تشخیص کلاب فوت یا همان پاچنبری و پاچماقی در بارداری
تشخیص کلاب فوت در بارداری با سونوگرافی معمولی و یا بطور دقیقتر سونوگرافی ۳ بعدی در هفته ۱۸ تا ۲۳ بارداری امکان پذیر است اما کلاب فوت یا پاچنبری دلیلی بر گرفتن مجوز سقط جنین نمی باشد.
با توجه به همراهی پاچنبری با اختلالات کروموزومی به ویژه تریزومی ۱۸، ممکن است متخصص ژنتیک، انجام آمنیوسنتز را برای ارزیابی کاریوتیپ جنین پیشنهاد کند.
اصطلاح پاچنبری یا کلاب فوت (club foot) به هر گونه انحراف پا از وضعیت طبیعی گفته می شود که در آن تغییر شکل پا قوزک را درگیر می کند.
در حدود ۹۵ درصد موارد پاچنبری، پا به سمت پایین و داخل خم شده است و نوع یک طرفه آن شایه تر از دو طرفه است.
زمانی که به کلاب فوت یا پای چماقی مشکوک شوند، سونوگرافی باید یک بررسی آناتومیکی کامل، اکوکادیوگرافی جنین و ارزیابی محیط داخل رحمی به ویژه تحت فشار بودن جنین بر اثر فیبروم، پیوند های آمنیوتیکی یا چسبندگی ها را بررسی کند. وجود پلی هیدروآمنیوس (تجمع مایع آمنیوتیکی بیش از ۲۰۰۰ میلی لیتر) و پای چماقی نشان دهنده ناهنجاری عصبی – عضلانی است که بر حرکات اندام های انتهایی و بلع اثر می گذارد. زمانی که وضعیت دو طرفه یا با ناهنجاری های دیگر همراه است، تشخیص پره ناتال پای چماقی بهتر است.
به عنوان مثال در یک سری از کودکان که فقط مشکل پای چماقی داشتند، صحت تشخیص پای چماقی دو طرفه در مقایسه با پا ی یک طرفه بیشتر بوده است.
در یک بررسی دیگر تمام جنین هایی که در کنار پای چماقی ناهنجاری های مادر زادی دیگری داشتند بررسی شدند. تشخیص پای چماقی قبل از تولد در دهه گذشته پیشرفت نموده است و از ۲۵ درصد موارد به ۸۰ درصد رسیده است که مربوط به تجهیزات بهتر، متخصصین و افزایش انجام سونوگرافی طی بارداری می باشد. حدود چهل درصد از موارد گزارش شده ی مثبت پای چماقی یک طرفه، اشتباه بوده است که به علت توانایی و تمایل جنین های نرمال به کشیدن پا به سمت داخل، این مشکل ایجاد می شود.
شیوع پاچنبری یا کلاب فوت :
شیوع پاچنبری ۱ مورد در هر ۱۰۰ تولد تا ۱ مورد در هر ۷۰۰ تولد گزارش شده است. معمولا پسران دو برابر دختران گرفتار می شوند. احتمال وقوع پاچنبری در هر دو جنین در دوقلوهای یک تخمکی ۳۵ درصد و در دوقلوهای دو تخمکی ۳ درصد است.
علت پاچنبری یا کلاب فوت :
علت دقیق ایجاد این ناهنجاری مشخص نیست. عده ای از محققین قرا گرفتن پا در وضعیت غیر طبیعی و حرکت محدود پای جنین در رحم مادر را عامل ایجاد آن می دانند. عده ای دیگر از متخصصین آن را به رشد غیر طبیعی یا توقف رشد ارتباط داده اند.
پاچنبری یا کلاب فوت ممکن است با سایر ناهنجاری های مادرزادی مانند عدم تحرک مفصل یا ناهنجاری های نخاع و ستون فقرات مثل اسپاینا بیفیدا و اختلالات کروموزومی همراه باشد.
تشخیص پاچنبری یا کلاب فوت :
پاچنبری یک تغییر شکل ظاهری است که به راحتی در سونوگرافی قابل روئیت است. بنابراین با انجام سونوگرافی توسط یک فرد ماهر و آموزش دیده می توان پاچنبری یا کلاب فوت را در دوران جنینی تشخیص داد که بهترین زمان برای انحام سونوگرافی هفته ۱۸ الی ۲۳ بارداری است.
با توجه به همراهی پاچنبری با اختلالات کروموزومی به ویژه تریزومی ۱۸، ممکن است متخصص ژنتیک، انجام آمنیوسنتز را برای ارزیابی کاریوتیپ جنین پیشنهاد کند.
درمان پاچنبری یا کلاب فوت :
برای درمان پاچنبری یا کلاب فوت مشاوره با پزشک متخصص ارتوپد اطفال ضروری است.
درمان باید در هفته اول یا دوم زندگی شروع شود، زیرا در این دوران بافتهای رباط ، مفصل ها و تاندون ها، انعطاف پذیرترند.
درمان شامل ۳ مرحله می باشد:
تصحیح ناهنجاری
حفظ آن تا زمانی که تعادل عضلات به دست آید.
پیشگیری از عود مجدد
پیش آگهی درمان در پاچنبری بستگی به شدت انحراف و پیگیری درمان دارد.
پاچنبری یا کلاب فوت خفیف معمولا سریع به درمان پاسخ می دهد و در موارد شدید آن درمان طولانی مدت تری مورد نیاز است.
اولین قدم برای درمان پاچنبری یا کلاب فوت استفاده از گچ بلافاصله یا مدتی بعد از تولد نوزاد است.
گچ گیری به طور معمول ۵ تا ۷ بار به صورت یک گچ باند از نوک انگشتان تا قسمت بالای ران است که با توجه به رشد کودک به طور هفتگی تعویض شده تا بد شکلی اصلاح یابد.
مشاهده دقیق پوست و جریان خون پاها در نوزادی که سریعا در حال رشد است از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
