وجود خون در مایع منی اکثرا علل خوش خیم دارد ولی علی رغم آن، سبب نگرانی های شدید در فرد مبتلا می شود. مایع منی خونی در هر سنی می تواند اتفاق بیفتد، در سنین زیر ۴۰ سالگی تقریبا همیشه خوش خیم است. در مردان مسن تر گاها علت مایع منی خونی یک بدخیمی یا سرطان است.
وجود خون در مایع منی یک بیماری نسبتا شایع است.
چون بسیاری از افراد مبتلا به پزشک مراجعه نمی کنند و بسیاری از موارد نیز تشخیص داده نمی شوند، بنابراین میزان شیوع واقعی آن مابین مردان مشخص نیست. وجود خون در مایع منی از قرنها پیش در کتب مختلف گزارش شده است، ولی در دو دهه اخیر بعلت پیشرفت در روشهای تصویر برداری تشخیص علل آن بیشتر از گذشته امکان پذیر شده است.
اکثر مردان مبتلا به مایع منی خونی دارای حملات مکرر هستند و اگر به شکل تکرارشونده باشد، نیاز به بررسی کامل دارد.
علل وجود خون در مایع منی
مایع منی خونی اغلب ناشی از یک التهاب در پروستات یا کیسه های منی می باشد. این بیماری اکثرا خود محدود شونده است و ظرف ۱ تا ۲ ماه برطرف می شود. اگر وجود خون در مایع منی بیش از دو ماه طول بکشد، حتما نیاز به بررسی دارد.
بیماریهای پروستات که سبب مایع منی خونی می شوند
بسیاری از موارد، مایع منی خونی ناشی از بیماریهای پروستات هستند.
سردسته آنها نمونه برداری یا بیوپسی از پروستات است که بدنبال آن ۳۰ درصد مردان دچار وجود خون در مایع منی خواهند شد.
سرطان پروستات: یکی از علائم سرطان پروستات وجود خون در مایع منی است. در یک بررسی از ۱۳۹ مردی که دارای مایع منی خونی بودند، ۱۹ نفر دارای سرطان پروستات بودند. روی هم رفته حدود ۶ درصد بیمارانی که مبتلا به مایع منی خونی هستند، دارای سرطان پروستات می باشند
اتساع عروق پروستات: نیز می تواند سبب مایع منی خونی شود که به آن تلانژیکتازی پروستات می گویند. برای تشخیص این بیماری بیمار باید بلافاصله بعد از یک نعوظ سیستوسکوپی شود.
یکی دیگر از علل مایع منی خونی، وجود پروستاتیت یا التهاب پروستات است که می تواند عفونی یا غیر عفونی باشد. بنابراین بیمارانی که دارای علائم پروستاتیت هستند و مبتلا به مایع منی خونی می شوند، باید ابتدا پروستاتیت آنها درمان شود.
یکی دیگر از علل مایع منی خونی، وجود سنگهای ریز در داخل نسج پروستات است.
کیست های متسع پروستات نیز گاها سبب مایع منی خونی می شوند.
بیماریهای مجرای ادرار که سبب مایع منی خونی می شوند
عفونت مجرای ادرار که اغلب منشاء بیماریهای آمیزشی دارد.
کیست، تنگی، پولیپ و زگیل داخل مجرا
بیماریهای خود کیسه های منی که سبب مایع منی خونی می شوند
کیستهای مادرزادی کیسه های منی
کیستهای اکتسابی کیسه های منی که علت آن عفونت و سرطانهای کیسه های منی می باشد. ولی باید به خاطر داشت که فقط ۶ درصد بیماران مبتلا به سرطان کیسه های منی دارای مایع منی خونی می باشند.
بیماری آمیلوئیدوز
عفونتها
چهل درصد علت موارد مایع منی خونی عفونتها هستند. سردسته این عفونتها عبارتند از:
سل، ایدز و ویروس سیتومگالو ویروس. یازده درصد بیمارانیکه دارای سل دستگاه ادراری هستند، مبتلا به مایع منی خونی نیز خواهند بود.
عفونتهای آمیزشی مثل تبخال تناسلی، کلامیدیا و آنتروکوکها.
کیست هیداتیت
ضربه ها
بدنبال عمل جراحی هموروئید، دستکاری مجرا و ضربه به بیضه ها و آلت تناسلی، ممکن است، خون در مایع منی ظاهر شود. دو درصد علت مایع منی خونی، ضربه ها می باشند.
بیماریهای عمومی
بیماریهای زیر ممکن است همراه با مایع منی خونی باشند:
فشار خون، بیماریهای کبدی، لنفوم، آمیلوئیدوز و اختلالات انعقادی مثل هموفیلی.
تشخیص: در بیمار مبتلا به مایع منی خونی باید اقدامات تشخیصی زیر صورت گیرند
آزمایش تجزیه ادرار و کشت ادرار
بررسی از نظر وجود بیماری سل، در یک مطالعه ۱۳ درصد بیماران مبتلا به مایع منی خونی دارای بیماری سل بودند.
آزمایش از ترشحات مجرای ادرار
آگر در آزمایش ادرار خون وجود داشته باشد، بررسیهای وسیع تر لازم هستند مثل CT اسکن
سونوگرافی از پروستات و کیسه های منوی از راه مقعد، در یک مطالعه ۹۲ درصد بیماران مبتلا به مایع منی خونی یک یافته غیر طبیعی در پروستات داشتند.
سیستوسکوپی
MRI که تست بسیار حساس برای بیماریهای کیسه های منی می باشد.
درمان
مایع منی خونی بویژه در مردان جوان اغلب بیماری خوش خیم است ولی می تواند نشان از وجود یک بیماری مهم مثل سرطان پروستات و کیسه ای منی باشد.
برای تشخیص و درمان مایع منی خونی باید سه عامل زیر مورد توجه قرار گیرند:
سن بیمار
مدت زمانی که بیمار مایع منی خونی داشته و میزان عود آن
وجود همزمان خون در ادرار
اکثر سرطانهای همراه با مایع منی خونی در مردان بالای ۴۰ سال دیده می شود. اگر بیمار مدتهای طولانی است که دارای مایع منی خونی می باشد، باید تحت بررسیهای وسیع قرار گیرد.
درمانهائی که انجام می شوند، به قرار زیر هستند:
درمان عفونت ادراری با داروهای مناسب
اگر واریس پروستات وجود داشته باشد باید آنرا با برق سوزاند.
کیست پروستات و کیسه های منی را می توان از راه پوست باسوزن تخلیه کرد.
جراحی در صورت لزوم
بطور خلاصه
اهمیت مایع منی خونی در مردان بالای ۴۰ سال بیشتر است.
اکثرا خوش خیم است.
گاها نشان از وجود یک بیماری خطیر مثل سرطان می باشد.
اگر همراه با وجود خون در ادرار بوده و یا وسیع باشد، نیاز به بررسیهای بیشتر می باشد.
وجود خون در مایع منی را باید با اهمیت تلقی کرد و آنرا با پزشک در میان گذاشت.
