سمنو، نوعی فرآورده غذایی سنتی است که از پختن مخلوط عصاره گندم جوانه زده و آرد تهیه می‌شود.
طعم شیرین این فرآورده، طبیعی و از خود گندم بوده و دارای بافتی نیمه‌خام، پررنگ و قهوه‌ای است. در ۱۰۰ گرم سمنو ۳۰۰ کالری انرژی نهفته است و دارای پروتئین زیاد و چربی خیلی کم از نوع گیاهی است. کربوهیدرات آن بسیار زیاد یعنی ۷۵ گرم در هر ۱۰۰ گرم بوده که آن هم از نوع مالتوز است.
این قند در غلات در حال جوانه زدن وجود دارد و یک دی‌ساکارید است که از ۲ مولکول گلوکز تشکیل شده است. اگر میزان شیرینی شکر (ساکاروز) را ۱۰۰ در نظر بگیریم، میزان شیرینی مالتوز ۳۲ خواهد بود. البته این موضوع دلیلی نیست که افراد در مصرف این فرآورده زیاد‌ه‌روی کنند. قند موجود در سمنو مانند هر نوع شیرینی دیگری در بدن تولید انرژی نموده و مازاد آن موجب چاقی و اضافه وزن می‌شود و بیماران دیابتی نیز باید حتما تحت نظر پزشک از آن استفاده نمایند.
فسفر قابل توجه آن برای کودکان از نظر رشد مغزی و خانم‌های باردار و شیرده بسیار مفید است. آهن آن نیز برای خونسازی بدن مطلوب است و برای خانم‌ها به عنوان میان‌وعده‌ای مناسب از زمانی که بالغ می‌شوند تا موقعی که به سن یائسگی می‌رسند، مقدار متعادل آن توصیه می‌شود. اسیدفولیک سمنو عامل دیگری برای خونسازی و تنظیم هورمون‌ها به شمار می‌رود و ویتامین‌های مختلف B ،C و E آن نیز در رفع خستگی، ایجاد آرامش در اعصاب و روان تاثیر فراوان دارد.این فرآروده به دلیل دارا بودن کلسیم و پتاسیم (در هر ۱۰۰گرم به ترتیب ۵/۴۰ و ۲۰۷ میلی‌گرم) به افراد سالمند و کسانی که دچار پوکی استخوان هستند، توصیه می‌شود.
▪ توصیه: سمنو فرآورده‌ای است که باید لزوما تحت شرایط کاملا بهداشتی به دست آید و عاری از هرگونه طعم و بوی خارجی مانند کپک‌زدگی، ترشیدگی و سوختگی باشد. سمنویی که به صورت غیراصولی تهیه می‌شود، می‌تواند حاوی مقدار زیادی شکر باشد که مصرف آن برای بیماران دیابتی و افراد دچار اضافه وزن، خطری جدی محسوب می‌شود.
یک کارشناس تغذیه درباره فواید سمنو گفت: سمنو از جوانه گندم و آرد کامل آن تهیه می‌شود که بدون اضافه کردن مواد شیرین‌کننده دارای طعم شیرین است.
دکتر مریم شلیله در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این مطلب اظهار کرد: گندم و جوانه گندم ارزش غذایی بسیار بالایی دارند به این ترتیب که دانه‌ها در حین جوانه زدن دستخوش تغییراتی می‌شوند که باعث افزایش میزان مواد مغذی موجود در جوانه می‌شود.
وی ادامه داد: دانه‌های غلات در شکل خشک فاقد ویتامین C هستند اما در حین فرآیند جوانه زدن، مقداری ویتامین C در آنها تشکیل می‌شود.
شلیله بیان کرد: همچنین پروتئین موجود در دانه‌ها از جمله گندم در حین جوانه زدن قابلیت جذب بهتری پیدا می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: سمنو دارای ویتامین‌های B1، B2، B3، A،E و اسید فولیک است.
وی افزود: ویتامین E که در سمنو به مقدار قابل توجهی وجود دارد نقش مهمی در مبارزه با رادیکال‌های آزاد دارد، همچنین اسید فولیک یکی از ویتامین‌هایی است که به مقدار قابل توجهی در سمنو موجود است و با توجه به این که در بارداری نیاز به اسید فولیک افزایش می‌یابد مصرف سمنو یکی از مواد غذایی مناسب برای این دوران محسوب می‌شود زیرا فولات در سنتز ماده ژنتیکی سلولهای در حال تقسیم، سنتز پروتئین، رشد و تکامل جنین نقش دارد.
این کارشناس تغذیه تصریح کرد: سمنو همچنین حاوی مواد معدنی مهمی از جمله فسفر، روی، سلنیوم و پتاسیم است، روی ماده معدنی است که در عملکرد صحیح سیستم ایمنی، رشد کودکی و دوران بلوغ نقش دارد، سلنیوم ماده‌ای است که ویژگی آنتی اکسیدانی دارد و پتاسیم در تحریک پذیری، انتقال و تولید انرژی مفید است.
وی در پایان گفت: جوانه‌ها از جمله جوانه گندم، دارای مقدار قابل توجهی فیبر و آب هستند که مصرف منظم آن ها مانع بروز یبوست می‌شود، ضمن این که سمنو سرشار از انرژی هم هست به همین دلیل یکی از بهترین انتخاب‌های غذایی به ویژه در وعده صبحانه برای زنان باردار، کودکان و نوجوانان است.
از دیرباز، سمنو را در دیگ‌های مسی می‌پخته‌اند و بر این باور بوده‌اند که هم سمنو را خوش‌رنگ می‌کند و هم گرما را به گونه‌ای پخش می‌کند که هیچ بخشی از سمنو بیشتر از دیگر بخش‌ها داغی نمی‌گیرد تا بسوزد و هم توانمندی‌هایی از مس به سمنو درون می‌شود که چشم‌ناپوشیدنی است.
امروزه با روی کار آمدن آلومینیم در صنعت ظروف، به کار گرفتن ظروف رویی و آلومینیمی نیز دیده می‌شود.
جوانه گندم: ارزش غذایی چهار قاشق غذاخوری جوانه گندم معادل یک کف دست نان است. این جوانه نسبت به دانه آن سه تا ۱۲ برابر ویتامین B و سه برابر ویتامین E دارد وبه واسطه سلنیوم، منیزیم و ویتامین E رادیکال های آزاد مضر بدن را حذف می کند و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش فعالیت های مغزی و غدد جنسی می شود. سمنو، سوهان و حلیم به شرطی که با جوانه گندم تهیه شده باشد تا حدودی خواص این جوانه را دارد.