یکی از سخت ترین کارها، داشتن شیوه فرزندپروری خوب و ثابت است. مواردی از تربیت بد وجود دارد که می تواند عواقب ماندگاری بر کودک داشته باشد. اکثر والدین از روش تربیتی که خود با آن بزرگ شده اند به عنوان برنامه ای برای فرزندپروری استفاده می کنند، که به دلیل تکامل جامعه و محیط اجتماعی توصیه نمی شود. ثابت شده که برخی از تمرینات پرورش کودک انجام شده توسط والدین، بیش از آنکه برای کودک مفید باشد، مضر است.
فرزند پروری بد چیست؟
فرزندپروری بد، مجموعه ای از اقداماتی است که می تواند به طور جدی به رفتار و روان کودک آسیب برساند. فرزندپروری بد به یک عمل محدود نمی شود، بلکه مجموعه ای از اقدامات است که معمولا همان چیزی است که منجر به یک تاثیر بد در کودک می شود. اکثر روش های فرزندپروری بد، ممکن است عمدی نباشد، اما از تاثیر منفی آن برای کودک کم نمی کند. برخی والدین از عواقب این اقدامات آگاه نیستند و برخی ممکن است حتی به آنها اهمیت ندهند. تربیت بد فرزند ممکن است ناشی از عدم شناخت کافی برای یک والد بهتر بودن یا عدم بی علاقگی کلی جهت یادگیری روش صحیح باشد.
فرزندپرروی بد می تواند تاثیرات منفی زیادی بر روی کودک داشته باشد. با توجه به اینکه سبک زندگی مان با همان سرعت امروز سپری می شود، ممکن است به کودک خود بگویید که چه کار باید انجام دهد. با این وجود، باید به خاطر داشته باشید که فرزندتان فردی است که نیاز به مراقبت و تربیت توسط شما دارد. وقت صرف کنید تا به گروه های فرزندپروری و اجتماع های عمومی بپیوندید و هر گونه مساله ای که ممکن است با آن روبه رو شوید، را مطرح کنید. با والدین دیگر مکالمه صادقانه ای برقرار کرده و به هر توصیه ای که ممکن است به شما ارائه دهند، توجه کنید. اگر نشانه هایی از تاثیرات فرزندپروری نامناسب در کودکتان وجود دارد، بهتر است تا با یک روان شناس کودک مشورت کنید.
نشانه های فرزندپروری بد
اقدامات و وقایع متعددی وجود دارد که می تواند شما را به یک والدین بد تبدیل کند. در این قسمت، چند نمونه از فرزندپروری بد وجود دارد که باید به هر قیمتی از آن اجتناب کنید:
۱٫ سرزنش کردن بیش از حد کودک
اگر فرزندتان کار اشتباهی انجام داده است و اگر او را سرزنش کرده یا تنبیه کنید، می تواند بر روی کودک تاثیر منفی بگذارد. اگر کودک از خود صداقت نشان داده و اعتراف کرده که اشتباه کرده است، این عمل می تواند اثر بدتری داشته باشد.
۲٫ نظم و انضباط کودک در مقابل همه
ممکن است صبر خود را از دست داده، کودک را سرزنش کرده، بر سر او داد زده یا حتی در مقابل دیگران، فرزندتان را تنبیه بدنی کنید. این مساله تاثیر جدی بر اعتماد به نفس کودکتان خواهد گذاشت و احساس شرم ناشی از این روش تربیتی، به سختی فراموش می شود.
۳٫ فقط توصیه، بدون تشویق
شما به جای اینکه با تشویق کردن از کودک خود حمایت کنید، در مورد همه چیز از مسواک زدن دندان گرفته تا انتخاب لباس مناسب، توصیه هایی ارائه می دهید.
۴٫ محرومیت از محبت
شما کودک خود را در آغوش نمی گیرید یا اغلب به کودک خود «من دوستت دارم» نمی گویید. این کار باعث می شود تا ارتباط عاطفی کودک تان با شما قطع شود.
۵٫ قوانینی تنظیم نمی کنید
کودکان برای بزرگ شدن جهت اینکه اشخاص سالمی باشند، به ساختار و مرزهایی نیاز دارند. اگر کودتان با نظم و انضباط رشد نکند، در موقعیت هایی در خارج از خانه دچار مشکل می شود.
۶٫ عدم حمایت از کودک
کودکان نیاز به حمایت به خصوص در مواقع استرس زا مانند عملکرد در مدرسه یا امتحانات دارند. ممکن است بیشتر نگران کار خود باشید، و این مساله ممکن است کودک را دچار اضطراب کند.
۷٫ مقایسه فرزندانتان
شما دائما به فرزند خود می گویید که او باید مانند سایر کودکان باشد و از ویژگی های شخصیتی مثبت آنها تقلید کند. این نشانه ای از فرزندپروری بد است.
۸٫ به دستاوردهای او افتخار نمی کنید
شما هرگز فرزندتان را به خاطر دستاوردهایش تحسین نمی کنید و نشان نمی دهید که به کار سخت او افتخار می کنید.
۹٫ استفاده از لحن انتقادی
استفاده از لحنی که نشان دهنده عدم تایید تمام اقدامات کودتان است، باعث تاثیر منفی بر کودکتان می شود.
۱۰٫ به احساسات او احترام نمی گذارید
شما زمانی برای صحبت با فرزند خود و درک احساسات او ندارید. هنگامی که نظرات و احساسات مورد بی اعتنایی قرار گیرند و به طور سالم مورد توجه قرار نگیرند، می تواند بر کودکان تأثیر منفی بگذارد.
۱۱٫ الگوی بدی بودن
کودک از تمام عادات و رفتارهای شما الگو می گیرد. شاید بخواهید به این فکر کنید که چرا فرزند شما رفتاری خاص از شما را آموخته است.
۱۲٫ عدم دادن حق انتخاب به کودک
شما به فرزند خود حق انتخاب نمی دهید و در عوض از او انتظار دارید که کاری را انجام دهد، زیرا شما این گونه می خواهید.
۱۳٫ بیش از حد لوس کردن کودک
ممکن است تصور کنید که فرزندتان خاص ترین کودک است، اما برای سایر اشخاص در جهان، او تنها یک کودک دیگر است. اینکه باعث شوید که او احساس حق داشتن کند، باعث رفتارهای بد منجر به انزوای اجتماعی می شود.
۱۴٫ بیش از حد مراقب بودن
شما از فرزند خود در برابر هر گونه خطر غیر قابل تصور در بیرون محافظت می کنید. این باعث می شود که کودکتان ترسیده و از هر گونه خطر کردنی، وحشت داشته باشد که شامل داشتن دوستان جدید تا تلاش برای انجام فعالیت های جدید می شود.
۱۵٫ عدم اعتماد
به فرزندتان اجازه تصمیم گیری نمی دهید، زیرا مطمئن خواهید بود که انتخاب او اشتباه بوده یا به او اعتماد ندارید.
۱۶٫ به او وقت اختصاص نمی دهید
شما همیشه برای صحبت کردن یا بازی کردن با فرزند خود پرمشغله هستید یا فقط علاقه ای به انجام این کارها ندارید.
اینکه وقتی فرزندتان با شما صحبت می کند تنها به صفحه نمایش گوشی نگاه کنید، باعث می شود که کودک احساس کند او را نادیده می گیرید.
تاثیر فرزندپروری بد بر کودکان
فرزندپروری بد می تواند از نظر رفتار و روان شناسی تاثیر منفی بر کودکتان بگذارد. در این قسمت، چندین تاثیر فرزندپروری بد ارائه شده است:
۱٫ رفتارهای ضد اجتماعی
وقتی کودکتان این مساله که اقداماتش چگونه بر دیگران تاثیر می گذارد را در نظر نمی گیرد، به عنوان رفتار ضد اجتماعی نیز شناخته می شود. یک شکل شدید از این اختلال، می تواند منجر به سوء مصرف مواد، مشکلات سلامت روان، جرم و جنایت شود. اقدامات فرزندپروری بد مانند سوء مصرف مواد مخدر توسط والدین، خشونت خانگی و افسردگی مادران معمولا در این مساله نقش دارد. این اختلال همچنین در کودکانی مشاهده می شود که والدین رفتار انتقادی، منفی و اجباری از خود بروز می دهند.
۲٫ انعطاف پذیری ضعیف
کودکان با دیدن اینکه والدینشان چگونه خودشان با هر مشکلی برخورد می کنند، یاد می گیرند که چگونه می توانند با آسیب های عاطفی، روحی و جسمی مقابله کنند. در این خصوص، فرزندپروری بد به این صورت است که از کودک در برابر انتقادها محافظت نمی کند یا کودک قادر نیست تا با احساسات منفی مقابله کند که به نوبه خود کودک را فرسوده می کند.
۳٫ افسردگی
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که والدینی که رویکرد منفی دارند، فرزندانی دارند که بیشتر مستعد ابتلا به افسردگی هستند. اقدامات فرزند پروری بد که می تواند باعث افسردگی شود، شامل سطح پایین احساسات عاطفی و حمایت فیزیکی، تنبیه بدنی و بیان ناسالم احساسات منفی است.
۴٫ پرخاشگری
بسیاری از مطالعات نشان داده اند که کودکان مهد کودک که مشکلات رفتار خشمگینانه دارند، اغلب رابطه ضعیفی با مادر خود دارند. تکنیک های فرزندپروری منفی مانند خشن برخورد کردن و ابراز احساسات منفی نسبت به کودک در دوران نوزادی باعث می شود تا کودک میزان عصبانیت بالایی داشته باشد.
۵٫ عدم همدلی
اگر با کودک به شکل بی تفاوت در خانه رفتار شود، این احتمال که کودک در بیرون از خانه با دیگران این گونه رفتار کند نیز زیاد است.
۶٫ مشکل در روابط
والدینی که به کودک کمک نمی کنند تا احساسات خود را سالم بیان کنند، متوجه می شوند که فرزندشان قادر به حفظ روابط دوستی نیست. فرزند پروری بد همچنین می تواند باعث شود که کودک نتواند به دیگران اعتماد کرده و اعتماد به نفس پایینی خواهد داشت.
چگونه پدر و مادر خوبی باشیم؟
یکی از بزرگ ترین اقداماتی که باید انجام دهید، این است که بپذیرید شما چندین تکنیک فرزندپروری بد دارید.
همیشه می توانید روش های جدیدی برای غلبه بر این کاستی ها بیاموزید. در اینجا چند نکته در مورد والدین خود بودن ارائه شده است:
۱٫ مهارت عملی تربیت فرزند
در زندگی فرزند خود نقش داشته باشید و این مسئولیت را به عهده بگیرید که مهم ترین درس های زندگی را به فرزندتان بیاموزید. انرژی خود را در ایجاد یک رابطه عاطفی با فرزند خود صرف کنید.
۲٫ بر سر کودک خود فریاد نزنید
به جای فریاد زدن بر سر کودک یا سرزنش کردن او، سعی کنید تا به آرامی برای او دلیل ارائه دهید. اگر دشوار است، به کودک زمان بدهید و سپس نشسته و به حرف های کودک گوش دهید که چرا ناراحت است. اگر این موضوع به مدرسه مربوط نمی شود، با آرامش از فرزندتان بخواهید که مشکلی که با آن مواجه شده را برای تان توضیح دهد. به فرزندتان توضیح دهید که چرا اقدامات وی اشتباه است و پیامدهای بزرگتر آن اقدامات را برای او توضیح دهید.
۳٫ برای کودک دلیل ارائه کنید
اگر می خواهید که فرزندتان کاری انجام دهد، پس دلایل درخواست خود را برای او توضیح دهید. اگر می خواهید که قبل از بیرون رفتن برای بازی کردن، تمرینات مدرسه خود را به اتمام برساند، دلیل این مساله را برای او توضیح دهید. یک راه فوق العاده برای توصیه این است که بگویید به محض اینکه تکالیفش را تمام کند، زمان بازی شروع می شود. این مساله همچنین می تواند برای او ایجاد انگیزه کند.
۴٫ قوانینی تنظیم کنید
ساختار برای رشد فرزندتان مهم است. با این وجود، هر قانونی که شما اعمال می کنید، اجرا کرده و حتما درباره این موضوع با فرزند خود بحث کنید. اگر می خواهید فرزندتان مسئولیت کاری در خانه را به عهده بگیرد، در این مورد با او صحبت کرده و بپرسید که چه کار خانگی را دوست دارد تا انجام دهد و تا چه میزان می خواهید که این کار انجام شود. از فرزند خود بخواهید که برنامه ای برای انجام این کار تنظیم کند. رعایت این برنامه جدید باعث افزایش عزت نفس خواهد شد.
۵٫ به کودک خود حق انتخاب دهید
با فرزند خود در مورد گزینه های مختلفی که می تواند داشته باشد، صحبت کنید. این مساله می تواند چیزی مانند اینکه آیا دوست دارد تا در روز بعد با شما به پارک برود، باشد. اینکه به فرزندتان اجازه تصمیم گیری بدهید، باعث افزایش اعتماد به نفس او در تصمیم گیری می شود.
۶٫ به فرزند خود گوش کنید
یکی از مهم ترین جنبه های فرزندپروری، گوش دادن به کودکتان است. حتی اگر چیزی که کودک به شما می گوید، خسته کننده به نظر می رسد، باید به حرف او گوش دهید زیرا می تواند یک مساله مهم برای او باشد.
۷٫ یک الگوی خوب برای کودک باشید
ثابت شده که کودکان عادات و اقدامات افراد اطراف خود را می آموزند. به عنوان یک والد، کودک ممکن است به دنبال مشاوره از شما در مورد هر مساله ای به خصوص در سنین کم باشد. عادات سالم را تمرین کرده و فرزندتان نیز همان عادات را خواهد آموخت.
۸٫ دست خود را بالا نبرید (به نشانه کتک زدن کودک دست خود را بالا نبرید)
در دوران پرورش فرزند خود، زمان های زیادی وجود دارد که وقتی فرزندتان بد رفتاری می کند یا به میزان زیادی از شما نافرمانی می کند، با این مساله مواجه شده و صبر خود را از دست می دهید. با این وجود، یک نفس عمیق بکشید و قبل از اینکه دست خود را برای او بالا ببرید، شروع به شمردن کنید. خشونت فیزیکی می تواند اثرات روانی جدی بر روی کودک داشته باشد و بر رشد او تاثیر منفی بگذارد. این مساله به نوبه خود باعث می شود که وقتی خود آن کودکان نیز والدین شدند، همان رفتار را برای فرزندان خود بروز دهند.
۹٫ پاداش و مجازات در نظر بگیرید
پاداش و مجازات بهترین راه برای نظم دادن به کودک است. پاداش دادن به رفتار خوب و مجازات رفتار بد، سنگ محکی برای کودک است تا از چه رفتاری پیروی کرده و از کدام رفتار صرف نظر کند. حتما مجازات هایی را تعیین کنید که غیرفیزیکی باشند.
۱۰٫ کودک خود را بیش از حد کنترل نکنید
به جای اینکه بیش از حد فرزند خود را کنترل کرده و مرتبا در هر قدم در اطراف کودک باشید، کمی آزادی به کودک بدهید. اگر کودک عواقب رفتار بد را بداند، با احتمال کمتری حتی اگر به او آزادی داده شود، از این آزادی سوء استفاده می کند. فرزندپروری بد تنها در لحظه برای فرزندتان مضر نیست، بلکه قطعا تاثیر منفی پایدار بر فرزندتان در سال های آتی خواهد گذاشت، که می تواند به عنوان فرد بزرگسال نیز ادامه داشته باشد.
به خاطر داشته باشید که فرزندپروری تنها به مفهوم انتقال آگاهی به فرزندتان نیست، بلکه در مورد اجازه رشد و یافتن شیوه زندگی خود او است. این مساله به مفهوم پرورش او به عنوان یک فرد مسئولیت پذیر در قبال اعمالش و پذیرفتن مسئولیت در برابر تصمیماتی است که می گیرد و اقداماتی است که انجام می دهد. نحوه تصمیم گیری برای انتقال دانش و آموختن در مورد مسئولیت به او می تواند اصلی ترین عامل رشد فرزندتان باشد. نباید تحت هیچ شرایطی آنها را مجبور به انجام کاری کنید. برای یادگیری نحوه برقراری ارتباط با کودک خود با روانشناسان کودک صحبت کنید. توصیه می شود که به عنوان والدین، هم شما و هم شریک زندگی تان در سمینارهای والدین شرکت کنید، با مشاور صحبت کرده و روشی را برای رشد و پیمایش از طریق فلسفه فرزندپروری تعیین کنید.
کنار آمدن با فلسفه فرزندپروری می تواند به دلیل موارد بی شماری در مورد ایمان و وجدان که با آنها روبه رو خواهید شد، یک چالش باشد. به خاطر داشته باشید که روش های فرزندپروری نسل های قبلی را نباید به صورت کورکورانه دنبال کرد، بلکه می توان از انها به عنوان بستری برای تکامل استفاده کرد. در گذشته، تنبیه بدنی کودک قابل قبول بود، اما تحقیقات نشان می دهد که وقتی صحبت از بزرگ کردن فرزند می شود، ارعاب جسمی می تواند صدمات بیشتری به فرزندتان برساند. برقراری احترام متقابل و یک خط ارتباطی باز مهم است، بنابراین به فرزندتان اجازه خطا کردن می دهد و او را ترغیب می کند تا بعد از شکست خود بهبود پیدا کند. نکته ای که هر والدینی باید به خاطر داشته باشند، این است که کودک را بیش از حد تحت محدودیت قرار ندهند. اینکه به فرزندتان اجازه دهید که در حین رشد کردن سرگرمی داشته و اجتماعی باشد، فواید زیادی برای سلامت روان او دارد.
