برای کودکان، مشاهده چگونگی رشد گیاه، از زمان کاشت دانه تا تبدیل شدن آن به یک درخت بسیار جالب و البته مرموز است. توضیح دادن مراحل رشد یک گیاه به کودکان، کاری آسان و راحت است و فقط کافی است توضیحاتتان را به قسمتهای مختلف تقسیم کنید.
۱٫ ابتدا، به فرزند خود، مرحله پراکندن دانه توسط گیاه را توضیح دهید. به او بگویید که گیاه، از یک دانه کوچک تولید میشود و درون همان دانه کوچک، تمام اجزای گیاه، بهصورت نابالغ وجود دارد؛ مانند ساقه و برگها که بهتدریج رشد میکنند. به فرزندتان توضیح دهید که پراکندن دانه میتواند به روشهای گوناگون، از قبیل باد، آب، حیوانات و پرتاب کردن دانه توسط گیاه و روی زمین باشد. سپس، زمانی که دانهها، درون خاک هستند، جوانه میزنند و بهتدریج، رشد خود را شروع میکنند.
۲٫ سعی کنید همراه کودکتان، دانههای مختلف را جمعآوری کنید. زمانی که بیرون از خانه، مشغول پیادهروی هستید، زیر درختان و گلها، دنبال دانههای گوناگون بگردید.
۳٫ به او کمک کنید تا حدس بزند هر دانه، به کدام درخت تعلق دارد و اگر نتوانست، به او پیشنهاد دهید که دانهها را بکارد تا پس از جوانه زدن، متوجه تفاوتهای بین آنها شود.
۴٫ برای او، دانه میوههای گوناگون و همچنین بادامهایی که گیاهان و درختان تولید میکنند، جذابیت بیشتری دارد. سعی کنید دانه میوههای مختلف را با همدیگر مقایسه کنید تا بهخوبی تفاوتها و شباهتهای آنها را مشاهده کند.
۵٫ مرحله بعدی، نشان دادن بذر است. برای او توضیح دهید که اولین جوانه کوچکی که از خاک بیرون میآید، یک بذر است که ساقه بسیار ظریف و شکنندهای، همراه تعداد کمی برگ دارد. با کمک نور خورشید و آب، این بذر، بهتدریج، رشد میکند و بزرگ میشود. ساقه و ریشه قوی پیدا میکند و برگهای بیشتری روی گیاه، نمایان خواهد شد.
۶٫ سپس، برای او، درباره گیاهان گلدار توضیح دهید؛ اینکه زمانی که گیاه، کاملا رشد کرد، گلها، شکوفه میزنند. گلهای درختان، متفاوت هستند، اما همه آنها، اجزای مشخصی دارند. همچنین رنگ و بوهای این گلها، مختلف است و به آنها، در گردهافشانی کمک میکند و پس از گردهافشانی، تولید دانه را شروع میکنند.
۷٫ تولید دانههای جدید، مرحله بعدی رشد یک گیاه است. زمانی که دانههای جدید، آماده بودند، دوباره به طبیعت بازمیگردند تا گیاهان تازهای رشد کنند. در برخی از گیاهان، میوه دادن، نشاندهنده این موضوع است و دوباره دانههای جدید، رشد خود را آغاز میکنند.
******************
برای نشان دادن رشد گیاهان، بهترین راه کاشتن یک گیاه و تماشای رشد آن است. از دانههایی که جمعآوری کردهاید، کمک بگیرید و چندتا از آنها را در یک لیوان، شیشه مربا یا شیشههای سُس بکارید.
ابتدا ظرفتان را با خاک پُر کنید و دانه را درون آن قرار دهید. آن را آبیاری کنید و در مکانی که نور خورشید وجود دارد، قرار دهید. برای او توضیح دهید که آب، جذب ریشه خواهد شد و به رشدش کمک خواهد کرد.
برای اینکه فرزندتان، بهتر متوجه اهمیت آبیاری شود، میتوانید عمل کاشت دانه را در شیشه دیگری انجام دهید و به آن، آب ندهید تا کودکتان، با خشک شدن ریشه گیاه، اهمیت آب دادن و تاثیر آن در رشد گیاه را متوجه شود.
هر روز، گیاه را با دقت، با یکدیگر مشاهده کنید و آب دهید. برای او توضیح دهید که بهتدریج، ساقه گیاه رشد میکند و روزبهروز، قویتر میشود. همچنین ریشه آن نیز گستردهتر میشود و بیشتر در خاک، فرو میرود. کمکم برگهای گیاه نیز جوانه میزنند و بزرگتر میشوند. این کار، به او کمک میکند تا پلهپله، مراحل رشد یک گیاه را مشاهده کند و برایش هیجانانگیز هم خواهد بود.