت مشکلی ندارند و بیشتر به غیر بهداشتی بودن فرایند جمع آوری و نگهداری این صمغ های گیاهی انتقاد دارند.
ترنجبین و شیرخشت از همان ابتدای ترشح خود که به تدریج روی ساقه گیاه روی هم انباشته می‌شود، بنا به مزه شیرین و خاصیت مغذی‌اش، انواع حشرات، قارچ‌ها و شته‌ها را به سوی خود جذب می‌کند و وقتی انواعی از این موجودات ریز و درشت روی آن چسبیدند، قادر به فرار نبوده و پیکر آلوده آنان در درون این ترشحات صمغی شکل مدفون می‌شود.
بعداز ترشح مقدار کافی این صمغ و خشک شدن آن، کشاورزان به سراغ برداشت آنها می‌روند و بعد از جداسازی، آنها را در مکان‌های غیربهداشتی و آلوده به انواع فضولات گاو و گوسفند، سوسک و مگس انبار می‌کنند.
