یکی از مهم ترین عوارضی که بلافاصله بعد از حادثه بروز می کند، حالت اختلال استرس بعد از حادثه یا PTSD است، به نحوی که فرد صحنه های تجاوز را دوباره فلش بک می زند، آنها را دوباره تجربه می کند و حتی گاهی حالت دفاعی شدید پیدا می کند. در این وضعیت او کناره گیری می کند و دلش می خواهد کسی او را نبیند و با او صحبت نکند، ضمن آنکه فعالیت های سیستم عصبی اش زیاد می شود، یعنی پاسخش به محرک های محیطی مانند صدا و نور افزایش می یابد.
او نمی تواند به کسی اعتماد کرده یا با شخصی ارتباط برقرار کند. در این حالت ممکن است به خودکشی و مرگ فکر کند و آرزوی مردن داشته باشد. اگر زمینه مشکلات روانی در او دیده شود این احتمال وجود دارد که دچار افسردگی شیدایی یا همان افسردگی دوقطبی شود. توهم های شنوایی و بینایی، هذیان، خنده های بی معنی، خشم بی جهت و… از عوارض دیگر این اتفاق است.
بدبینی نسبت به جنس مخالف
فردی که مورد تجاوز قرار گرفته در طولانی مدت نسبت به رابطه جنسی حس بدی پیدا می کند و از آن متنفر می شود. دردهای آمیزشی و تنفر از جنس مرد و بدبینی به جنس مخالف از دیگر عوارض تجاوز است. او سعی می کند از مردها دوری کرده، حتی شماره تلفن اش را عوض کند یا مسیر رفت و آمدش را تغییر دهد. در طولانی مدت قابلیت های جنسی این فرد از بین می رود و اختلال استرس پس از حادثه و افسردگی در او مزمن می شود. افسردگی مزمن می تواند با توهم و هذیان همراه باشد.
دردهای جسمانی و شبه جسمانی در این فرد زیاد می شود. درواقع علائم روانی او تبدیل به علائم جسمانی می شود. قربانی تجاوز مدام به این فکر می کند که در این موضوع مقصر است و خودش را سرزنش و نکوهش می کند و می گوید «کاش آنجا نبودم یا بیشتر مقاومت می کردم».
پنهان کاری ممنوع
برخی قربانیان در مورد این موضوع حرف نمی زنند غافل از اینکه این پنهان کاری عوارض را شدیدتر می کند. گاهی مددکاران و پرستاران یا حتی پلیس به این افراد توصیه می کنند این مشکل را پیگیری نکنند چون ممکن است مزاحم پیدا کنند، غافل از اینکه فرد باید درمان شود. این کار باعث می شود فرد در این باره با کسی صحبت نکند، برون ریزی احساسات نداشته باشد، خطاهای شناختی اش در روان درمانی اصلاح نشود و نتواند دارودرمانی کند. همه اینها باعث می شود عوارض ژرف تر و گسترده تر شده و احتمال خودکشی و دگرکشی بالا رود.
گروه درمانی مفید است
اگر قربانی، جلسات روان درمانی و دارودرمانی را به خوبی و منظم انجام دهد امکان بهبود کامل وجود دارد. متاسفانه در کشور ما جلسات گروه درمانی برای خانم های آسیب دیده وجود ندارد درحالی که این روش درمانی بسیار کارآمد است و می تواند روند درمان را تسریع کند. به طور کلی در مدت ۸ تا ۱۸ ماه گروه درمانی نتایج شگرفی به همراه دارد.
به پرسش های دیگران جواب ندهید
اگر فردی از اطرافیان بخواهد درباره این موضوع با قربانی صحبت کند، او باید بگوید تمایلی به صحبت کردن در این باره ندارد. او باید متذکر شود که این مسئله خصوصی است و اگر برای او احترام قائل هستند، باید اجازه دهند در محیط درمانی و با درمانگر درباره این مسئله صحبت کند. توجه داشته باشید که درمانگر فرد باید حتما هم جنس قربانی باشد چون اگر جنس مخالف باشد می تواند برای فرد آسیب زا باشد.
قربانیان آزارهای جنسی چطور می توانند از آسیب های بعد از تعرض دور بمانند؟
درست ترین اتفاق، درمان است
بدون شک تجاوز بدترین اتفاقی است که می تواند برای یک فرد رخ دهد. طبیعی است که بعد از این پیشامد فرد قربانی مشکلات مختلف روانی پیدا کند بنابراین اولین اقدام بعد از حادثه مراجعه به روانپزشک و متخصص زنان و زایمان است. اگر درمان انجام نشود این موضوع تا سال ها می تواند فرد را آزار دهد و زندگی اش را تحت الشعاع قرار دهد.
خانواده ها حمایت کنند
در این پیشامد افراد خانواده باید تحت هدایت روانپزشک به فردی که مورد تجاوز قرار گرفته کمک کنند. آنها در خانه به هیچ وجه نباید در مورد این موضوع صحبت کنند بلکه باید سعی کنند محیط آرامی برایش فراهم کنند تا لذت ببرد. باید به فکر سرگرمی هایی باشند که او را از موضوع جدا کند. خانواده ها باید مراقب باشند فرد داروها را مصرف کند و در عین حال آنها را از دسترس او خارج کنند تا ناگهان اوردوز نکند. اگر فرد خودش بخواهد با خانواده صحبت کند بهتر است به او گوش دهند و این اطمینان را ایجاد کنند که این مشکل ممکن است برای هرکسی پیش بیاید، در این اتفاق او نقشی نداشته، دست خداوند و طبیعت قصد تنبیه او را نداشته و این صرفا یک تصادف است.
زود ازدواج نکند
دختری که مورد تجاوز قرار گرفته است حداقل دو تا سه سال نباید به ازدواج فکر کند. درصورتی که فرد قصد ازدواج داشته باشد لزومی ندارد این موضوع را با همسر آینده اش مطرح کند چون بسیاری مواقع پیش می آید که شوهر به همسر سرکوفت می زند و او را متهم می کند به اینکه خودش هم در این موضوع نقش داشته است. حتی ممکن است بعد از مدتی مرد به اصطلاح غیرتی شده و همسرش را طلاق دهد. در کشور ما برخی از خانم هایی که مورد تجاوز قرار می گیرند بعدها به طور مستقیم یا غیرمستقیم از طرف همسرشان پس زده می شوند.
