به گفته استادیار دانشکده طب سنتی و مکمل دانشگاه علوم پزشکی مشهد، گیاه گاوزبان ایرانی با گاوزبان مشهور در گیاه درمانی نوین، متفاوت است و هر دو جنس آن به رغم داشتن ویژگی‌های درمانی، برای برخی افراد و بیماران محدودیت مصرف دارد.
دکتر مجید انوشیروانی افزود: هر دو جنس گاوزبان (ایرانی و اروپایی)، کاربردهای نسبتا مشابهی دارند اما مصرف گاوزبان اروپایی، به خاطر وجود آلکالوئیدهای پیرازولیدن، برای مبتلایان به بیماری های کبدی و نیز خانم‌هایی باردار محدودیت مصرف دارد.
وی درباره گاوزبان ایرانی گفت: طبیعت این گیاه در متون طب ایرانی، گرم و تر در درجه اول ذکر شده است. بنابراین از جهت طبع، ایمن شمرده می شود. البته هرگز نمی توان گفت اگر گیاهی طبع معتدل یا نزدیک به اعتدال داشته باشد، بی زیان و ایمن است.
متخصص طب سنتی ایران با اشاره به اینکه جوشانده گل گاو زبان ایرانی، برای تقویت قلب و سیستم عصبی و کاهش اضطراب بسیار سودمند است گفت: مقدار مصرف روزانه گاوزبان برای هر فرد بالغ حدود ۵ گرم است که باید در حجم حدود یک ونیم لیوان آبجوش به مدت ۱۰ دقیقه به صورت آرام و ملایم جوشانده شود.
وی اظهار داشت: افزودن لیموعمانی یا آب لیمو به جوشانده گاوزبان ضروری نیست ولی آن را خوشرنگ و خوشگوار می کند و مهمتر از آن، برای کسانی که دچار تپش قلب اضطرابی همراه با داغی بدن و سینه و صورت می شوند سودمندتر است.
به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه، افزودن مقدار اندکی عسل یا نبات به این جوشانده به شرطی که شیرینی ملایمی داشته باشد نیز اشکالی ندارد.
دکتر انوشیروانی تاکید کرد: گل گاوزبان برای کاهش پرفشاری خون کاملاً ایمن نیست. به همین دلیل، افراد تنومند و پرخون که خشم یا اندوه پنهان دارند در هنگام افزایش فشارخون نباید گل گاوزبان را خودسرانه مصرف کنند زیرا جوشانده گاوزبان در چنین افرادی گاه ممکن است بسیار خطرناک باشد و بحران شدید فشارخون ایجاد کند.
مضرات مصرف گل گاو زبان
– مصرف این گیاه در دوز زیاد یا دراز مدت، به دلیل داشتن موادشیمیایی خطرناکی به نام آلکالوئید های پیرولیزیدینی (PAS) می تواند باعث بروز سرطان کبد و یا آسیب به این عضو حیاتی شود.
– به دلیل داشتن آلکالوئید های پیرولیزیدینی (PAS) زنان باردار باید حد الامکان از مصرف این گیاه خودداری کنند زیرا این ماده شمیایی ممکن است باعث شود که نوزاد در زمان تولد ناقص به دنیا بیاید و سقط آور است. همچنین مادرانی که در حال شیردهی به نوزاد خود هستند، حدالامکان از مصرف گل گاو زبان خودداری کنند زیرا احتمال انتقال این ماده شیمیائی خطرناک از طریق شیر مادر به نوزاد وجود دارد.
– مصرف روغن گل گاو زبان ممکن است باعث افزایش و طولانی شدن مدت زمان خونریزی شود به همین دلیل استفاده از آن بر روی زخم ها باید بسیار با احتیاط انجام شود.
– مصرف گل گاو زبان ممکن است در بعضی از افراد باعث بروز بیماری های کبدی شود.
– افرادی که بر روی آنها عمل جراحی انجام شده است در صورت مصرف گل گاو زبان، احتمال خونریزی در آنها افزایش می یابد به همین جهت حداقل تا ۲ هفته پس از جراحی باید از مصرف این گیاه خودداری کنند زیرا این گیاه تا حدی خون را رقیق می کند.
مصرف گل گاو زبان در بارداری، شیردهی و در کودکان
زنان باردار بایستی از مصرف گل گاو زبان در ایام حاملگی خودداری نمایند.چرا که به علت داشتن آلکالوئیدها ممکن است باعث آسیب به جنین شود.
بسیاری تصور می کنند مصرف داروهای گیاهی برخلاف داروهای شیمیایی کاملاً بی ضرر و بدون عوارض است؛ در حالی که امروزه ثابت شده عوارض داروهای گیاهی دست کمی از داروهای شیمیایی ندارد. این مسئله به خصوص در دوران بارداری اهمیت بیشتری دارد و زنان حامله بایستی از هرگونه مصرف خودسرانه انواع جوشانده ها یا دم کرده های گیاهی در بارداری خودداری کنند.
همچنین گل گاوزبان به علت داشتن آلکالوئید برای زنان شیرده و کودکان نیز مضر است، مصرف بیش از پنج روز متوالی این گیاه ممکن است باعث عادت ماهانه در زنان شود؛ بنابراین پس از پنج روز استفاده از آن در صورت نیاز، سه روز فاصله انداخته، سپس دوباره مصرف کنید.
منبع خبر : سلامت آنلاین
