طی قاعدگی، خانم ها به واسطه از دست دادن مقدار قابل توجهی خون، انرژی خود را از دست می دهند. حال اگر خانمی هم به نوزاد خود شیر دهد و هم عادت ماهیانه شود، انرژی از دست رفته او چند برابر می شود. بنابراین عادت ماهیانه نشدن برای مادران شیرده، مزیتی تلقی می شود.
همچنین شیردهی مداوم مادر به نوزاد خود، یکی از راه های جلوگیری از بارداری محسوب می شود، اما یک سری شروط دارد.
نکته ای که مادران شیرده باید بدانند شناخت عواملی است که در بازگشت تخمک گذاری و به تبع آن شروع قاعدگی تاثیر می گذارد. همچنین مادر باید بداند که چه عواملی در عقب انداختن چرخه قاعدگی موثر می باشد.
هر فردی با فرد دیگر متفاوت است (تفاوت های فردی) و این تفاوت ها در شروع عادت ماهیانه پس از زایمان هم وجود دارد. اگرچه اکثر مادرانی که به نوزاد خود شیر می دهند، تا سه ماه بعد از زایمان عادت ماهانه نمی شوند، ولی بعد از آن قاعده می شوند.
البته مادران شیردهی هم وجود دارند که یک تا دو سال بعد از زایمان، عادت ماهیانه می شوند. طبق تحقیقات مشخص شده است که یک سری عوامل در شروع قاعدگی موثرند.
تغذیه نوزاد فقط با شیر مادر طی شش ماه اول زندگی
اگر مادر طی شش ماه اول زندگی، به صورت مداوم و پی در پی به نوزاد خود شیر بدهد و هیچ گونه ماده غذایی دیگری به او ندهد، می تواند تا حدی مطمئن باشد که این کار، تخمک گذاری را سرکوب می کند و شروع قاعدگی را عقب می اندازد.
تحقیقات نشان داده است که اگر بین وعده های شیردهی، موادغذایی دیگری به نوزاد داده شود، جایگزین چند وعده شیردهی می شود و فاصله بین وعده های شیر دهی را افزاش می دهد. در نتیجه سبب می شود که هورمون پرولاکتین کمتر ترشح شود.
هورمون پرولاکتین که از غده هیپوفیز ترشح می شود سبب ترشح شیر از سینه مادر می شود و از طرف دیگر این هورمون مانع تخمک گذاری می گردد. لذا ترشح کم هورمون پرولاکتین، احتمال تخمک گذاری را افزایش می دهد.
ولی بعد از شش ماهگی، باید موادغذایی دیگری غیر از شیر مادر به کودک داد.
مکیدن سینه مادر
شاید به نظر اکثر افراد، مکیدن شیر مادر توسط نوزاد، فقط برای تغذیه نوزاد است و هیچ تاثیری بر بدن مادر نخواهد داشت. اما این گونه نیست.
اگر نوزاد سینه مادر را بمکد، این مکش سبب تحریک ترشح هورمون پرولاکتین می شود که این هورمون، تخمک گذاری و قاعدگی را عقب می اندازد.
بنابراین توصیه می شود که مادران از دادن پستانک و شیشه شیر به نوزاد تا حد ممکن خودداری کنند و اکثر مواقع، تغذیه با شیر مادر و از طریق سینه مادر انجام بگیرد.
تغذیه نوزاد با شیشه شیر، زمان مکیدن نوزاد از سینه مادر را کاهش می دهد و سبب کاهش ترشح پرولاکتین می شود و احتمال تخمک گذاری را افزایش می دهد.
مادران شیردهی که احتمال دارد خیلی زود عادت ماهیانه شوند، دارای خصوصیات زیر می باشند:
– فرزند شیرخواری دارند که بیش از چهار ساعت پشت سر هم در طی روز و یا شش ساعت پشت سر هم در طی شب می خوابند و شیر مادر خودرا نمی خورند.
– کودکشان از پستانک و یا از شیشه شیر استفاده کند.
– نوزاد شیرخوار علاوه بر شیر مادر، غذا های کمکی مصرف کند نظیر شیر خشک و… .
– نوزاد شیرخوار ساعات زیادی از مادر دور است، مثل مادران شاغل.
اگر می خواهید طی چند ماه پس از تولد فرزندتان، به صورت طبیعی از بارداری جلوگیری کنید، باید نوزادتان را فقط با شیر خودتان تغذیه کنید.
فواصل منظم شیردهی را رعایت کنید و سر ساعت به نوزاد خود شیر دهید.
رعایت برنامه منظم شیردهی، یکی از عوامل مهم در جلوگیری از بارداری به روش طبیعی می باشد.
هنگامی که قاعدگی در طی شیردهی شروع می شود
مادرانی که در طی دوران شیردهی عادت ماهانه می شوند (منظور شش ماهه اول شیرخوارگی می باشد)، از بی قراری های فرزند خود شکایت دارند. شاید علت این بیقراری، به افت موقتی مقدار شیر در شروع عادت ماهیانه مربوط باشد.
علاوه بر این، مادران در اوایل دوران عادت ماهیانه حساس و تحریک پذیر می شوند و همین امر سبب می شود آستانه تحمل آنها برای بیقرای های کودکشان پایین بیاید.
علاوه بر این، مدتی طول می کشد تا عادت ماهیانه پس از زایمان منظم شود و همین بی نظمی در عادت ماهیانه، دلیل دیگری بر حساس شدن مادران در این دوره می باشد.
نکته مهم:
مادران شیردهی که طی شش ماه اول بعد از زایمان، عادت ماهیانه می شوند، باید دقت لازم را در جلوگیری از بارداری داشته باشند.
این افراد باید روش های جلوگیری از بارداری متناسب با شرایط خود را از پزشک بپرسند، زیرا بارداری در طی شش ماه پس از زایمان، صدمات جبران ناپذیری به سلامت مادر و جنین و نوزاد شیرخوار وارد می کند.
از طرفی مادر هنوز توان از دست رفته خود در طی بارداری را بدست نیاورده است.
از طرف دیگر نوزاد شیرخوار هم باید به محض باردار شدن مادر، از شیر او محروم شود.
همچنین شرایط مناسب برای رشد جنین تازه نیز مهیا نمی باشد.
شروع زودهنگام عادت ماهیانه پس از زایمان، زمانی مضر می باشد که فواصل عادت ماهیانه منظم نیست و ممکن است مادر به گمان خود باردار نباشد و اصول جلوگیری از بارداری را رعایت نکند.
