گفتگو با علی حمیدی مدنی متخصص کلیه و مجاری ادرار
عارضه بیضه نزول نکرده یکی از شایعترین ناهنجاری‌های مادرزادی در پسربچه‌هاست که باید حتماً تا یکسالگی درمان شود. وی خاطرنشان کرد: به طور معمول ۳۴ نفر از هر ۱۰۰۰ نوزاد یا به عبارتی ۳٫۴ درصد پسر بچه‌هایی که به دنیا می‌آیند در بدو تولد با این عارضه همراه هستند که هرچه وزن یک نوزاد پسر در بدو تولد کمتر باشد یا به شکل نارس به دنیا آمده باشد شانس اینکه این اتفاق در وی روی دهد بیشتر خواهد بود.
حمیدی مدنی افزود: در اکثر قریب به اتفاق نوزادانی که به این عارضه مبتلا هستند طی ۳ تا ۶ ماه اول پس از تولد به خودی خود همزمان با رشد و تکامل نوزاد بیضه پایین می‌آید و چنانچه در پسر بچه‌ای در پایان اولین سال تولد پایین نیامد نیاز به درمان برای اصلاح این ناهنجاری وجود دارد.
این متخصص کلیه و مجاری ادرار افزود: زمانی که نوزاد در دوره جنینی در داخل رحم مادر به سر می‌برد بیضه‌ها در داخل شکم و در مجاورت کلیه‌ها قرار گرفته‌اند و به مرور زمان با بالا رفتن سن کودک، کلیه‌ها به سمت بالا صعود کرده تا در موقعیت طبیعی خود قرار گیرند و از همسایگی کلیه‌ها جدا شده و در مسیری طبیعی وارد لگن می‌شوند سپس در کشاله ران وارد کانال‌های این‌گوی‌نال می‌شوند تا از این مسیر وارد کیسه شوند.
وی گفت: به دلایل متعدد که معمولاً هورمونی هستند در مواردی سیر حرکت آن به سمت پایین با توقف روبرو می‌شود و کودک به دنیا آمده دارای یک بیضه در کیسه خواهد بود یا هیچ بیضه‌ای در کیسه نخواهد داشت. چنانچه سن کودک به یک سال تمام برسد و بیضه در داخل کیسه قرار نگرفته باشد نیازمند درمان قطعی است.
این متخصص کلیه و مجاری ادرار در توضیح علل نیاز به درمان این عارضه گفت: از ۱٫۵ سالگی به بعد تغییرات غیر قابل بازگشت در سلول‌های بیضه نزول نکرده اتفاق می‌افتد و این تغییرات در آینده ریسک ناباروری پسران را افزایش خواهد داد. حمیدی مدنی خاطرنشان کرد: چند عارضه ممکن است در رابطه با این عارضه روی دهد که یکی افزایش ریسک پیچ‌خوردگی طناب بیضه است. این یک پروسه بسیار حاد و دردناک است و یک زمان طلایی ۴ تا ۶ ساعته دارد که در صورت عدم تشخیص درست و اصلاح نشدن این عارضه، بیضه از بین خواهد رفت و در عارضه بیضه نزول نکرده این اتفاق بیشتر روی خواهد داد.
وی افزود: عارضه دومی که این کودکان را تهدید می‌کند افزایش ریسک ابتلا به سرطان بیضه است یعنی این افراد حدوداً ۶ تا ۸ برابر جمعیت عادی و به قول برخی ۱۰ تا ۱۲ برابر جمعیت عادی ریسک ابتلا به سرطان خواهند داشت چرا که این افراد به طور مادرزاد دارای ساختمان جنسی مختلی هستند.
این متخصص کلیه و مجاری ادرار افزود: عارضه سوم که این کودکان را تهدید می‌کند ناباروری است که این عارضه در شکل بیضه‌های نزول نکرده یکطرفه از سایر افراد نرمال جامعه خیلی بیشتر نیست ولی در شکل دو طرفه چنانچه بیضه‌ها نزول نکرده باشند در ۵۰ درصد موارد ممکن است باعث ناباروری در فرد شود.
حمیدی مدنی افزود: از آنجا که تغییرات غیرقابل بازگشت در سلول‌های زایا در این عارضه از ۱٫۵ سالگی روی می‌دهد نباید پسربچه‌ای ۱٫۵ ساله درمان نشده بماند، به همین علت در تمام مکاتب علمی دنیا توصیه می‌شود زمانی که با پسربچه دارای بیضه نزول نکرده روبرو می‌شوند که ۶ ماه اول تولد را سپری کرده است، درمان‌ها باید شروع شود به نوعی که تا پایان سال اول تکلیف این بیماری روشن شده باشد که جراحی این کار را انجام می‌دهد. این متخصص کلیه و مجاری ادراری تأکید کرد: باید با استفاده از جراحی، آن را پایین آورد. گاهی ممکن است طناب بیضه کوتاه باشد که در این صورت درمان و جراحی در دو مرحله صورت می‌گیرد یعنی یک عمل جراحی را به سنین بالاتر موکول می‌کنیم و آن را پایین می‌آوریم. وی گفت: در کل باید در پایان اولین سال تولد جراحی انجام شده باشد و این بیضه در موضع طبیعی خود در داخل کیسه قرار گرفته باشد.
حمیدی مدنی افزود: بیضه‌ها در پستانداران و موجودات خونگرم در داخل شکم قرار دارند اما در انسان در داخل کیسه‌ای در خارج بدن قرار دارند زیرا دمای داخل کیسه یک درجه سانتیگراد نسبت به دمای مرکز بدن پایین‌تر است و به عبارتی دیگر کیسه یک درجه خنک‌تر است. این متخصص خاطرنشان کرد: این خنک‌تر بودن عامل کارکرد طبیعی آن است یعنی بعدها که نوزاد بالغ شد و ازدواج کرد در این محیط خنک کار بهتری از نظر اسپرم‌سازی انجام خواهد داد بنابراین وجود آن به داخل کیسه قانون طبیعت است و حتماً بایستی بیضه کودک در یک سالگی در داخل کیسه قرار گرفته باشد.
حمیدی مدنی گفت: متأسفانه بسیاری از پزشکان و همکاران نگران هستند که بیهوشی ناشی از جراحی برای کودک مضر باشد در حالی که کبد نوزاد پس از ۶ ماهگی در برخورد با داروهای بیهوشی مانند یک فرد بزرگسال عمل می‌کند. وی افزود:
بنابراین هیچ خطری این کودک را از نظر بیهوشی تهدید نخواهد کرد مگر در مواردی خاص که در این صورت پزشک بیهوشی در صورت وجود بیماری پیشنهاد می‌کند این جراحی در سن بالاتر انجام شود. این متخصص کلیه و مجاری ادرار تأکید کرد: از آنجایی که این جراحی نیازمند بیهوشی است در کمتر از ۶ ماهگی این جراحی انجام نمی‌شود زیرا بیهوشی در کودکان زیر ۶ ماه به صورت انتخابی مشکلاتی ایجاد می‌کند بنابراین درمان را باید پس از ۶ ماهگی تا یک سالگی انجام داد.
