دفعات شیردهی به نوزاد، روزی چند بار؟!
آیا لازم است در شب هم به نوزاد شیر بدهیم؟
تعداد دفعات شیردهی به نوزاد: نوزادانی که سالم هستند و به موقع به دنیا آمده اند، در هفته اول زندگی روزی ۶ تا ۱۰ بار شیر می خورند.
زمانی که شیر مادر فراوان و کافی باشد اکثر کودکانی که از شیر مادر تغذیه می شوند در هر وعده آن اندازه شیر می خورند که برای ۳ تا ۴ ساعت آنها را سیر نگه دارد با این همه ممکن است کودکی زودتر طلب شیر کند، بنابراین شیردهی باید بر حسب میل و تقاضای نوزاد باشد.
بعد از هفته ششم، بعضی از نوزادان در نیمه شب برای شیر خوردن بیدار نمی شوند اما ذکر این نکته ضروری است که اگر کودکی در شب برای خوردن شیر بیدار شود نباید از دادن شیر به او دریغ کرد زیرا تولید هورمون ها در شیردهی شبانه به مراتب بیشتر است. بنابراین اگر نوزاد نیمه شب بیدار شود و تقاضای شیر نماید لازم است شیردهی انجام شود اما اگر بیدار نشود نیازی به بیدار کردن او برای شیر دادن نیست.
مادر شیرده قبل از هر بار شیردهی باید دست ها را با آب و صابون شسته، خشک نماید. اما در هر شیردهی نیازی به شستن نوک سینه با آب و صابون نیست برای تمیز کردن آنها می باید فقط از آب استفاده شود.
در دوران شیردهی مصرف بعضی مواد و داروها، موجب پیدایش آنها در شهر می شود لذا در هنگام بیماری با نیاز به مصرف دارو، باید به پزشک اطلاع داده شود و مصرف دارو فقط با تجویز و صلاحدید پزشک صورت گیرد، مصرف سرخود بعضی از داروها، گاه سبب بروز عواقب جبران ناپذیری برای کودک شیرخوار خواهد شد، همچنین مادر شیرده به عنوان یک وظیفه انسانی برای سلامتی خود و کودکش باید از استعمال دخانیات به شدت اجتناب کند.
مراقبت از سینه ها و آماده سازی آن برای شیردهی:
به طور کلی مراقبت از پستان ها و آماده کردن آن برای شیردهی، بهتر است از دوران بارداری شروع شود بدین صورت که ابتدا باید دید که نوک پستان طبیعی، کوتاه یا بلند با «به داخل فرو رفته » (بدین ترتیب که مادر انگشت نشانه هر دو دست را در دو طرف نوک پستان قرار داده و توک پستان را به طرف خارج می کشد سپس دو انگشت را بالا و پایین نوک پستان قرار داده و آن را در مسیر بالا و پایین حرکت می دهد، چنانچه، ماساز نوک پستان، سبب انقباضی رحم در مادر شد باید ماساز قطع شود) پستان هایی که نوک آنها به طرف داخل فرورفتگی دارد ممکن است سبب اشکال در شیر خوردن نوزاد شود.
خوشبختانه این موارد بسیار کم است و اگر باشد می توان در دوران بارداری با ماساز آن را درمان کرد.
زنان شیرده باید از سینه بندهای مخصوص شیردهی که به اندازه کافی راحت و گشاد است و می تواند افزایش اندازه پستان ها در دوران شیردهی را تحمل کند، استفاده کنند.
برای نرم کردن نوک پستان معمولا به پماد یا مواد ویژه ای نیاز نیست. در صورت نیاز می توان از روغن بادام استفاده کرد.
بهتر است از موادی که دارای الکل یا مواد نفتی هستند استفاده نشود چون این مواد سبب از بین رفتن نرم کننده های طبیعی که توسط بافت نوک پستان ترشح شده، می گردند.
مکیده شدن پستان توسط نوزاد، سیب تولید و ترشح شير تحت تأثیر هورمون پرولاکتین و اکسی توسین می گردد. این هورمون ها بر روی سلول های حبابچه ای عمل کرده، سبب تولید و ترشح مداوم شبر می گردد، در صورتی که مکیدن نوزاد در دوران شیردهی قطع شود، غده هیپوفیز این هورمون های لازم را برای تداوم در تولید و ترشح شیر ترشح نمی کند و در نتیجه چندین روز بعد ترشح شیر قطع می شود، از آن جا که ترشح هورمون های هیپوفیز خود تحت تاثیر هورمون های ترشح شده از هیپوتالاموس می باشد تأثیرات روانی می تواند روی تولید شیر اثر بگذارد.
بنابراین در برخی از زنان ممکن است حتی هیجان کم یا ناراحتى ناجیز و جرئی روانی سبب کاهش تولید شیر گردد. به همین لحاظ توصیه می شود که مادران در مدت شیردهی کمتر با عوامل ناراحت کننده برخورد نمایند.
چند بار باید نوزاد خود را شیر دهیم؟
در طی چند هفته اول زندگی پس از زایمان، ممکن است مجبور شوید کودک خود را بیشتر با شیر مادر تغذیه کنید (حداکثر ۸ تا ۱۲ بار در روز). این امر عمدتاً به این دلیل است که اندازه معده کودک شما کوچک است و او فقط میتواند مقدار کمی از شیر را مصرف کند. همچنین، شیر مادر نیز با سرعت بیشتری نسبت به شیر خشک هضم میشود. با افزایش ظرفیت معده کودک، فرکانس تغذیه در ۱-۲ ماهگی نوزاد، در روز ۷ برابر کاهش مییابد.
تغذیه مکرر همچنین در تحریک تولید شیر مادر مفید است. بنابراین، سعی کنید کودک را در چند هفته اول زندگی به اجبار تغذیه کنید قبل از اینکه او گرسنه شده و از شما شیر بخواهد.