در كودكان دو تا شش سال، تصورات با سرعت بسیار زیادی رشد می كنند. با آن كه این تصورات بیشتر اوقات درباره اتفاقات خوب رخ میدهند، ممكن است همین تصورات، كودكان را از بسیاری رخدادها عصبی كنند یا سبب بروز ترس در آنها شوند زیرا روند فكری و ذهنی كودكان در این سنین، بسیار پیچیده و اثرپذیر است.
آنها درخلوت با خود میاندیشند: « اگه هیولایی در اتاق دختری بود كه دیشب مامان داستانش را تعریف میكرد، پس ممكن است در اتاق من هم هیولا باشه! »
یا اگر یكی از خواهران یا برادرانش از تاریكی بترسد احتمالا دلیل خوبی است كه او هم تصمیم بگیرد بترسد!
واكنش شما به ترس كودك چگونه باید باشد؟
_ هرگز كودكتان را برای ترسش مسخره نكنید، تحقیرش نكنید یا برایش دلیل منطقی نیاورید
این كارها به او نشان میدهد شما خطری كه از نظر او بسیار واقعی است را درك نمیكنید و حتی ممكن است بیشتر احساس ترس كند چون احساس میكند شما نمیتوانید از او محافظت كنید. به علاوه، مسخره كردن باعث میشود كه عزت نفسش را از دست بدهد.
_ اگر هراسان از خواب پریده، به او اطمینان دهید كه خواب رخدادی واقعی نیست و او در امنیت است.
اگر لازم باشد چراغ را روشن كنید، بغلش كنید و مدتی كنارش بخوابید.
این كارها به او نشان میدهد شما خطری كه از نظر او بسیار واقعی است را درك نمیكنید و حتی ممكن است بیشتر احساس ترس كند چون احساس میكند شما نمیتوانید از او محافظت كنید. به علاوه، مسخره كردن باعث میشود كه عزت نفسش را از دست بدهد.
_ اگر هراسان از خواب پریده، به او اطمینان دهید كه خواب رخدادی واقعی نیست و او در امنیت است.
اگر لازم باشد چراغ را روشن كنید، بغلش كنید و مدتی كنارش بخوابید.
چراغ اتاق را تا زمانی كه ترس كودك از بین برود روشن بگذارید.
_ اگر تصمیم گرفتید اتاق را ترك كنید، در اتاق را كمی باز بگذارید تا نور بیرون به داخل اتاق بیفتد و كودك صدای شما یا كارهایتان را بشنود.
_ اگر تصمیم گرفتید اتاق را ترك كنید، در اتاق را كمی باز بگذارید تا نور بیرون به داخل اتاق بیفتد و كودك صدای شما یا كارهایتان را بشنود.
آنچه كه باید انجام دهید
_ به ترسش اهمیت بدهید
اجازه بدهید در مورد آن حرف بزند. هرگز نگویید بچههای بزرگ نمیترسند. اطمیناندهنده باشید. به او بگویید: « اگه بخوای كنارت میمونم ».
اجازه بدهید در مورد آن حرف بزند. هرگز نگویید بچههای بزرگ نمیترسند. اطمیناندهنده باشید. به او بگویید: « اگه بخوای كنارت میمونم ».
_ با تصورات او پیش بروید؛ یعنی اگر اصرار دارد كه یك غول در كمد لباسهایش است، كمد را باز كنید و آن را بگردید.
_ حتی میتوانید یكی از عروسكهای مورد علاقهاش را به عنوان محافظ خود انتخاب كنید یا به كودكتان جملات خاصی یاد بدهید كه با آن غول را ناپدید كند.
_ ارتباطی مطلوب به وجود آورید
زمانی كه نیمههای شب صدای كودكتان را میشنوید، نزدش بروید و او را در تاریكی آرام كنید.
_ بازیهایی را با هم امتحان كنید كه با چشمان بسته چیزهای خوب مثل بستنی یا قلعه شنی كنار ساحل را تصور كند.
_ از این كه اتاق كودك فقط مكانی برای استراحت و خواب او باشد پرهیز كنید؛ اتاق او باید مكانی شاد و فارغ از احساسات منفی باشد.
_ شجاعتش را تحسین كنید
زمانی كه كودكتان بر ترسش غلبه میكند را بسیار بزرگ كنید. اهمیتی ندارد كه این گام چقدر كوچك بوده است. اگر او تمام شب را در حالی كه چراغ خاموش است در تختش گذرانده باشد، یك جشن كوچك بگیرید یا یك هدیه كوچك را در عوض برایش آماده كنید.
چگونه از ترس جلوگیری كنیم؟
خواندن كتاب و قصه، یا تماشای فیلم و سریالهای ترسناك را برای كودكتان ممنوع كنید. یادتان باشد كه قطعاً تهدیدهایی مثل «اگر درست رفتار نكنی آقا غوله میاد تو رو میبره» را نباید به هیچ وجه بر زبان آورید.
روان شناسان برای کاهش ترسهای کودکان راههای زیادی را توصیه میکنند. آنها در وهله اول به والدین توصیه میکنند که در رفع مشکل کودک عجولانه عمل نکنند. تعجیل و شتابزدگی آنها در کاهش ترس کودک میتواند به جای درمان ، اضطراب و ترس او را افزایش دهد. این ترس معمولا بتدریج از بین میرود و لازم است والدین با خونسردی و آرامش اقدام به کاهش این ترسها نمایند. توصیه بعدی روان شناسان این است که هرگز کودکان را به خاطر ترسی که دارند تحقیر و سرزنش نکنیم. هر چند دلیل ترس از نظر ما بزرگترها کاملا غیر منطقی و نامعقول به نظر میرسد اما خود کودک چنین احساسی ندارد و نمیتواند غیر منطقی بودن ترس خود را درک کند و سرزنش به او کمکی نخواهد کرد.
حتی زمانیکه کودک تحت نظر یک متخصص یا روان شناس درمان میشود، اگر عامل اصلی ایجاد کننده ترس هنوز حضور داشته باشد چندان فایدهای نخواهد کرد. مثلا زمانیکه خود مادر از تاریکی میترسد، هر چند کودک حمایتها و درمانهایی را از روانشناس و مشاور خود دریافت میکند، اما الگویی که در خانه از رفتار مادر میپذیرد الگویی قویتر است که نتایج یک درمان ثمر بخش را از بین میبرد. بنابراین لازم است علل اساسی ترس کشف و مرتفع شوند.