باید بگوییم بله! جنین در شکم مادر ادرار می کند و ادرار خودش را هم می خورد! اما این چیزی نیست که برای جنین ضرر داشته باشد.
زمانی که کلیه نوزاد به طور کامل در پایان سه ماهه اول بارداری تشکیل می شود، جنین به بلع مایع آمنیوتیک، دفع آن به شکل ادرار می کند و دوباره آن را می بلعد!
مایع آمنیوتیک در درجه اول از آب بدن مادر تشکیل شده است. اما جنین به مرور مقداری از مایع را بلعیده و سپس به صورت ادرار دفع می کند، بنابراین خیلی زود، در حدود هفته ۲۰ بارداری، ادرار جنین تقریبا بیشتر فضای کیسه آمنیوتیک را پر می کند.
مایع آمنیوتیک تنها از ادرار تشکیل نشده بلکه این مایع محتوی ترکیبات حیاتی مانند مواد مغذی، هورمونها و آنتی بادیهای ضد عفونی کننده است.
در طول بارداری، فرزند شما در داخل رحمتان توسط کیسه آمنیوتیک و مایع داخل آن محافظت میشود. تا زمانی که به اواخر دوره بارداری‌تان نزدیک نشده‌اید و در راهروی طبقه سوم فروشگاه نگران پاره شدن کیسه آب (کیسه آمنیوتیک) نباشید به این مایع اهمیتی نمی‌دهید؛ اما باید بدانید که مایع آمنیوتیک نقش بسیار مهمی در رشد و نمو کودک شما دارد. وجود این مایع همانند یک زره از کودک شما در برابر فشارها و آسیب‌های خارجی محافظت میکند. ممکن است برای برخی از زنان باردار مقدار این مایع نگرانی‌هایی را به وجود بیاورد.
به یاد داشته باشید جنین مایع را قورت می دهد و آن را با استفاده از ادرار دفع می کند. اگر کمبود آب دور جنین اتفاق بیفتد احتمالا جنین آب را به مقدار کافی دفع نکرده است. این مسئله نشان می دهد جنین مشکل کلیه یا مشکل مجاری ادراری دارد.
اگر جنین مشکلی در کلیه یا مجاری ادراری داشته باشد نشانه ناهنجاری کروموزومی است. پزشک با استفاده از سونوگرافی در هفته بیستم بارداری می تواند این گونه مشکلات را تشخیص دهد.
هدف از تشکیل مایع آمنیوتیک چیست؟
در ابتدا، مایع آمنیوتیک توسط پوست و بافت‌های جنین جذب میشود. با گذشت تقریباً ۲۰ هفته از بارداری، پوست جنین شروع به تغییر میکند و مایع آمنیوتیک بجای جذب شدن در پوست، قورت داده میشود. مایع آمنیوتیک همانند یک تشک محافظ عمل میکند و کودک داخل رحم را در مقابل ضربه‌ها و آسیب‌ها محافظت میکند. وجود این مایع باعث میشود کودک بتواند به آسانی حرکت کند که این خود در رشد عضلات و استخوان بندی او مؤثر است.
مایع آمنیوتیکی که توسط کودک قورت داده میشود او را در شکل دهی دستگاه گوارشی کمک میکند. قورت دادن یک مهارت مهم در رشد کودک به حساب می‌آید که کودک ماه‌ها آن را در داخل رحم مادر تمرین می‌کنند تا بعد از تولدش بتواند به‌راحتی از شیر مادرشان تغذیه کند. مایع آمنیوتیک تشکیل ادرار می‌دهد و دمای ثابتی را برای کودک فراهم می‌سازد.
چقدر مایع آمنیوتیک وجود دارد؟
با رشد کودک مایع آمنیوتیک بیشتری تولید میشود. افزایش مایع آمنیوتیک تا هفته ۳۲ بارداری ادامه دارد سپس مقدار آن تا اواخر دوره بارداری (هفته‌های ۳۷ تا ۴۲) ثابت باقی می‌ماند و بعد از آن شروع به کم شدن میکند. با قورت دادن این مایع، مقدار آن شروع به کاهش میکند. در بعضی از بارداری‌ها، ممکن است مقدار مایع آمنیوتیک خیلی زیاد (پلی هیدرامینوس) و یا خیلی کم (الیگوهیدرامنیوس) باشد. از نظر پزشکان این تغییرات در مقدار مایع آمنیوتیک مسئله‌ای نگران کننده است زیرا نشانه‌ای از وجود مشکل در تعادل بین تولید و پاکیزگی مایع آمنیوتیک باشد.
وظایف مایع آمنیوتیک چیست؟
• حفاظت از جنین:
مایع آمنیوتیک به مثابه ضربه گیر عمل کرده و جنین را از شوک، ضربات و فشارهای خارجی مصون می دارد، این مایع هرگونه نیروی وارد بر جنین را پخش کرده و لذا از شدت ضربه می کاهد.
• کنترل دما:
مایع آمنیوتیک مانند یک عایق حرارتی جنین را گرم نگه داشته و دمای اطراف او را تنظیم می کند.
• کنترل عفونت:
مایع آمنیوتیک حاوی پادتَن یا آنتی‌بادی است.
• کمک به رشد و بهبود عمکلرد ریه و دستگاه گوارش:
با تنفس و بلع مایع آمنیوتیک، جنین همزمان با رشد خود، استفاده از عضلات گوارشی و تنفسی را تمرین می کند.
• رشد عضله و استخوان:
از آنجا که جنین در داخل کیسه آمنیوتیک شناور بوده و می تواند آزادانه در آن حرکت کند، عاملی برای رشد صحیح عضلات و استخوان های بدن جنین خواهد بود.
• کمک به رشد اندام های کوچک:
این مایع همچنین از تغییر شکل اندام های کوچک و در حال رشد مانند انگشتان پا و دست جنین جلوگیری می کند. اگر جنین در خشکی قرار بگیرد، بین انگشتان، پَره پوستی ایجاد می شود، یعنی بین آنها چسبندگی به وجود می آید.
• حفاظت از بند ناف:
مایع آمنیوتیک از فشرده شدن بند ناف جلوگیری می کند. بند ناف مواد غذایی و اکسیژن را از جفت به جنین در حال رشد می رساند.
در شرایط عادی، سطح مایع آمنیوتیک در هفته های ۳۴ تا هفته ۳۶ بارداری به میانگین ۸۰۰ میلی لیتر یعنی بالاترین مقدار می رسد. این مقدار با نزدیک شدن به زمان تولد کاهش یافته و در هفته ۴۰ بارداری به طور متوسط حدود ۶۰۰ میلی لیتر مایع آمنیوتیک جنین را احاطه می کند.
با پاره شدن کیسه آب یا آمنیوتک، مایع آمنیوتیک داخل کیسه از دهانه رحم و واژن به بیرون می ریزد. کیسه آمنیوتیک اغلب در اولین مرحلۀ شروع زایمان پاره می شود. بلافاصله بعد از پارگی کیسه آب، مادر باید به بخش زایمان مراجعه کند.
گاهی اوقات ممکن است مقدار مایع آمنیوتیک بیشتر یا کمتر از اندازه نرمال باشد.
الیگوهیدرامنیوس شرایطی است که در آن میزان مایع آمنیوتیک کم میشود یعنی به اصطلاح جنین در خشکی می ماند،
پُلی هیدرامینوس نیز به وضعیتی اطلاق میشود که در آن میزان مایع آمنیوتیک بیشتر از اندازه نرمال است.
اگر جنین ادرارشو میخوره شاید بهتر باشه مادر تند تند دستشویی بره و مایعات بیشتر بخوره و کارایی بکنه سمی بودن بدن رو کم کنه برای سلامت بیشتر !