اکثر بانوان در مقطعی نیاز دارند که شیر خود را بدوشند، گاهی مادر برای بازگشت به محل کار، سپردن نوزادش به شخص دیگر یا جهت التیام تورم پستان نیاز دارد تا مقداری از شیر خود را ذخیره کند.
سازمان جهانی بهداشت تایید می کند که شیردهی پستانی کامل (با چیز دیگری جز شیر مادر تغذیه نشود) برای شش ماه اول زندگی فرزندتان بهترین است. برای رسیدن به این هدف، به دلایل متفاوت، اکثر مادران در مقطعی باید شیر خود را بدوشند.
دوشیدن دستی یا پمپ برقی؟
این کار به نیازهایتان بستگی دارد. اگر برای نوزاد نارس شیر می دوشید، پمپ الکترونیکی مخصوص بیمارستان مناسب تر است تا بتوانید تولید شیرتان را به طور کامل فعال سازید. بسیاری از بیمارستان ها در بخش مراقبت های ویژه از نوزادان نارس پمپ هایی دارند که مادران می توانند از آنها استفاده کنند. اما اگر پیش از نوزادتان بیمارستان را ترک کردید، باید دستگاهی برای استفاده در منزل تهیه کنید.
اگر وقتی سرکار برمی گردید، روزانه برای دو یا چند تغذیه ی شیر ذخیره می کنید، پمپ های الکترونیک دوتایی موجود در بازار بهتر خواهد بود و دیگر زمان زیادی را صرف این کار نمی کنید. آیا می خواهید فقط گاهی شیر خود را بدوشید؟ در این موارد، پمپ دستی یا دوشیدن با دست کافی است.
چگونه شیر مادر جاری می شود؟
شیر مادر بوسیله سلول های مخصوص ساخت شیر در آلوئول تولید و ذخیره می شود (آلوئول ساختاری توخالی در پستان است که به خوشه ی انگور شباهت دارد). اطراف هر آلوئول شبکه ی سبد گونه ای از سلول های ماهیچه ای است. وقتی عصبی که در ناحیه ی قهوه ای دور پستان قرار دارد فعال شود، مغز هورمون اکسی توسین رها می کند. این هورمون سلول های ماهیچه ای اطراف آلوئول را منقبض و شیر را با فشار وارد مجاری می کند که به سوراخ های پستان رهنمون می شوند. این روند را واکنش جاری شدن یا بیرون آمدن شیر می خوانند. بدون این واکنش، شیر در دسترس نخواهد بود.
جاری شدن واکنشی مشروط است. وقتی بچه می مکد، این اتفاق می افتد، اما با محرک های دیگر نیز آغاز می شود. هر مادری که شیردهی پستانی می کند، می داند که اغلب زمانی شیر او به جریان می افتد که او صدای گریه ی فرزندش را می شنود یا فقط به او فکر می کند. بنابراین برای دوشیدن شیر، باید تولید شیر به نوعی تحریک شود (فشردن با دست یا پمپ). به این علت، اکثر مادران اولین بار فقط چند میلی لیتر شیر می دوشند- یا حتی چند قطره. امید خود را از دست ندهید، تمرین کار را کامل می کند.
ساده کردن دوشیدن شیر
پیش از شروع
– دستتان را با آب و صابون خوب بشویید
– وسایل مورد استفاده را استریل کنید.
– پستان را به آرامی ماساژ دهید و حوله ی کوچک گرمی را روی آن قرار دهید تا جریان شیر را فعال سازد.
– اگر از فرزندتان دور هستید با فکر کردن درباره ی او و نگاه کردن به عکس، ضبط کردن صدای گریه اش روی تلفن و بازپخش آن یا استنشاق لباس او می توانید جریان شیر را افزایش دهید.
چگونگی شیر دوشیدن با دست
– بافت پستان را بین شست و بقیه ی انگشتان بگیرید
– انگشت ها را درست پشت ناحیه ی قهوه ای دور پستان قرار دهید
– بافت پستان را به سمت عقب در جهت قفسه ی سینه فشار دهید انگشتان را به هم فشار دهید و بچرخانید مثل این که اثر انگشت می گیرید. فشار را رها کنید و این روند را به صورت موزون تکرار کنید. شاید یک یا دو دقیقه طول بکشد تا واکنش جاری شدن آغاز شود.
– وقتی جریان شیر متوقف می شود مچ را بچرخانید تا انگشتان روی بخش متفاوتی از پستان قرار گیرند. این کار را در سوی دیگر تکرار کنید.
– دوشیدن دستی نباید ناراحت کننده باشد انگشت ها را روی پوست نکشید زیرا امکان دارد سایش به بافت آسیب برساند. نوک پستان را فشار ندهید زیرا شیر در آنجا ذخیره نشده است اما عقب تر از آن در بافت های پستان قرار دارد.
استفاده از پمپ
– اگر از پمپ شخصی استفاده می کنید پمپ جدیدی را از فروشگاه های وسایل نوزادان تهیه کنید.
– از نوع دست دوم یا قرض گرفته شده از دوستان استفاده نکنید. گرچه استفاده ی دوباره ی آن برای فرزند بعدی ایرادی ندارد.
ذخیره کردن شیر مادر
شیر مادر را در ظرف های پلاستیکی یا شیشه ای ذخیره کنید و درپوش آن را محکم ببندید بهتر است کیسه های پلاستیکی طراحی شده مخصوص این کار را بخرید. ظرف را لبالب پر نکنید. برای دوری از خراب شدن، میزانی را ذخیره کنید که فرزندتان معمولا آن را می نوشد (عموماً ۶۵ تا ۱۲۵ میلی لیتر برای هر تغذیه) روی ظرف ها را تاریخ گذاری کنید و قدیمی ترین شیر را اول مصرف کنید.
می توانید با ایمنی کامل شیر دوشیده شده را در شرایط زیر ذخیره کنید:
– در یخدان برای بیست و چهار ساعت
– در یخچال برای پنج روز
– در فریزر برای بیش از شش ماه
انجمادزایی شیر مادر
– شیر مادر را در آب ولرم از انجماد در آورید، هرگز این کار را در دمای اتاق با مایکروویو انجام ندهید.
– طبیعی است که شیر دوشیده شده به شکل لایه ای از هم جدا می شود امکان دارد که انتهای آن رنگ آبی گونه داشته باشد، در حالی که لایه های بالا زرد و کرمی باشد. پس از انجمادزدایی به آرامی ظرف را تکان دهید تا چربی دوباره با شیر مخلوط شود.
– هرگز شیر از انجماد باز شده را دوباره منجمد نکنید.
متخصصان چه می گویند…
شگفتی کلستروم یا آغوز
چند روز نخست پس از زایمان، آغوز در پستان جریان دارد. این مایع چسبناک غلیظ و به شدت متراکم از اواخر دوران بارداری در پستان تولید شده است. این شیر شگفت انگیز رنگ و بافت شیر غلیظ شده را دارد و از پروتئین و کربوهیدرات و ویتامین و مواد معدنی سرشار است. از آنجا که فرزندتان در دنیای میکروب ها متولد شده است، در واقع کلستروم اولین ایمن سازی فرزندتان در برابر باکتری هاست. در چهار روز اول بعد از زایمان کلستروم تولید می شود و سپس با مایعی رقیق تر و روشن تر جایگزین می شود. نوزاد شکم بسیار کوچکی دارد و فقط می تواند میزان اندکی در خود جا دهد.
پنج میلی لیتر آغوز برابر با سی میلی لیتر شیر بالغ انسان است. کلستروم تنها نیاز نوزاد سالم به دنیا آمده در دوره ی کامل است. این ماده به سادگی هضم می شود و سرشار از آنتی بادی های مبارز با بیماری هاست. نسبت به شیر بالغ انسان تقریبا سه برابر پروتئین دارد. ظاهرا عملکرد اصلی آغوز حمایت از نوزاد در برابر عفونت هاست اما مواد مغذی فراوانی را نیز به نوزاد می رساند. حجم اندکی دارد اما برای فرزندتان سرشار از مواد مغذی است.
کلستروم همچنین اثر ملین بر نوزاد دارد و به او کمک می کند تا مدفوع اولیه را دفع کند که به بیرون فرستادن بیلی روبین اضافه و پیشگیری از زردی یاری می رساند. آغوز همچنین حاوی لکوسیت یا سلول های سفید پشتیبان است که باکتری و ویروس های مسبب بیماری ها را نابود می سازد. این ماده همچنین ترکیبات آنتی اکسیدان و ضدالتهاب دارد حتی اگر تصمیم دارید که شیردهی پستانی نکنید، شیردهی پستانی فرزندتان را برای چهار روز نخست زندگی اش در نظر بگیرید تا او از مزایای ترکیبات کلستروم بهره مند شود. آغوز برای فرزندتان بسیار ارزشمند است.
برای دیدن پربازدیدترین های نی نی نما لطفاً کلیک کنید…
