يكي از شايع ترين عوارض شقاق نوک پستان قطع شيردهي مي باشد. كه در اين صورت علاوه برمحروميت نوزاد از مزاياي شير مادر، باعث ايجاد نگراني براي مادر و خانواده و كاهش رضايتمندي وي نيز مي شود. حتي در صورت عدم قطع زودرس شيردهي، استرس فيزيولوژيك ناشي از درد مزمن حين شيردهي، مي تواند منجر به اختلال در روابط مادر و نوزاد شود.
زخم شدن نوک سینه زنان شیرده یا به اصطلاح معروف، شقاق سینه ممکن است خفیف یا شدید باشد که در حالت شدید معمولا همراه با درد بسیار می باشد؛ همچنین ممکن است زخم نوک پستان مادر شیرده همراه با خونریزی یا بدون خونریزی باشد.
شقاق سینه مادر شیرده ممکن است خللی در شیردادن به نوزاد ایجاد نماید از اینرو جلوگیری از ایجاد شقاق سینه و درمان آن مهم به نظر می رسد. لازم به ذکر است که پس از مدتی که نوزاد توانست پستان مادر را به طور صحیح در دهان خود بگیرد، شقاق سینه هم کم کم درمان خواهد شد و جای هیچ نگرانی نیست ولی برای زمانی که نوزاد طرز صحیح گرفتن سینه مادر را بلد نیست و شقاق سینه ممکن است خدای ناکرده به مساله ای آزاردهنده برای مادر شیرده تبدیل شود بایستی فکری کرد و به دنبال راه چاره و درمان بود.
علت شقاق و زخم نوک سینه در زنان شیرده چیست؟
از آن جایی که هر معلولی علتی دارد باید ببینیم علت زخم شدن نوک سینه در مادران شیرده چیست؟ در یک کلام باید گفت که علت اصلی شقاق پستان و زخم شدن نوک سینه در مادران شیرده ، عدم صحیح شیردهی و شیرخوارگی می باشد. اگر مادری روش صحیح شیر دادن به نوزاد را بلد نباشد یا نوزاد شیرخوار به درستی نتواند از سینه مادر شیر بخورد، نوک سینه زخم خواهد شد. نوزاد تازه به دنیا آمده چون به درستی نمی تواند سینه مادر را در دهان خود بگیرد ممکن است به جای مکیدن سینه ، آن را با لثه های خود بجود و این کار باعث زخم شدن نوک سینه های مادر شیرده می گردد.
اگر نوک سینه همراه با هاله آن به طور کامل در دهان طفل شیرخوار قرار نگیرد، طفل شیرخوار به جای خوردن شیر ممکن است شروع به جویدن نوک پستان مادر بکند که این کار منجر به شقاق سینه خواهد شد. علت دیگری که ممکن است سبب شقاق سینه شود خشک شدن سینه در اثر شستشوی زیاد مخصوصا با آب و صابون یا استفاده از مواد خشک کننده پوست پستان مادر است.
درمان شقاق و زخم نوک سینه
جهت جلوگیری و در مان شقاق سینه معمولا روش های زیادی توصیه می گردد. از شستشوی سینه ها تا استفاده از بعضی پمادها و کرم های شیمیایی یا استفاده از برخی گیاهان داروئی و … . ممکن است این روش ها کمی اثربخش باشند و شاید هم برای بعضی از زنان شیرده اثربخش نباشند. ما در اینجا چند روش ساده و طبیعی و سنتی برای جلوگیری از زخم نوک سینه و درمان شقاق سینه مادر شیرده بیان می کنیم که امیدواریم به فضل الهی موثر باشند.
درمان طبیعی و سنتی شقاق و زخم نوک سینه در دوران شیردهی
خدای مهربان نه تنها شیر مادر را بهترین غذا برای کودک آفریده است بلکه می تواند به عنوان بهترین راه حل جهت درمان زخم نوک سینه و جلوگیری از شقاق سینه در دوران شیردهی مورد استفاده قرار بگیرد. بر همین اساس و به منظور درمان شقاق سینه و جلوگیری از زخم شدن نوک پستان ، روش های طبیعی و سنتی زیر بیان می شود که امید است به فضل الهی مثمر ثمر واقع شود:
– از شستشوی زیاد سینه مخصوصا با آب و صابون که باعث خشکی پوست سینه می شود خودداری نمایید.
– از مصرف هرگونه مواد شیمیایی و غیر شیمیایی که باعث خشک شدن پوست سینه و پستان می شود خودداری کنید.
– درست قبل از لحظه شیردادن به طفل، سینه های خود را با آب خالص و معمولی شستشو دهید. آب نباید زیاد گرم یا زیاد سرد باشد. بلکه آبی بهتر است که معمولی بوده و اندکی مایل به سردی باشد مثل آب شیر.
– پس از شستشوی سینه با آب خالص ، مقداری از شیر سینه خود را بوسیله دست خارج نموده و به دور تا دور نوک سینه بمالید به طوریکه نوک و هاله سینه را کاملا چرب کند و بلافاصله پس از این عمل، سینه را در دهان نوزاد شیرخوار قرار دهید. این بهترین راه حل جلوگیری از زخم نوک سینه یا همان شقاق سینه است.
– سعی نمایید نوک سینه را همراه با هاله آن به طور کامل در دهان طفل شیرخوار قرار دهید و نه فقط نوک سینه تا از زخم شدن نوک سینه و شقاق پستان خودداری شود.
– پس از شیر دادن ، مقداری پیه را به نوک سینه و هاله آن بمالید تا چرب بماند که این کار هم در جهت جلوگیری از شقاق سینه در شیردهی موثر است.
– توجه داشته باشید که فقط در اوایل شیردهی ممکن است این مشکل پیش بیاید و پس از مدتی که کودک طرز صحیح گرفتن سینه مادر به دهان خود را یاد گرفت مشکل شقاق سینه برطرف خواهد شد.
– از ضمادهای طبیعی مانند روغن نارگیل یا روغن زیتون استفاده کنید. پس از هر مرحله شیردهی یا دوشیدن شیر، نوک پستان و اطراف آن را با روغن بپوشانید. نیازی نیست پیش از هر بار شیر دادن آن را پاک کنید زیرا برای نوزاد ضرر ندارد.
– ممکن است بنا به تجویز پزشک، نیاز باشد برای درمان از مقداری پماد آنتی‌بیوتیک کمک بگیرید. این پماد را باید حتما پیش از شیر دادن یا دوشیدن آن پاک کنید.
– از لباس زیرهای کاملا نخی استفاده کنید تا جریان هوا به بهبود زخم‌ها کمک کند.
– بهتر است برای چند روز به جای اینکه مستقیم به نوزاد شیر بدهید، شیرتان را بدوشید.
اگر هیچ کدام از این راهکارها کمکی نکردند و زخم‌ها طی ۲ تا ۳ روز بهبود نیافتند با پزشکتان صحبت کنید. پمادها و داروهای زیادی وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.
لانولین چیست و چه کاربردهایی دارد؟
چربی پشم یا لانولین موم زرد رنگی می‌باشد که از غدد چربی پشم حیوانات گرفته می‌شود. بیشتر لانولین‌های مورد استفاده انسان از پشم گوسفند تهیه می‌شود. این موم از طریق فشردن پشم گوشفند در میان یک غلطک تهیه می‌شود.
تمام یا بیشتر لانولین در زمان تهیه نخ، نمد و پارچه از پشم جدا می‌شود. نقش طبیعی لانولین در پشم برای حفاظت از آن و پوست جاندار در برابر نابسامانی‌های آب و هوا و محیط زیست است. همچنین به نظر می‌رسد این ماده نقشی در دستگاه پوششی بهداشتی بدن حیوان دارد.
لانولین و بسیاری از مشتقات آن به عنوان ماده بهداشتی برای درمان و زیبایی پوست انسان استفاده می‌شود.
کاربرد لانولین:
برطرف کننده شقاق نوک پستان مادر در زمان شیر دهی : لانولین با ممانعت در برابر از دست رفتن رطوبت پوست باعث بهبود شقاق نوک پستان می‌شود.
زخم نوک پستان : استفاده از لانولین در درمان زخم نوک پستان بسیار موثر است.
نرمی و لطافت پوست: یکی از مواد رایج مورد استفاده در ساخت کرم های نرم کننده و حفظ جوانی پوست است.
محافظت از خشکی و حفظ رطوبت پوست: لانولین از خشک شدن پوست جلوگیری می نماید وقتی که رطوبت هوا پایین است، آب اندکی را که در لایه های پوست وجود داشته،حفظ می کند.
