یدوفولیک برای کسانی که “پرکاری تیروئید” دارند ممنوع است!

اگر باردار هستید و سابقۀ پرکاری تیروئید دارید و یا در حال حاضر تیروئیدتان پرکار است، به هیچ وجه مکمل یدوفولیک را مصرف نکنید…

یدوفولیک و پرکاری تیروئید

مکمل یدوفولیک چیست؟

قرص مکمل دربردارندۀ ید و اسیدفولیک است. کمبود ید در بارداری باعث اختلال در عملکرد تیروئید مادر و جنین می‌شود و ممکن است بر رشد سلول‌های مغزی جنین هم اثر منفی داشته باشد. اختلال ایجادشده در سلول‌های مغزی در دورۀ جنینی، دائمی و درمان‌ناپذیر است.

معمولاً خانم‌های باردار میزان کافی نمک یددار و غذاهای دریایی مصرف نمی‌کنند و در نتیجه، به کمبود ید دچار می‌شوند. بنابراین با توجه به اهمیت ید در رشد مغزی جنین، مکمل یدوفولیک برای خانم‌های باردار تجویز می‌شود که هم اسیدفولیک و هم ید لازم برای مادر و جنین را در دورۀ بارداری تأمین می‌کند.

به دلیل کمبود ید در دوران بارداری، ساخت هورمون تیرویید برای رشد و تکامل جنین کم میشود و این امر میتواند باعث کم کاری مادرزادی تیروئید، اختلال در رشد مغز و دستگاه عصبی جنین شود. همچنین به دنیا آمدن کودکان عقب افتاده ذهنی از عوارض کمبود ید است.

عوارض جانبی قرص یدوفولیک
تا به الان از مصرف صحیح این قرص عارضه ای گزارش نشده است.

تداخلات دارویی قرص یدوفولیک
از داروی متوترکسات به طور همزمان با این قرص استفاده ننمایید.

نحوه و مقدار مصرف قرص یدوفولیک
هر چند میزان مصرفی مجاز توسط پزشک تعیین می شود اما معمولا روزانه یک عدد از این قرص می توان استفاده نمود.

هشدار مصرف قرص یدوفولیک
لطفاً از افزایش مقدار توصیه شده مجاز برای قرص یدوفولیک خودداری نمایید.
از مصرف یدوفولیک همراه با سایر فرآورده هایی که حاوی اسید فولیک هستند، خودداری نمایید.
توصیه می شود مصرف این محصول در کسانی که مبتلا به بیماری های تیروئید می باشند، با نظر پزشک صورت گیرد.
افرادی که داروی متوترکسات مصرف می کنند باید توجه کنند که مصرف همزمان با فولیک اسید باعث کاهش اثر این دارو می شود.
حتی برای مصرف داروهای مکمل هم نیاز به دستور از سوی پزشک است. مخصوصا اگر در دوران حساسی همانند بارداری قرار داشته باشید.

شیوه نگهداری قرص یدوفولیک
در جای خشک و خنک و دور از دسترس کودکان نگهداری شود.

یدوفولیک و پرکاری تیروئید

  اگر سابقۀ پرکاری تیروئید دارید و یا هنوز تیروئیدتان پرکار است، به هیچ وجه مکمل یدوفولیک را مصرف نکنید. زیرا تیروئید را پرکارتر می کند و عوارض زیادی مثل سقط جنین، مرگ جنین، زایمان زودرس و نارسایی قلبی مادر را در پی دارد. 

چنانچه خانمی قبل یا حین بارداری متوجه بیماری پرکاری تیرویید خود گردد باید داروی مناسب که به جنین آسیبی نرساند استفاده کند و تحت نظر یک متخصص داخلی یا فوق تخصص غدد درمان شود، زیرا در دوران بارداری کنترل دقیق این بیماری به دلیل تغییرات هورمونی ناشی از بارداری بسیار مشکل است. از طرفی این هورمون در رشد و نمو مغزی جنین موثر است و اختلال در کار کرد آن منجر به آسیب به جنین می شود.

این بیماری در ۳ ماهه اول بارداری منجر به سقط و در ماه های بعدی باعث زایمان زودرس، اختلال در رشد جنین و فوت جنین می شود.

درمان مناسب بیماری از بیشتر این عوارض تا حدود زیادی جلوگیری می کند، اما مادر و جنین در امنیت کامل نیستند و مادر تا پایان بارداری باید تحت نظر و مراقبت کامل باشد.
پس از تولد جنین باید از نظر ابتلا به کم کاری یا پرکاری تیروئید تحت بررسی آزمایشگاهی و در صورت لزوم سونوگرافی از گردن جهت بررسی سایز تیروئید قرار گیرد.

از درمان های پرکاری تیروئید استفاده از ید رادیواکتیو است که این درمان در حاملگی ممنوع بوده و کسی که چنین درمانی گرفته تا ۶ ماه نمی تواند باردار شود.

عوارض پرکاری تیرویید در دوران بارداری:

– زایمان زودرس
– سقط خود بخود
– مرگ داخل رحمی جنین
– تولد نوزاد نارس
– تولد نوزاد با وزن کم
– نارسایی قلبی در مادر
– پره اکلامپسی (فشارخون بارداری و مسمومیت بارداری)
– بروز بیماری تیروئید در جنین و نوزاد
– بیماری قلبی در جنین و نوزاد

علل پركاری تيروئيد بارداری

بیماری Grarves: در این بیماری تیروئید پركار می‌شود چون بر علیه گیرنده‌های هورمون تیروئید پادتن به وجود می‌آید و تیروئید بزرگ می‌شود و ممكن است چشم‌ها به بیرون زده شود. این بیماری در بعضی از خانواده‌ها شایع‌تر است. سن شیوع در زنان، ۲۰-۴۰ سالگی است. ۱ – 5 درصد مادران مبتلا حتی پس از درمان، نوزادانی با پركاری تیروئید به دنیا می‌آورند كه البته معمولاً پركاری خفیف است. علایم پركاری تیروئید در جنین شامل ضربان قلب بالای ۱۶۰ در دقیقه، بزرگی تیروئید (گواتر جنینی)، سن استخوانی بیشتر از سن واقعی، تأخیر رشد، بسته شدن زودرس ملاج و در موارد شدید ابتلای جنینی نارسایی قلبی و ورم جنین (هیدروپس) می‌باشد.

اگر مادری بیماری Graves یا سابقه آن را دارد باید در هفته ۲۰-‌24 حاملگی TRAb (پادتن ضد تیروئید) در خونش اندازه‌گیری شود و اگر بیش از ۳ برابر طبیعی بود جنین تحت مراقبت ویژه باشد. یعنی ضربان قلب و رشدش بررسی شود. اگر او هم علائم پركاری تیروئید داشت بدون توجه به وضعیت تیروئید مادر، مادر باید تیونامید مصرف كند.

تیروئیدویت پس از زایمان: ممكن است تا چندین ماه پس از زایمان ظاهر شود و با توجه به اینكه علایم آن شامل خستگی، درد عضلانی و چاقی علایمی غیراختصاصی‌اند و در بسیاری از مادران شیرده و زحمت‌كش شایع است ممكن است دیر تشخیص داده شود. گاه تیروئیدیت ویروسی هم داریم كه تیروئید بزرگ، دردناك و حساس می‌شود و با برطرف شدن بیماری ویروسی خوب می‌شود.

پركاری گذاری نیمه اول حاملگی: با لانه‌گزینی تخم هورمون جفتی hcc بالا می‌رود و در هفته ۱۲ به حداكثر میزان خود می‌رسد سپس شروع به پائین آمدن می‌كند تا هفته ۱۸ و از هفته هجده تا آخر حاملگی در حد مشخصی می‌ماند. ساختمان شیمیایی این هورمون جفتی شباهت‌هایی به هورمون محرك تیروئید دارد و خودش هم فعالیت ضعیف محرك تیروئید دارد لذا تیروئید را پركار می‌كند. این حالت در افرادی كه حاملگی چند قلویی دارند و یا حاملگی بچه خوره (مول) شایع‌تر است امروزه چون تشخیص بچه‌خوره با سونوگرافی زودتر شده است شیوع این حالت كم شده این پركاری معمولاً نیاز به درمان ندارد و در نیمه دوم حاملگی بهبودی خود به خودی حاصل می‌شود.

پركاری در اثر استفراغ شدید حاملگی: در خانم‌های حامله‌ای كه میزان hcc و استرادیول خونشان بالاتر است استفراغ حاملگی شدت بیشتری دارد و hcc این افراد فعالیت محرك تیروئیدی بیشتری دارد. این مورد نیز در چندقلویی‌ها و مول شایع‌تر است و درمان ضد تیروئیدی لازم ندارد.

علائم پركاری تيروئيد در بارداری

بعضی‌ها بدون علامت‌اند ولی بیشتر افراد علائمی دارند. از قبیل:

۱- اضطراب ۲- تحریك‌پذیری ۳- لرزش دست‌ها ۴- اختلال خواب ۵- ضعف عضلانی در بازوها و ران (بعضی‌ها به این علت نمی‌توانند چیزی را از زمین بلند كنند یا از پله بالا بروند). ۶- عدم تحمل به گرما
۷- تعریق ۸- افزایش ضربان قلب ۹- احساس خستگی ۱۰- كم‌شدن وزن علی‌رغم داشتن اشتهای خوب ۱۱- دفع مزاج مكرر ۱۲- اختلال قاعدگی معمولاً به صورت قطع قاعدگی یا تأخیر در قاعدگی ۱۳- اختلال در حاملگی