به کودکان مسئولیت بدهید!
شاید شما هم دردسرهایی از قبیل بیدار کردن بچه ها، دیر حاضر شدن برای مدرسه، تلویزیون دیدنهای پیوسته، دعوا با خواهر و برادرها، بد غذا بودن، دیر خوابیدن، کمک نکردن در کارهای منزل و … دارید.
در این مقاله چندین نمونه از مواردی که مشکل اکثر مادران و پدران است را بررسی کرده و راهکارهای تربیتی آنها را بر اساس روش «پیامدها» بیان می کنیم.
۱-شیرینی خواب صبحدم:
• مریم زود باش بیدار شو!
• وااااااااای طاها هنوز که خوابیدی!
• سمیرا مگه تو مدرسه نداری که هنوز خوابی؟
این جمله ها آشنا هستند؟ فکر نمی کنید این بحث های سرِ صبح بین شما و فرزندتان، اعصاب هردوی شما را در طول روز تحت تأثیر قرار می دهد؟
روش پیامدها چه می گوید؟
مشکلات را به بچه ها محول کنید. حتی یک بچه ۵ ساله هم می تواند ساعت رومیزی را کوک کند چه برسد به بچه ای که مدرسه می رود! به فرزندتان بگویید به نظر شما او آنقدر بزرگ شده است که خودش ساعت را برای بیدار شدن صبح تنظیم کند. ابتدا شیوه تنظیم کردن زنگ ساعت را به او آموزش دهید و از او نظر بخواهید مکانی دوست دارد،ساعت را قرار دهد؟
۲-حاضر شدن برای مدرسه:
کودک به طور طبیعی از سن ۳ سالگی، مایل است خودش لباسهایش را بپوشد ولی معمولاً به دلیل اینکه والدین صبوری لازم را ندارند و تلاش می کنند با اصلاح کردنها و کمک های بیجا، لباس پوشیدن او را تصحیح کنند، کودک احساس کفایتی که باید در این زمینه به دست آورد را به دست نمی آورد!
اما در هر حال، وقتی کودک به سن مدرسه می رسد، لازم است که مهارتهایی را آموخته باشد. اگر تا به حال، با دلسوزیها و حرص خوردنهای بیجا مانع احساس کفایت او شده اید، دیگر وقت آن است که کمی منطقی باشید!
یک جلسه خانوادگی ترتیب بدهید. باور کنید نشست خانوادگی، نه لوس است و نه منحصر به فیلمهای سینمایی است!
یک جلسه خانوادگی ترتیب بدهید. باور کنید نشست خانوادگی، نه لوس است و نه منحصر به فیلمهای سینمایی است!
روش پیامدها چه می گوید؟
الف) در مورد بچه هایی که صبح ها در پوشیدن لباس مدرسه شان، به اصطلاح، فِس فِس می کنند، یک روش عالی این است که کارها را طوری مدیریت و تنظیم کنید که او بعد از لباس پوشیدن و آماده شدن، صبحانه بخورد. به این ترتیب، اگر دیرش شد و به صبحانه نرسید، «پیامد طبیعیِ» تأخیرش این خواهد بود که تا ظهر گرسنه بماند. یادتان هم باشد که باید بر این وسوسه غلبه کنید که چون صبحانه نخورده است، میان وعده مفصلی به او بدهید! باور کنید چند وعده صبحانه نخوردن، فرزند شما را نمی کشد ولی این گرسنگی باعث می شود که از این پس، با سرعت حاضر شود.
ب) در مورد بچه هایی که حتی صبحانه نخوردن هم باعث نمی شود لباسشان را سروقت بپوشند، می توانید از «فن انتخاب» استفاده کنید. یعنی به او بگویید: «یا به موقع لباس می پوشی یا باید داخل ماشین لباست را بپوشی!»
نکته: تغییراتی که میخواهید در کارهای همیشگی صبح روز بعد بدهید، حتماً به بچه ها خبر دهید! (برای مثال از شب قبل)، با بچه ها محترمانه صحبت کنید و نسبت به آنها مهربان باشید. امام سجاد (ع) می فرمایند: «حق خردسال این است که در آموزش او مهربان باشی،… و یاری اش کنی.»
بچه های پر درد سر
مثال:
به او بگویید: «امیر ما صبح ها با لباس پوشیدن تو مشکل داریم. از فردا به تو حق انتخاب می دهیم، یا قبل از صبحانه لباست را می پوشی یا صبحانه را از دست می دهی! اگر موقع بیرون رفتن از خانه (یا آمدن سرویس مدرسه ات) هنوز لباسهایت را نپوشیده باشی باید داخل ماشین، لباسهایت را بپوشی! ببینم کدام را «انتخاب» می کنی. من فردا صبح به تو تذکر نخواهم داد.»
اگر فردا با تمام این توضیحات شما، باز هم فس فس کرد، به او تذکر ندهید! وقتی زمان رفتن رسید بگویید: «دوست داری لباسهایت را داخل ماشین بیاورم یا لباسهایت را می پوشی؟ تو میخواهی روی همین لباست، لباس مدرسه را بپوشی، بیرون هوا سرد است.» بعد مطابق انتخاب او عمل کنید.
در مورد بچه های کوچکتر باید انتخاب ها را تکرار کنید تا وظایف جدید برای آنها جا بیفتد. حتی به بچه های کوچک هم مدام «تذکر» ندهید! به مسئولیت پذیری و حافظه آنها اعتماد کنید.
اگر تا به حال، با دلسوزیها و حرص خوردنهای بیجا مانع احساس کفایت او شده اید، دیگر وقت آن است که کمی منطقی باشید!
۳- ادا و اطوارهای بعد از مدرسه:
• زیاد پای تلویزیون نشستن
• فراموش کردن بعضی تکالیف مدرسه
• دعوا با خواهر یا برادر
• بازی با کامپیوتر، تبلت و …
اگر تا به حال، با دلسوزیها و حرص خوردنهای بیجا مانع احساس کفایت او شده اید، دیگر وقت آن است که کمی منطقی باشید!
روش پیامدها چه می گوید؟
یک جلسه خانوادگی ترتیب بدهید. باور کنید نشست خانوادگی، نه لوس است و نه منحصر به فیلمهای سینمایی است! چیز عجیب و غریب و سختی هم نیست! فقط کافی است ملزم باشید که گاهی اوقات دور هم بنشینید و بدون اینکه کسی سرش توی لب تاب و گوشی باشد و یا حواسش به تلویزیون دیدن، آشپزی یا هر کار دیگری باشد، فقط با دیگر اعضای خانواده اش صحبت کند و متقابلاً به صحبتهای آنها گوش بدهد تا تصمیمات خانوادگی مهمی بگیرند؛ اما چگونه؟
در نشست خانوادگی، در مورد مقدار تلویزیون دیدن، بازی با کامپیوتر، و احیاناً چک کردن شبکه های اجتماعی، مذاکره کنید. شما پیشنهاد خود را می دهید و بچه ها پیشنهاد خود را. در اینگونه موارد باید مصالحه کنید. بر این نکته تأکید کنید که: این قانون برای تمامی اعضای خانواده، لازم الاجراست؛ بنابراین اگر تلویزیون دیدن و بازی با کامپیوتر و چت کردن را برای بچه ها محدود کنید ولی خودتان روی صندلی لم بدهید و ساعتها تلویزیون ببینید یا سرتان به کامپیوتر و موبایل گرم باشد، نتیجه نخواهید گرفت! بعلاوه این رفتار در قرآن کریم نکوهش شده است آنجا که می فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ: اى كسانى كه ایمان آوردهاید چرا چیزى مىگویید كه انجام نمىدهید ؟»
پس از اینکه قانون را در نشست خانوادگی، وضع کردید، مرحله بعدی فرا می رسد. در این مرحله، وقتی مهلت تعیین شده برای تلویزیون، کامپیوتر یا گوشی تمام می شود، بگویید: «وقتت تمام شده است، خودت تلویزیون (یا کامپیوتر یا …) را خاموش می کنی یا من آن را خاموش کنم؟» به شکایت و نق زدن و گریه بچه ها توجه نکنید. اگر گوش نکردند، دیگر نه تکرار کنید نه غر بزنید، بلکه بدون اینکه یک کلمه حرف بزنید، تلویزیون یا … را خاموش کنید.
روش پیامدها روشی مسالمت آمیز، آرام و اثربخش در آموزش مسائل مختلف به بچه هاست.
برای دیدن پربازدیدترین های نی نی نما لطفاً کلیک کنید…
