چگونه ارزش پول را به کودکان آموزش دهیم؟
۱۰ روش برای آموزش سواد مالی به کودکان
۱. توضیح دهید پول از کجا می‌آید
مهم است که کودک بداند پول چطور به دست می‌آید. او باید بداند پول همین‌طوری از کیف مامان و بابا در نمی‌آید! فرزندمان باید بداند که پول در ازای کارکردن به دست می‌آید. ما کار می‌کنیم و پول می‌گیریم. اگر کار نکنیم، خبری از پول نیست. به‌گفتهٔ «ریچل کروز» (Rachel Cruze) کارشناس مالی و نویسندهٔ کتاب «خانوادهٔ ثروتمند: نسلی برای موفقیت مالی»، مهم است که پیوسته رابطهٔ میان پول و کارکردن را برای کودک توضیح دهیم.
۲. این ۳ اصل را گوشزد کنید: بخشندگی، پس‌انداز، خرج کردن
پس از اینکه مشخص شد پول از کجا می‌آید، نوبت به ۳ اصل اساسی می‌رسد: بخشندگی، پس انداز و خرج کردن پول.
سخاوت و بخشندگی بسیار مهم است؛ زیرا اهمیت کمک به دیگران را به کودک می‌آموزد. این ویژگی گران‌بهایی است. در ادامه به کودک‌تان یاد بدهید بخشی از پولش را پس‌انداز و بخشی را خرج کند. به او گوشزد کنید که وقتی پول تمام شد، همین‌طوری جایگزین نمی‌شود. بی‌تردید کودک اشتباهاتی می‌کند؛ اما چه بهتر که تا وقتی زیر سقف امن خانهٔ ماست، اشتباه کند!
۳. از کودک بخواهید پول نقدش را در ۳ دسته جداسازی کند
کودکان برای درک مفاهیم انتزاعی نیازمند ابزارهایی ملموس هستند. بنابراین، تنها به توضیح این ۳ اصل اکتفا نکنید و ابزار لازم را برای تمرین در اختیارشان بگذارید. به‌جای ۱ قلک، ۳ قلک به او بدهید (می‌توانید از پاکت، شیشهٔ خالی و ابزارهای دیگر استفاده کنید) و روی هریک برچسب «بخشیدنی»، «پس‌اندازکردنی» و «خرج‌کردنی» بزنید. هر زمان که کودک‌تان پولی می‌گیرد (پول توجیبی، دستمزد انجام کاری، هدیه و…)، او را تشویق کنید پولش را بین ۳ قلک تقسیم کند. به کودک اجازه بدهید، خودش دربارهٔ چگونگی تقسیم‌کردن پول تصمیم بگیرد.
این کار نه‌تنها اعتماد به نفس کودک را در موضوعات مالی افزایش می‌دهد؛ بلکه فرصتی فراهم می‌کند که بتوانیم با فرزندمان، گفت‌وگویی جدی دربارهٔ مدیریت پول داشته باشیم. با کودک دربارهٔ اینکه می‌خواهد پولش را چطور خرج کند و همچنین دربارهٔ چگونگی تقسیم‌بندی در موقعیت‌های مختلف، مثلا در صورت بروز رویدادی پیش‌بینی‌نشده، صحبت کنید. اما فراموش نکنید که تصمیم پایانی با اوست.
«تی‌آ نیکولا» مدیرعامل شرکت مدیریت سرمایهٔ «ولث‌بار» دربارهٔ این ترفند این‌طور می‌گوید:
دختر ۸ سالهٔ من می‌داند که باید حساب ۳ صندوق پول را داشته باشد. او معمولا برای مواردی مانند بلیت اردوی تابستانی یا چیزهای دیگری که دوست دارد تجربه کند، پس‌انداز می‌کند. او می‌داند پولِ خرج‌کردنی، مربوط به هزینه‌های روزمره مثل خرید شکلات است. ما اهمیتِ بخشیدن پول را هم به او یاد داده‌ایم. او می‌تواند پولش را به مؤسسات خیریه یا به دیگران بدهد؛ مثلا برای دوستش هدیه‌ای بخرد.
۴. کودک را در بحث بودجه‌بندی وارد کنید
یکی از بهترین راه‌ها برای آموزش مسائل مالی به کودکان، درگیرکردن آنها در بحث بودجه‌بندی هزینه‌های خانواده است. این‌گونه آنها مشاهده می‌کنند که ما چطور مسئولانه به قبض‌ها و صورت‌حساب‌ها رسیدگی می‌کنیم. کودکان به‌طور ذاتی دوست دارند به پدر و مادرشان کمک کنند؛ بنابراین، به فکر فرو می‌روند تا راهی برای کاستن از هزینه‌هایشان پیدا کنند. این بحث‌ها باید خودمانی و بدون تنش باشند؛ حتی می‌توانیم هنگام صرف شام دراین‌باره بحث کنیم. بهتر است بحث شامل یادآوری‌هایی برای پرداخت قبض‌ها یا اقساط، بین ما و همسرمان باشد.
اشکالی ندارد اگر کودک‌تان هنوز آن‌قدر بزرگ نشده است که بتواند در بحث شرکت کند. هدف این است که او ببیند خانواده بدون خجالت و نگرانی دربارهٔ مسائل مالی بحث می‌کند.
۵. کودک را از پرداخت‌های آنلاین آگاه کنید
حساب‌وکتاب و پرداخت اقساط و قبض‌ها کار خوشایندی نیست! می‌توانیم با همراه‌کردن کوچولویمان کمی حال‌وهوا را عوض کنیم. شاید گاهی کلافه‌تان کند؛ اما به امتحانش می‌ارزد.
می‌توانیم در حالی که دلبند خردسال‌مان روی پایمان نشسته، با گوشی یا لپ‌تاپ قبض‌ها و اقساط را پرداخت کنیم یا سری به سایت کارگزاری سهام بزنیم و وضعیت سرمایه گذاری را بررسی کنیم. هرچند باید حواس‌مان باشد که دکمه‌ای را فشار ندهند یا آیکنی را لمس نکنند؛ اما تجربه می‌گوید کودکان از تماشای کار ما خوش‌شان می‌آید. امروزه بسیاری از فعالیت‌ها به‌شکل دیجیتال انجام می‌شود که کمتر برای بچه‌ها لمس‌کردنی است. اما آنها می‌فهمند که ما با لمس یا کلیک‌کردن دکمه‌ای، پول پرداخت می‌کنیم و شرکت در این فرایند برایشان جذاب است.
۶. به بچه‌ها پول هدیه بدهید تا بتوانند تصمیم‌هایی مالی بگیرند
هدیه‌دادن در تولدها و مناسبت‌های دیگر رایج است. می‌توانیم به‌جای هدیه کالاهای مختلف، پول هدیه بدهیم. به این ترتیب در وقت صرفه‌جویی می‌کنیم؛ دردسر انتخاب هدیه را هم نداریم و مهم‌تر اینکه به تقویت توانایی حساب‌وکتاب فرزندمان کمک می‌کنیم.
بچه‌ها عادت دارند که به‌مناسبت رویدادهای ویژه مانند روز تولدشان، برای هدیه‌ای ویژه درخواست کنند. با دادن پول به آنها بهعنوان هدیه، کودک به‌تدریج درک می‌کند که درخواست‌هایش چه هزینه‌ای دارند!
۷. پول توجیبی بدهید اما نه بی‌حساب و کتاب
مانند هر آدم دیگری، بچه‌ها هم برای انجام امور گوناگون، مثل هزینهٔ اردوی گروهی مدرسه، به پول نیاز دارند. تعیین مقدار مشخصی بهعنوان پول توجیبی برای بچه‌ها خوب است؛ اما بهتر است کودک‌مان را طوری بار بیاوریم که بتواند پول را خودش به دست بیاورد. این کار به آنها نشان می‌دهد آدم‌ها چطور کسب درآمد می‌کنند.
«نیکولا» به دختر ۸ ساله‌اش برای انجام برخی کارهای خانه که خارج از وظایف روزمره‌ٔ اوست (قرار نیست به‌خاطر مرتب‌کردن اتاقش که وظیفهٔ اوست، پولی به فرزندمان بدهیم)، دستمزد می‌دهد. البته نباید کاری کنیم که کودک انتظار داشته باشد برای انجام هر کار اضافه‌ای، پول دریافت کند. چون وقتی شغلی پیدا کرد، دست از انجام کار خانه می‌کشد. او باید بداند که لازم است در انجام کارهای خانه همکاری کند.
می‌توانیم پرداخت پول توجیبی را منوط به انجام مجموعه‌ای از کارها در پایان هفته، کنیم. اگر در پایان هفته برخی از کارها انجام نشده باشند، از پول توجیبی او کم می‌شود.
۸. به او یاد بدهید چطور پول توجیبی‌اش را خرج کند
کودک باید بداند که هرچند می‌تواند بخشی از پولش را صرف تفریح و خوش‌گذرانی کند؛ اما بخشی از آن را هم باید به تأمین برخی نیازهای ضروری اختصاص دهد. با گذر زمان و افزایش سن بچه‌ها، می‌توانیم در این زمینه جدی‌تر برخورد کنیم.
روشن کنید که پول توجیبی باید چه مواردی را پوشش دهد؛ هزینه‌هایی مانند تغذیهٔ مدرسه، میان‌وعده، بازی رایانه‌ای، فعالیت فوق‌برنامهٔ مدرسه، هزینهٔ رفت‌وآمد به مدرسه. درمورد بچه‌های بزرگ‌تر می‌توانیم لباس یا دیگر موارد مهم‌تر را هم به فهرست اضافه کنیم. همیشه این موارد را بنویسید تا جای تردید و بدفهمی نماند.
اگر می‌دانید پس‌انداز فرزندتان دارد به مقداری که در نظرش است، نزدیک می‌شود، خوب است کمی پول اضافه به او بدهید! این کار لذت پس‌انداز را برای او بیشتر می‌کند. همچنین او را به‌خاطر خرج‌نکردن پولش برای افزودن به پس‌اندازش، تشویق کنید.
۹. از خرابکاری فرزندتان برای آموزش بهره بگیرید
برای مادر و پدرهای زیادی پیش می‌آید که کودک‌شان همهٔ پولش را صرف خرید چیپس و پفک می‌کند و روز بعد انتظار دارد مامان و بابا برایش پفک بخرند. چه باید کرد؟ وا ندهید! به‌جایش از این فرصت برای آموزش مالی او استفاده کنید.
برای کودک توضیح دهید که وقتی پول تمام می‌شود، دیگر تمام شده! شاید برایتان دشوار باشد؛ اما در درازمدت به او می‌آموزید که بر اساس داشته‌هایش گام بردارد؛ موضوعی که در مدیریت پول نکته‌ای کلیدی است.
۱۰. روش مدیریت پول خودتان را زیر نظر بگیرید
بچه‌ها پیوسته در حال مشاهدهٔ رفتار ما و فراگیری هستند. اگر ما ولخرج باشیم، بیشتر از داشته‌هایمان هزینه کنیم و پیوسته نگران پول باشیم، بچه‌ها هم همین روش را در پیش گرفته و نتیجه می‌گیرند که پول چیزی است کمیاب که بسیار اهمیت دارد!
اگر ما بیش از درآمدمان خرج کنیم، بچه‌ها گمان می‌کنند این روش طبیعیِ مدیریت پول است و همه همین‌طور عمل می‌کنند. اگر ما به‌دلیل رفتار و خرج‌های اشتباه، پیوسته نگران کم‌آمدن پول‌مان باشیم، فرزندمان هم همین روش را پی می‌گیرد. ما بهعنوان مادر یا پدر، می‌توانیم با اصلاح خودمان الگوی خوبی برای فرزندمان باشیم.
منبع خبر : برگرفته از chetor
