اگر شما کودک در حال رشدی دارید که بدقلق بوده و شما را وادار می کند مدام به دلایل ناممکن گرد خانه بگردید، وقت آن رسیده قبل از لوس شدن وی، کمی با وی سخت گیر باشید. این یعنی گاهی اوقات باید وی را به خاطر بدرفتاری تنبیه کنید اما منظور من از تنبیه، تنبیه بدنی نیست. کتک زدن و فریاد کشیدن می تواند عواقب منفی به همراه داشته باشد. این اعمال می توانند باعث بروز مشکلات رفتاری و روانی در کودکان شده و در بلندمدت باعث کاهش خودباوری، پرخاشگری و بروز مشکلات مرتبط با استرس در آنان شود. به عنوان والدین، همزمان با تنبیه کودکان، معمولاً فراموش می کنیم که هدف تنبیه این نیست که کودکان از شما بترسند. تنها هدف تنبیه آموزش اهمیت رفتار خوب به کودک می باشد. بنابراین، در این جا چندین روش برای تنبیه سازنده کودک را برای شما بیان می کنیم.
۱۲ روش خلاقانه برای تنبیه یک کودک
اگر به دنبال این هستید که بدون عصبانیت کودک خود را تنبیه کنید، در این جا ۱۰ روش برتر برای تنبیه کودکان که خشن نبوده و باعث یادگیری اهمیت قوانین زیر توسط آنها می شود را بیان می کنیم:
۱٫ ادامه فعالیت پس از وقفه
بسیاری از والدین وقفه هایی را در بازی یا فعالیت های کودکانشان بدلیل رفتار بد آنها ایجاد می کنند که در آن کودک باید ساکت در گوشه ای بنشیند. با این وجود، گاهی اوقات ساکت نشستن در یک گوشه ممکن است تاثیر مناسبی بر کودکان نداشته باشد زیرا کودکان معمولاً بسیار فعال هستند. در این موارد، والدین می توانند از گزینه ادامه فعالیت پس از وقفه استفاده کنند که در آن کودک بدرفتار برای مدتی به گوشه ای فرستاده می شود و به جای نشستن و انجام ندادن هیچ کاری، باید کاری مناسب سن خودش انجام دهد. این امور می توانند شامل حفظ کردن یک شعر، نوشتن حروف الفبا، رنگ کردن یک تصویر یا حل مسائل ریاضی باشند. این کار همزمان با برآورده کردن هدف تنبیه، از کودک می خواهد تا کاری مفید انجام دهد.
۲٫ فعالیت بدنی
این تنبیهی است که ممکن است برای کودک شما بویژه اگر وی به ورزش کردن علاقه ندارد، سخت باشد؛ اما بدون شک عواقب بدرفتاری را به وی خواهد آموخت. به عنوان مثال، اگر کودک بشقاب غذای کثیفش را با وجود تذکرات چند باره کماکان بر روی میز غذاخوری رها می کند، می توانید وی را مجبور کنید ده بار بشین و پاشو یا دراز و نشست برود. اگر رفتار وی در جمع های خانوادگی یا سایر محیط های عمومی نادرست است، می توانید از وی بخواهید از روی یک طناب بپرد. نهایتاً وی ورزش کردن را خواهد آموخت که برای آینده وی نیز بسیار مفید می باشد. با این وجود، انجام بیش از حد این تنبیه می تواند باعث خستگی بیش از حد ماهیچه های کودک شود.
۳٫ وادار کردن به انجام کارهای روزمره
لیستی شامل ۲۵ تا ۳۰ کار روزمره مانند آب دادن به گیاهان، گردگیری قفسه ها، خشک کردن بشقاب ها و غیره تهیه کنید. به هر کار امتیازی اختصاص دهید. به عنوان مثال، آب دادن به گیاهان می تواند ۲۰ امتیاز و شستن ظرف ها ۴۰ امتیاز داشته باشند. اگر کودک شما بسیار بدقلق شده و رفتارهای بد وی از کنترل خارج گشته است، به وی بگویید که باید با انجام دادن این تنبیه ها امتیاز کسب کند. به عنوان مثال، اگر با دوستش دعوا می کند، باید ۱۵۰ امتیاز کسب کند تا بتواند مجدداً با وی بازی کند. با این کار، شما وی را منضبط کرده و وی در انجام امور روزمره نیز مهارت پیدا می کند تا بتواند اختیاراتش را دوباره به دست آورد.
۴٫ زمان سنج
اگر مدت زمانی زیادی طول می کشد تا کودک شما کاری را به اتمام برساند (مانند انجام تکالیف یا مرتب کردن اتاقش)، یک زمان سنج ایجاد کنید. به وی بگویید که اگر زمان سنج قبل از این که وی کارش را به اتمام رسانده باشد، زنگ بزند، کمی از آزادی هایش مانند مجوز تماشای کارتون برای دو روز یا بیرون رفتن برای بازی با دوستانش برای یک روز را از دست خواهد داد. این کار وی را تشویق می کند تا کارهایش را به موقع انجام دهد و بتدریج این کار برای وی به یک عادت خوب تبدیل می شود.
۵٫ تمرین کردن
این تنبیه بویژه برای کودکانی که در انجام تکالیف یا کسب نمرات قابل قبول در امتحانات مشکل دارند، مفید است. حتماً به وی کمک کنید تا تمرینات بیشتری در منزل حل کند. یک سری تمرینات و نمونه سوالات را تهیه کرده و از وی بخواهید تا آنها را انجام دهد. می توانید برای وی توضیح دهید تا زمانی که نمراتش بهتر نشوند، باید زمان بیشتری را به تمرین آن موضوع اختصاص دهد، حتی اگر این امر منجر به کاهش زمان بازی کردن وی شود. این امر به وی کمک می کند تا علاوه بر یادگیری آن موضوع درسی، خوشحال باشد که شما به جای سرزش کردن وی، در تکالیفش به وی کمک می کنید.
۶٫ شیشه تنبیه
با کودکتان صحبت کرده و یک سری تنبیه های خلاقانه بوجود آورید. سپس این تنبیه ها را بر روی تکه های کاغذ نوشته و در یک شیشه خالی بیندازید. وقتی کودک شما رفتار بدی از خود نشان می دهد، از وی بخواهید تا یکی از آن تنبیه ها را به صورت تصادفی از شیشه بردارد و به آن عمل کند. این تنبیه ها باید به وی کمک کنند تا چیز جدیدی بیاموزد یا از زمانش بهتر استفاده نماید. بعضی مثالها در خصوص این چنین تنبیه هایی عبارتند از فعالیت هایی مانند بیرون بردن آشغال ها، شستن ظرف ها، تا کردن لباس ها، مرتب کردن کمد لباس یا خارج کردن علف های هرز باغچه.
۷٫ زمان آرامش
اگر کودک شما بهانه گیری کرده یا کار اشتباهی را در خانه انجام داده است، برای کمی دویدن، وی را بیرون برده یا از وی بخواهید حیوان خانگی اش را در بیرون خانه بگرداند تا کمی آرام شود. این کار به وی کمک می کند علاوه بر کسب آرامش، بتواند درباره آنچه که انجام داده است، بیاندیشد. پس از بازگشت از این زمان آرامش، می توانید با ملایمت برای وی توضیح دهید که چه کار اشتباهی کرده است و چگونه باید آن را اصلاح کند. زمان آرامش همچنین به والدین کمک می کند تا تمرکز خود را بازیافته و بدون عصبانی شدن، انضباط را به کودکشان بیاموزند.
۸٫ مرتب کردن آشفتگی ها
این روشی کارآمد برای اطمینان از این است که کودک شما پس از شلوغ کردن منزل، آن را مرتب می کند. به عنوان مثال، اگر کودک شما اسباب بازی ها یا لوازم نقاشی خود را در اتاقش رها می کند، آنها را برداشته و پنهان کنید. به وی بگویید که او اجازه بازی با آن اسباب بازی ها یا لوازم نقاشی را تا زمانی که اتاقش را مرتب نکند، نخواهد داشت.
۹٫ نواحی بدون دعوا
نواحی بدون دعوا در واقع برای آن والدینی است که با دعوا کردن مداوم کودکانشان با یکدیگر مشکل دارند. مناطق خاصی از منزل را به عنوان نواحی بدون دعوا تعیین کنید. اجازه دهید آنها در این مناطق پوسترها یا تصاویر کارتونی دلخواهشان را بجسبانند و به آنها بگویید که قانون به آنها اجازه نمی دهد در مقابل این پوسترها با یکدیگر دعوا کنند. این کار تعداد دعواها را کاهش داده و به آنها کمک می کند بهتر با یکدیگر کنار بیایند. اگر آنها قوانین را زیر پا گذارند، تنبیه خواهند شد. در اینجا چند نمونه از تنبیه ها را بیان می کنیم: ۵ دقیقه بغل کردن خواهر یا برادر یا انجام کارهای روزمره وی برای مدت ۲ روز. این کار به آنها کمک خواهد کرد تا رابطه بهتری با یکدیگر داشته و شما نیز بدلیل درگیری مداوم آنها دچار سردرد نخواهید شد.
۱۰٫ زود خوابیدن
این روش برای کودکان خردسال و بزرگسال موثر است. کودکان بازی را دوست داشته و معمولاً تمایلی به زود خوابیدن ندارند. بنابراین اگر رفتار نادرستی داشتند، به آنها بگویید که زمان بازی آنها به پایان رسیده و باید زودتر از موعد به تختخواب بروند. برعکس در روزهایی که رفتار خوبی از خود نشان دهند، می توانند زمان بیشتری برای بازی قبل از خوابیدن در اختیار داشته باشند.
۱۱٫ معکوس شدن نقش
شما حتماٌ بازی معکوس شدن نقش ها را انجام داده اید، اما وقتی شما این کار را به عنوان تنبیه انجام می دهید، کودکتان را وادار می کنید تا یکی از امور روزمره شما را برای وی کسالت آور است، انجام دهد؛ مانند تمیزکردن، شستن لباس ها، گردگیری، جارو کشیدن و غیره و شما نیز نقش کودک را بازی خواهید کرد. یک سری قوانین را نیز می توانید تعیین کنید تا در صورت جابجایی نقش ها، کودک نتواند از نقش جدیدش سوء استفاده کند. وی باید بداند وقتی به فرد بزرگی تبدیل شد چه انتظاراتی از وی وجود خواهد داشت.
۱۲٫ مهره در شیشه
می توانید یک شیشه یا بطری با اندازه دلخواه را با دهانه ای مناسب که بتوان مهره ها را در آن انداخت، انتخاب کنید. از یک ماژیک برای درجه بندی این بطری استفاده کرده و هر ۲ یا ۳ اینچ را در آن علامت گذاری کنید. هر کدام از این علامت ها، نشان دهنده آزادی و اختیاری است که از کودک سلب خواهد شد. اکنون، بسته به سابقه رفتارهای بد وی، می توانید تعیین کنید که به ازای هر رفتار بد چه تعداد مهره به داخل بطری انداخته خواهد شد. وقتی مهره ها به هر علامت رسیدند، او یکی از آزادی هایش را از دست خواهد داد. با این کار کودک مجبور می شود تا رفتارهایش را به نحوی تغییر دهد که مهره های درون بطری به علامت ها نرسیده و او آزادی هایش را از دست ندهد.
کودکان باید به شیوه های غیرخشن منضبط شوند. باید آنها را تشویق کنید تا رفتارهایشان را اصلاح کرده و به سخنان والدینشان گوش دهند. تنبیه ها نباید برای سرزنش و تمسخر کودک بوده، بلکه باید به وی بیاموزند تا از زمان بهتر استفاده کرده، چیزهای جدیدی آموخته و ارزش رفتار خوب را نیز درک کنند. بنابراین سعی کنید از نکات بیان شده درباره تنبیه های نوآورانه در این مطلب استفاده کرده و ببینید آیا می توانند به کودک شما کمک کنند تا رفتارهایش را بهبود بخشد یا خیر.