چاقی شکم و نازایی/ ایا چاقی مانع بارداری می شود؟!

یکی از مشکلات شایع در زنان چاقی که دارای مشکلات باروری هستند، چاقی شکمی و یا اندام "سیبی‌شکل" است. دقیقاً مشخص نیست که چربی اضافی چگونه باروری را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما یافته‌ها نشان می‌دهد چاقی به طرق مختلف، عملکرد تولیدمثلی را تحت تأثیر قرار می‌دهد:

زنانی که چاق هستند، عادت ماهانه آن‌ها نامنظم‌تر بوده و یا اصلاً دوره پریود ندارند. این امر به دلیل وجود چربی‌های زیرپوستی اضافی است که مقادیر زیادی از هورمون استروژن را تولید می‌کنند.

در زنان چاق احتمال اینکه دچار مشکلات تخمک‌گذاری شده و به درمان‌های باروری پاسخ ندهند، بیشتر است.

زنان چاق در معرض خطر سقط‌جنین خود به خودی و یا بعد از درمان‌های ناباروری قرار دارند.

زنان چاق و دارای اضافه‌وزن همچنین در معرض خطر بالاتری برای عوارض مربوط به بارداری مانند دیابت بارداری فشارخون بالا و پره اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی که هر دو تهدیدی برای مادر و جنین در حال رشد هستند، قرار دارند.

علاوه بر این، بسیاری از زنان نابارور و چاق از یک اختلال هورمونی موسوم به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) رنج می‌برند.

سندروم PCOS یکی از علل عمده ناباروری است. به طور تخمینی ۵٪ تا ۱۰٪ از زنان در سن باروری به این بیماری مبتلا هستند.

بسیاری از محققان بر این باورند که مشکل اساسی سندروم PCOS این است که با وجود طبیعی بودن سطح انسولین، مقاومت به انسولین در بدن را که علت اصلی دیابت نوع ۲ می‌باشد، ایجاد می‌کند. این مشکل با چاقی و اضافه وزن بدتر می‌شود. مقاومت به انسولین اثرات ناباروری دارد، به این دلیل که باعث افزایش سطح انسولین در گردش خون شده و نهایتاً منجر به عدم تعادل هورمونی در تخمدان می‌گردد.

این عدم تعادل هورمونی می‌تواند چرخه طبیعی تخمک‌گذاری را متوقف کرده و عمل لقاح را با مشکل مواجه سازد.

همچنین مردانی که دارای اضافه وزن هستند، بیشتر از مردان با وزن طبیعی (بدون در نظر گرفتن سن و سال) دچار ناباروری می‌شوند.

 تغذیه مناسب و کاهش وزن برای درمان ناباروری ناشی از چاقی

در گذشته، پزشکان با استفاده از نمودار وزن تعیین می‌کردند که کدام فرد در محدوده وزن سالم قرار دارد؛ اما اکنون از روش جدیدی به نام شاخص توده بدن یا BMI بهره می‌گیرند.

برای بزرگسالان بالاتر از ۲۰ سال، نتایج BMI با استفاده از گروه‌های استانداردی که برای مردان و زنان تعریف شده، تفسیر می‌شود.

در حالی که BMI ابزار ارزیابی خوبی برای بسیاری از افراد به شمار می‌آید، برخی از افراد سالم (به عنوان مثال، ورزشکاران حرفه‌ای) ممکن است در گروه افراد دارای اضافه وزن جای بگیرند، زیرا وزن عضلات حجیم آنها به وزن بدنشان افزوده می‌شود.

اگر عدد BMI شما را در دسته اضافه وزن یا چاقی قرار داده و دارای مشکلات باروری هستید، بهتر است در مورد اینکه آیا اضافه وزن می‌تواند عامل ناباروری شما باشد، با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.

خبر خوب این است که حتی مقادیر متوسطی از کاهش وزن می‌تواند اثرات مثبتی بر باروری شما داشته باشد. کاهش وزن کمتر از ۱۰٪ تا ۱۵٪ با نرمال کردن سطوح هورمون‌های جنسی، شانس بارداری شما را افزایش می‌دهد.

در اینجا به برخی از اقدامات ساده‌ای که یک متخصص تغذیه به شما توصیه خواهد کرد، اشاره می‌کنیم. با انجام این توصیه‌ها می‌توانید خود را در مسیر درست کاهش وزن قرار دهید:

تحرک، تحرک، تحرک! دوره‌های طولانی ورزش و یا فعالیت‌های کوتاه مدت در طول روز، هر دو برای کاهش وزن شما مؤثر هستند.

غذای خود را به وعده‌های متعدد تقسیم کنید. گرسنگی شدید می‌تواند منجر به پرخوری و احساس "سیری" شود. خوردن غذاهای کم حجم در طول روز می‌تواند به رهایی از چنگال گرسنگی و پرخوری مرتبط با آن کمک کند.

روزانه ۵ وعده یا بیشتر از میوه‌ها و سبزیجات مصرف کنید. میوه‌ها و سبزیجات بدون انباشتن بدن شما با کالری، به شما احساس سیری می‌دهند. میوه را به صبحانه خود اضافه کنید، میوه و سبزیجات خام را به عنوان میان وعده مصرف کنید و سالاد و یا سبزیجات پخته شده را در وعده‌های غذایی خود بگنجانید.

اندازه وعده غذایی خود را کنترل کنید. خوردن "وعده غذایی سالم" را به عنوان هدف اصلی خود قرار دهید. این وعده شامل ۵۰ درصد خوراکی‌های غیرکربوهیدارت (سبزیجات و میوه‌های تازه) است، ۵۰ درصد دیگر آن شامل پروتئین بدون چربی (گوشت بدون چربی، مرغ بدون پوست، غذاهای دریایی، توفو یا حبوبات) و غلات کامل (برنج قهوه‌ای، ماکارونی گندم کامل یا نان غلات) است.

خوراکی‌های خود را به صورت انتخابی مصرف کنید. چیزی را فقط به خاطر آنکه در دسترس‌تان قرار دارد، نخورید. مواد غذایی را آگاهانه انتخاب و مصرف کنید. اگر تحت فشار و استرس به سمت "پرخوری" گرایش پیدا می‌کنید، در مورد راهکارهای مقابله با استرس و جدا کردن آن از مقوله غذا خوردن، با یک متخصص مشورت کنید.