برخی از مردم ادعا دارند که مصرف غذاهای غنی از آهن در طی دوران بارداری زنان، پوست جنین داخل رحم این افراد را تیره می کند. اما، یادتان باشد که این باور کاملا نادرست است!
مصرف آهن در بارداری پوست جنین را تیره می کند؟
اول از همه ما به شما تبریک می گوییم که باردار هستید! اولین سوالی که در ذهن زنان با آغاز دوران بارداری شکل می گیرد، این است که این افراد باید چگونه و به چه میزانی غذا بخورند، تا مطمئن شوند که نیازهای بدن خود و جنین داخل رحمشان برآورده خواهد شد.
اما آنچه که در این میان بسیار اهمیت دارد، این است که برخلاف باور عموم (و یا اسطوره ها)، لازم نیست که زن حامله به اندازه دو نفر غذا بخورد. در واقع، در سه ماهه اول از دوران بارداری، جنین داخل رحم مادر به اندازه یک نخود بوده و با همان غذایی که مادر می خورد، تمام نیازهای بدن خود را برآورده می کند.
بر فرض مثال، اگر مادری بخواهد در این دوران، تغییری در برنامه غذایی خود ایجاد کند، باید بداند که بهترین تغییر، استفاده از مواد غذایی مغذی، اما در اندازه متعادل است! در ادامه این مقاله، چند قانون ساده برای ایجاد تغییر در رژیم غذایی زنان، در طول مراحل مختلف از دوران بارداری بیان شده است.
مقدار کالری که زنان در دوران بارداری خود نیاز دارند:
دوران بارداری هر زنی به عنوان یک دوره معجزه آسا محسوب می شود! بنابراین، این افراد به تغذیه مناسب در طی این دوران حساس نیاز خواهند داشت، به خصوص زنانی در طی دوران حاملگی خود تمرکز بیشتری بر کاهش وزنشان دارند، باید از مواد غذایی که از نظر کالری مناسب هستند، استفاده کنند.
البته، میزان این کالری به فعالیت های بدنی هر زن حامله و وضعیت سلامتی او وابسته است. قانون پایه در علم پزشکی به دنبال مصرف کالری اضافی در حدود ۲۰۰-۳۰۰ کالری، در هر روز از سه ماهه اول از دوران بارداری زنان است. اما در طول سه ماهه دوم از دوران بارداری، بیشتر پزشکان متخصص زنان و زایمان پیشنهاد می دهند که زن حامله باید در حدود ۳۵۰ کالری اضافی در روز دریافت کند.
در نهایت، این پزشکان ادعا می کنند که در طی سه ماهه سوم از دوران بارداری، همه زنان حامله نیاز به دریافت در حدود ۵۰۰ کالری اضافی در روز را دارند.
بدیهی است که این مقدار کالری، خود به خود در دسترس بدن زن حامله قرار نخواهد گرفت. بنابراین، این افراد باید برای تامین نیاز بدن خود و جنین داخل رحمشان بر روی مصرف مواد غذایی مغذی و کم حجم تمرکز دارا باشند، تا اطمینان حاصل شود که برای تامین کالری اضافی جهت تامین احتیاجات بدن خود و جنین داخل رحمشان، از راه کار درستی استفاده کرده اند.
تصورات غلط رایج در مورد میزان کالری مورد نیاز بدن زنان در دوران بارداری:
اسطوره ها و باورهای قدیمی ممکن است تصورات غلط بسیاری را در ذهن زنان حامله، به ویژه کسانی که در ارتباط با مصرف مواد غذایی خاص در دوران بارداری خود مشکل دارند، ایجاد کند. در ادامه این مقاله، تصورات و باورهای غلط قدیمی در مورد میزان کالری مورد نیاز بدن زنان در دوران بارداری را برای شما طبقه بندی کرده ایم، که عبارتند از:
۱-ورزش کردن برای زنان باردار خطرناک است:
خیر، اصلا این طور نیست! تا زمانی که زن حامله حرکات ورزشی سبک را در حد اعتدال انجام دهد، هیچ خطری سلامت خود او و جنین داخل رحمش را تهدید نخواهد کرد. اما اگر مادر بارداری فعالیت های فیزیکی را بیش از حد انجام دهد، نه برای او تنها مفید نخواهد بود، بلکه ممکن است عوارض جبران ناپذیری هم در بدن خود مادر و جنین داخل رحم او به دنبال داشته باشد.
انجام حرکات ورزشی مناسب در هر روز از دوران بارداری، به شما کمک خواهد کرد تا به فعال ماندن سوخت و ساز بدن خود کمک کرده و کمتر از سایر مادران باردار مستعد ابتلا به چاقی شوید.
۲-آیا مصرف آهن در باعث تیره شدن پوست جنین می شود؟
برخی از مردم ادعا دارند که مصرف غذاهای غنی از آهن در طی دوران بارداری زنان، پوست جنین داخل رحم این افراد را تیره می کند. اما، یادتان باشد که این باور کاملا نادرست است! در واقع، آهن نوعی ماده مغذی ضروری است که مصرف آن در دوران بارداری نیازهای بدن مادر باردار و جنین داخل رحم او را به طور کامل تامین می کند.
زمانی که نیاز بدن در طول هفته‌ها به این ماده‌ی معدنی بیشتر می‌شود بدن متأسفانه نمی‌تواند آن را تولید کند اما قادر به ذخیره‌سازی آن می‌باشد. در این مطلب چند توصیه‌ی ساده برای جذب و افزایش ذخیره‌ی آهن در خانم‌ها را عنوان می‌کنیم.
در هر وعده‌ی غذایی، سبزیجات یا یک عدد میوه‌ی سرشار از ویتامین C مصرف کنید
ویتامین C برای جذب هر چه بیشتر آهن لازم و ضروری است. بنابراین لازم است که عادت کنید در هر وعده‌ی غذایی به همراه غذایتان سبزیجات یا یک عدد میوه‌ی سرشار از ویتامین C میل کنید. توصیه می‌کنیم سبزیجاتی مانند فلفل دلمه‌ای قرمز و سبز، بروکلی و چغندر را در الویت قرار دهید. در خصوص میوه‌ها نیز می‌توانید به کیوی، پرتقال، آناناس، گریپ‌فروت، پاپایا، انبه، توت‌فرنگی و غیره اعتماد داشته باشید. می‌توانید از آب طبیعی این میوه‌ها نیز استفاده کنید.
همیشه دم دستتان میوه‌های خشک، مغزها و دانه‌های مفید داشته باشید
برای خودتان تنقلات سالم سرشار از آهن تهیه کرده و داخل یک ظرف دربسته بگذارید. این ظرف را همیشه دم دستتان داشته باشید. میوه‌های خشک، مغزها (آجیل) و دانه‌ها جزو انتخاب‌های فوق‌العاده هستند. میوه‌های خشکی مانند کشمش و زردآلوی خشک سرشار از آهن بوده و انرژی زیادی به شما می‌دهند. این میان‌وعده‌های سالم منبع انرژی و فیبرهای غذایی هستند.
بخشی از شکر مصرفی را با ملاس سبز (شیره‌ی قند سیاه و غلیظ) جایگزین کنید
همیشه گفته می‌شود که ملاس سیاه که به شکر مازندران نیز معروف است منبع خوب آهن محسوب می‌شود. اما یک قاشق غذا از آن صرفاً ۰٫۹ میلی‌گرم آهن دارد که در یک برش نان نیز این میزان آهن موجود است. واقعیت این است که ملاس (شیره‌ی قند) حاوی قند و کربوهیدرات‌هاست و بنابراین کالری نیز دارد. در این بین ملاس سبز که به «بلک سترپ» نیز معروف است همان طعم را داشته اما حاوی ۳ برابر آهن بیشتری است. این شیره‌ی سیاه قند را می‌توانید از عطاری‌ها تهیه کرده و جایگزین نیمی از قند مصرفی روزانه‌تان بکنید تا علاوه بر جذب آهن بیشتر، کالری کمتری دریافت کنید.
آلو خشک را دریابید
آلو خشک یکی از منابع آهن و ویتامین C است. در نتیجه به افزایش میزان آهن بدنتان کمک زیادی می‌کند. همچنین می‌توانید آب آن را به آب‌میوه‌ها اضافه کنید.
داخل سالادهایتان جوانه‌ی گندم بریزید
جوانه‌ی گندم نیز منبع فوق‌العاده‌ی آهن برای خانم‌ها محسوب می‌شود. می‌توانید این جوانه‌های مغذی را به سالادها و ماست اضافه کرده و میل کنید.
کنار گوشت و مرغ جعفری فراوان بگذارید
اگرچه نمی‌توان جعفری را منبع فوق‌العاده‌ی آهن برای خانم‌های باردار دانست اما نباید از آن غافل شد. در نتیجه بهتر است عادت کنید در کنار تمام غذاها بخصوص گوشت و مرغ و سبزیجات دیگر حتماً جعفری قرار دهید. این سبزی علاوه بر زیباسازی غذا به افزایش ارزش آن نیز کمک زیادی می‌کند.
از نوشیدن چای زیاد بپرهیزید
چای باعث کاهش درصد آهن جذب شده می‌شود. بهتر است به جای مصرف چای از دم‌نوش‌های مفید استفاده کنید. دم‌نوش بوته‌ی تمشک یکی از دم‌نوش‌های خوب برای خانم‌های باردار است. این دم‌نوش از بروز سقط جنین پیشگیری کرده و به کاهش و تسکین انقباض‌های عضلانی کمک می‌کند. دم‌نوش بوته‌ی تمشک تقویت‌کننده‌ی خوب رحم است و می‌توانید آن را از سه ماهه‌ی اول بارداری استفاده کنید.
تخم شربتی را وارد برنامه‌ی غذایی‌تان بکنید
تخم شربتی منبع فوق‌العاده‌ی امگا ۳ و سرشار از فیبر است. یک قاشق غذاخوری از این دانه‌های ریز به اندازه‌ی ۲ برش نان گندم کامل یعنی حدود ۴ گرم فیبر وارد بدنتان خواهد کرد. تخم شربتی همچنین حاوی میزان زیادی کلسیم، آهن و ویتامین C می‌باشد. می‌توانید از تخم شربتی آسیاب شده در دسرها، اسموتی‌ها و همچنین ماست استفاده کنید.
مکمل مصرف کنید
در دوره‌ی بارداری نیاز به آهن بالا می‌رود. بنابراین در صورت لزوم، پزشک، مصرف مکمل آهن را از پایان سه ماهه‌ی دوم یا سوم تجویز می‌کند. در حالت کلی لازم هست که یک ساعت قبل و یک ساعت بعد از مکمل‌های آهن چای مصرف نشود. بهتر است از پزشکتان طریقه‌ی مصرف درست مکمل آهن را سوال کنید و بر حسب دستور پزشک آنها را مصرف کنید.
۳-زنان باید در دوران بارداری خود از مصرف غذاهای دریایی اجتناب کنند:
که این ایده فقط در مورد مصرف سخت پوستان صدق می کند! در واقع، یادتان باشد که مصرف همه نوع ماهی برای یک زن حامله ممنوع نیست. علاوه بر این موارد، مصرف ماهی های چرب برای همه افراد، به ویژه زنان باردار بسیار مفید است، چون حاوی امگا ۳ زیادی می باشد. البته، زنان حامله می توانند در طی یک گفتگو با دکتر متخصص زنان و زایمان معالج خود، انواع بی ضرر ماهی ها را به رژیم غذایی روزانه خود در طی دوران بارداری اضافه کنند.
۴-مصرف پاپایا و انبه در دوران بارداری، برای سلامت خود مادر و جنین مضر است:
همانطور که قبلا هم گفته شد، مصرف هر نوع ماده غذایی (در حد اعتدال) برای همه افراد، به ویژه مادران باردار بسیار مفید است. میوه ها هم حاوی مواد مغذی بسیار مهمی هستند و نیازهای جنین داخل رحم این افراد را برای داشتن رشد مناسب و بقای سالم برآورده می کنند. پس، می توان ادعا کرد که حذف گروه میوه ها از برنامه غذایی یک مادر حامله می تواند برای سلامت جنین داخل رحم او بسیار خطرناک باشد.
مواد غذایی مناسب جهت مصرف زنان در دوران بارداری:
در ادامه این مقاله، به لیستی از مواد غذایی که زنان حامله می توانند به وعده های غذایی روزانه خود در طی این دوران حساس اضافه کنند، اشاره شده است. در واقع، باید به عنوان یک زن حامله مطمئن شوید که برنامه غذایی روزانه شما شامل اندازه مناسبی از کالری است. مهم ترین مواد غذایی که زنان حامله می توانند به وعده های غذایی روزانه خود اضافه کنند، عبارتند از:
میوه ها: همانطور که می دانید انواع مختلف میوه ها منبع غنی از ویتامین ها و مواد معدنی مهم هستند، که نیازهای بدن مادران باردار و جنین داخل رحم این افراد را در طی کل دوران بارداری فراهم می کنند. بنابراین، می توان ادعا کرد که انتخاب سیب، موز، پرتقال، انگور و میوه های دیگر برای قرار دادن در برنامه غذایی یک زن حامله گزینه مناسبی خواهد بود.
لبنیات: زنان ممکن است با آغاز دوران بارداری خود، نیاز به کلسیم بیشتری دارا باشند تا بتوانند در این مرحله بسیار مهم، رشد و توسعه اندام های فرزند داخل رحم خود را تصمین کنند. برای این منظور، مصرف شیر و محصولات لبنی یک گزینه عالی به جای استفاده از انواع مکمل های کلسیم در طی دوران بارداری خواهد بود.
پروتئین ها: یادتان باشد که گوشت های فاقد چربی منابع بسیار خوبی از پروتئین هستند و باید در دوران بارداری، توسط زنان حامله به اندازه مناسبی مصرف گردند.
سبزیجات: اضافه کردن سبزیجات برگ سبز به برنامه غذایی دوران بارداری زنان، برای مطمئن شدن از دریافت مقدار زیادی آهن و جلوگیری از بروز مشکل کم خونی در بدن این افراد بسیار مهم است.
مواد غذایی غنی از فیبر: میوه ها و سبزیجات، زمانی که به شکل اولیه خود مصرف شوند، بهترین گزینه برای یک افزودن به رژیم غذایی دوران بارداری زنان خواهند بود، چون این نوع مواد غذایی کاملا سالم بوده و حاوی فیبر فراوانی هستند. همچنین، مصرف این گروه از مواد غذایی در طی دوران حاملگی باعث عملکرد درست دستگاه گوارش زنان شده و از بروز مشکل یبوست که در دوران بارداری شایع است، جلوگیری خواهد کرد.
در نهایت، استفاده از گروه های غذایی ذکر شده در بالا، ایده خوبی است تا یک زن حامله بتواند نمودار رژیم غذایی خود را برای وعده های دوران بارداری خود رسم کند.
البته، این افراد بهتر است به دنبال نظر حرفه ای پزشکان متخصص زنان و زایمان و یک متخصص تغذیه به منظور ایجاد یک برنامه غذایی مفید در دوران بارداری باشند تا با استفاده کردن از آن بتوانند کالری مورد نیاز بدن خود و نوزاد داخل رحمشان را در طی دوران بارداری تامین کنند!
