رژيم غذايي خود را بهبود ببخشيد
هرچه زودتر "بهتر غذا خوردن" را آغاز كنيد، احتمال حامله شدن شما افزايش پيدا مي كند. در مردان و زنان (هر دو)، باروري و غذا به هم مرتبط است. شما بايد به استفاده از يك رژيم غذايي متعادل پايبند باشيد تا احتمال حامله شدن و به دنيا آوردن يك فرزند سالم را افزايش دهيد.
هر روزه چندين وعده ميوه، سبزيجات، غلات (مانند نان گندم كامل)، و غذاهاي سرشار از كلسيم (مانند ماست، پنير و شير) مصرف كنيد. برخي مواد غذايي و ويتامين هاي خاص (مانند ويتامين هاي C و E، روي، و اسيد فوليك)، براي توليد اسپرم سالم بسيار اهميت دارند. دريافت نكردن مواد غذايي كافي ممكن است بر پريود شما تاثير بگذارد و پيش بيني زمان تخمك گذاري را دشوار كند. همچنين اگر مقدار زيادي وزن از دست داده باشيد يا بيش از حد چاق شده باشيد، ممكن است اصلا باردار نشويد.
از چه چيزهايي بايد اجتناب كنيد؟
در صورتي كه هنوز هم چيزهاي زيادي را مي توانيد بخوريد و عوارض ناشي از حاملگي موجب نشده اند كه خوردن بسياري از مواد غذايي را فراموش كنيد، بايد برخي تغييرات را در برنامه غذايي خود اعمال كنيد. چند توصيه مهم اين است كه مصرف الكل را متوقف كرده يا به ندرت الكل بنوشيد؛ استفاده از داروهاي روانگردان را متوقف كنيد و در صورتي كه دخانيات مصرف مي كنيد، از مصرف آن نيز پرهيز نماييد. همه اين مواد يا عادتها ممكن است اثرات سوئي بر جنين در حال رشد در شكم شما بگذارند.
همچنين ممكن است مايل باشيد كه استفاده از چاي و قهوه را نيز متوقف نماييد. نتايج تحقيقات در مورد اثرات كافئين و تئين بر باروري، يك دست و صريح نيست. متخصصان عموما بر اين باورند كه مصرف كم تا معتدل كافئين (يعني كمتر از ۲۰۰ ميليگرم در روز، يا برابر با سه فنجان قهوه يا چاي پررنگ)، بر قدرت باروري شما تاثير نخواهد گذاشت؛ اما پزشك شما ممكن است توصيه كند كه مصرف آنها را كاملا قطع كنيد تا از سلامت خود و جنين خود مطمئن باشيد.
انواع ماهي در حالت كلي يك غذاي بسيار سالم است، اما ميزان جيوه در برخي از آنها بسيار بالا است، كه ممكن است براي كودكي كه در شكم داريد خطرناك باشد. از آنجا كه جيوه مي تواند در بدن شما انباشته شده و تا يك سال از بدن خارج نشود، بهتر است استفاده از ماهي هايي كه ميزان زيادي جيوه در گوشت خود دارند را پيش از اقدام براي حامله شدن، متوقف كنيد. در عوض، مي توانيد از ماهيهايي كه سطح كمتري از جيوه در گوشت خود دارند (مانند ماهي آزاد يا قزل آلا) يا كنسرو ماهي تون، يك تا دو بار در هفته، استفاده نماييد.
در دوران حاملگي، از گوشتهاي فرآوري شده مانند كالباس يا بوقلمون پروسس شده به ميزان بسيار كم استفاده كنيد و گوشتهاي دودي يا خام را نيز كلا كنار بگذاريد. در صورتي كه حامله هستيد، حتي هات داگ يا غذاهاي آماده را نيز بايد آنقدر گرم كنيد تا بخار از آنها بلند شود.
از يك مكمل غذايي حاوي ويتامين و مواد معدني استفاده نماييد
هرچند شما مي توانيد اكثر نيازهاي غذايي خود را با استفاده از يك رژيم غذايي متعادل تامين كنيد، اما بسياري از متخصصين بر اين باورند كه حتي كساني كه سالمترين و مناسب ترين رژيم غذايي را دارند نيز مي توانند از مكمل ها استفاده نمايند. شما ممكن است به اين نتيجه برسيد كه استفاده از يك رژيم غذايي خوب و مكفي خصوصا هنگامي كه سر كار مي رويد يا از بقيه كودكانتان مراقبت مي كنيد، دشوار خواهد بود؛ در نتيجه با استفاده از ويتامين هاي مكمل دوران حاملگي مي توانيد اطمينان حاصل كنيد كه اسيد فوليك و ساير مواد مغذي اساسي را به ميزان كافي دريافت مي كنيد كه در نتيجه شانس حاملگي سالم در شما افزايش پيدا مي كند.
به خاطر داشته باشيد كه اين مواد صرفا به عنوان مكمل مناسب هستند و نمي توانند جايگزيني براي يك رژيم غذايي مناسب باشند. همچنين از آنجايي كه مولتي ويتامين هايي كه بدون نسخه نيز به فروش مي رسند ممكن است حاوي مقادير بسيار زيادي از ويتامين ها و مواد معدني باشند كه احتمالا براي كودك در حال رشد شما مناسب نبوده يا حتي مي تواند خطرناك نيز باشد، بهتر است از قرصهايي كه ويژه خانمهاي حامله تهيه شده اند استفاده كنيد. كساني كه از رژيمهاي غذايي گياهي استفاده مي كنند نيز ممكن است به مكملهاي ويتامين هاي D و B12، به همراه پروتئينهاي اضافي، نياز داشته باشند. بهتر است درباره مكملهاي غذايي دوران حاملگي كه براي شما مناسب يا ضروري است، با پزشك خود مشورت كنيد.
حداقل ۴۰۰ ميكروگرم در روز اسيد فوليك مصرف كنيد
ثابت شده است كه استفاده از اين ويتامين ، خطر بروز بيماريهاي مادرزادي در مجاري عصبي كودك مانند Spina Bifida را كاهش مي دهد؛ همچنين استفاده از اين ويتامين به كاهش ميزان بروز سكته هاي قلبي و مغزي، سرطان و ديابت، مربوط مي باشد.
اكثر خانمهايي كه حامله هستند بايد حداقل روزانه ۴۰۰ ميكروگرم (۰٫۴ ميلي گرم) از اين ويتامين را مصرف كنند. اگر در خانواده شما سابقه بروز بيماريهاي مادرزادي مجاري عصبي وجود دارد يا از داروهاي مربوط به حملات صرعي استفاده مي كنيد، ممكن است پزشك به شما توصيه كند كه مصرف روزانه خود از اين ويتامين را تا ۴۰۰۰ ميكروگرم (۴ ميلي گرم) افزايش دهيد، و مصرف آن را از يك ماه پيش از حاملگي آغاز كرده و تا انتهاي سه ماهه اول حاملگي ادامه دهيد.
ويتامين هاي دوران حاملگي كه بدون نسخه فروخته مي شوند در صورتي خوب هستند كه مقدار اسيد فوليك آنها بيشتر از حداقل توصيه شده (بين ۶۰۰ تا ۸۰۰ ميكروگرم) باشد؛ شما در كل طول حاملگي به اين مكملها نياز خواهيد داشت. بعلاوه مي توانيد از غذاهاي سرشار از فولات (سبزيجاتي كه رنگ برگهاي آنها سبز تيره است مانند اسفناج يا كلم پيچ، مركبات، حبوبات، سبزيجات، حبوبات كامل، و نانها يا غلات غني شده) استفاده كنيد. اسيد فوليك از جمله اسيدهاي محلول در آب است، در نتيجه اگر مقدار بيش از حدي از آن را استفاده كنيد، بدن شما قادر است تا مقدار اضافي را دفع نمايد. اما محلول بودن اين اسيد در آب، يك جنبه منفي نيز دارد: در حين پختن سبزيجات با آب، مقدار نسبت زيادي از اين اسيد در آب حل شده و به بدن شما نخواهد رسيد؛ پس بهتر است سبزيجات را در مقدار كمي آب پخته يا بخارپز كنيد تا فولات موجود در آنها حفظ شود.
برخي از خانمها از اين قاعده كلي مستثني هستند: استفاده از مقادير زياد از فولات، ممكن است موجب شود كه كمبود B12 به چشم نيايد، كه اين مشكل گاهي اوقات در كساني كه از رژيمهاي غذايي سبزيجات استفاده مي كنند، مشاهده مي شود. در صورتي كه گمان مي كنيد اين خطر براي شما وجود دارد، با پزشك يا ماماي خود مشورت نماييد.
وزن ايده آل براي بدن خود را مشخص نماييد
هنگامي كه مي خواهيد حامله شويد، بهتر است در وزن ايده ال خود باشيد ؛ در اين صورت وزن بدن شما در زمان حامله شدن به وزن استاندارد و توصيه شده نزديكتر خواهد بود. اگر اضافه وزن يا كمبود وزن داشته باشيد، حامله شدن براي شما دشوارتر خواهد بود. همچنين خانمهايي كه اضافه وزن دارند با عوارض بيشتري در دوران حاملگي يا زايمان مواجه خواهند شد؛ احتمال به دنيا آوردن كودك كم وزن نيز در خانمهايي كه كمبود وزن دارند، بيشتر است.
شما مي توانيد از ابزار تعيين وزن يا BMI استفاده كنيد تا متوجه شويد كه آيا به كاهش يا افزايش وزن نياز داريد يا خير.
مادامي كه از يك برنامه غذايي مناسب (كه چربي آن كم بوده و ميزان غذاهاي فيبردار در آن زياد باشد) استفاده مي كنيد، يك برنامه ورزشي منظم نيز براي خود طراحي كنيد. در صورتي كه اضافه وزن داريد، سعي كنيد هفته اي نيم تا يك كيلو گرم وزن كم كنيد، كه اين سرعت كاهش وزن مناسب و ايمن است. در صورتي كه از يك رژيم غذايي شديد استفاده كرده و سعي كنيد وزن خود را به سرعت كاهش دهيد، ممكن است ذخيره مواد مغذي بدن شما به سرعت تمام شود، كه مسلما براي باردار شدن و آغاز حاملگي مناسب نخواهد بود.
تغذیه در دوران بارداری
۱٫ حتي اگر تغذيه خوبي داشته‌ايد رژيم غذائي خود را متعادل‌تر كنيد.
تقريبا" همه بانوان باردار به مقادير بيشتري پروتئين، بعضي از انواع ويتامينها و مواد معدني مانند اسيد فوليك و آهن و كالري براي دريافت انرژي نياز دارند. غذاهاي آماده را محدود كنيد زيرا آنها فقط حاوي مقادير زيادي كالري بدون ارزش غذائي هستند.
به خاطر داشته باشيد كه معناي بهتر خوردن هميشه بيشترخوردن نيست. شايد تعجب كنيد اما شما فقط روزانه به ۳۰۰ كالري بيشتر از قبل نياز داريد يعني در كل ۲۵۰۰ كالري روزانه. خيلي راحتتر از آن چيزي كه فكر مي كنيد اين ۳۰۰ كالري اضافه به بدن شما مي رسد.
۲٫ از خوردن گوشت و ماهي خام و پنيرهاي نرم بپرهيزيد.
مطلقا" به غذاهاي دريائي خام مثل سوشي خام يا صدف نزديك نشويد. همچنين از شير پاستوريزه نشده، پنيرهائي مانند كامبرت و فتا، گوشتهاي كم پخته شده يا خام پرهيز كنيد. بعضي از انواع ماهي شامل متيل جيوه مي باشند تركيبي كه به نظر مي رسد در دوز بالا براي مغز در حال رشد جنين و فرزند شما خطرناك است. توصيه اين است كه مصرف ماهي تن و نيز انواع كنسرو ماهي را به ۳۴۰ گرم (معادل دو وعده) در هفته محدود كنيد. در ضمن مراقب نظافت آشپزخانه‌تان باشيد. همه موارد بالا مي توانند منبع باكتري بوده و به فرزند متولد نشده شما آسيب برسانند.
نوشيدن الكل در زمان حاملگي مي تواند باعث آسيبهاي فيزيكي، اختلالات يادگيري و مشكلات احساسي در فرزند شما شود. بنابراين تعداد زيادي از متخصصين توصيه مي كنند كه در تمام دوران بارداري از خوردن مشروبات الكي خودداري كنيد.
همچنين شما بايد از خوردن نوشيدنيهاي كافئين دار تا حد امكان بپرهيزيد. ممكن است كه تحمل اين روشهاي تغذيه‌اي درماههاي اول براي شما خيلي ناخوشايند و سخت باشد اما توجه داشته باشيد كه بعضي از مطالعات نشان داده اند كه دريافت بيش از ۴ فنجان قهوه در روز مي تواند باعث سقط، وزن كم نوزاد و حتي مرده زائي شود. كافئين در چاي، كولاها، شكلات و نوشيدني هاي غير الكلي و كاكائو نيز وجود دارد. به جاي اينها دم كرده هاي بدون كافئين بياشاميد. البته بهترين روش اين است كه از نوشيدنيهاي سالمتر مثل شير كم چربي، آب ميوه هاي خالص و يا يك ليوان آب با چند قطره ليمو استفاده كنيد.
۳٫ از قرص هاي ويتامين و مواد معدني استفاده كنيد.
در يك دنياي ايده آل و كامل، بدون وجود تهوع‌هاي صبحگاهي و ويارهاي شديد، يك برنامه غذائي خوب و كامل بايد شامل كليه موادي باشد كه شما در دوران بارداري به آن نياز داريد. اما در دنياي واقعي ما، دريافت قرص‌هاي ويتامين به همراه مواد معدني مي تواند تضمين‌كننده اين باشد كه شما همه مواد غذائي مورد نياز خود را دريافت مي‌كنيد. مطمئن شويد كه داروي شما حاوي ۶۰۰ تا ۸۰۰ ميكروگرم اسيد فوليك است زيرا كمبود اين ويتامين گروه B مي تواند باعث نقايصي در لوله عصبي جنين مانند اسپاينا بيفيدا شود. در ماههاي بعد شما معمولا احتياج به دريافت آهن و كلسيم خواهيد داشت تا مطمئن شويد كه مقادير مورد نياز از اين مواد را دريافت مي‌كنيد.
افرادي كه رژيم گياهخواري داشته و يا مشكل پزشكي خاصي مانند ديابت، ديابت حاملگي، كم خوني و سابقه تولد نوزاد با وزن پايين را دارند بايد با پزشك‌شان در مورد نوع ويتامين ها و مواد معدني مورد نياز خود مشورت كنند.
همواره به خاطر داشته باشيد كه بيشتر هميشه بهتر نيست. از خوردن مقادير زياد ويتامين ها و مواد معدني بپرهيزيد زيرا اين عمل مي تواند به فرزند در حال رشد شما آسيب بزند.
۴٫ در دوران حاملگي رژيم نگيريد.
رژيم گرفتن در دوران حاملگي به شدت براي شما و جنين‌تان خطرناك است. بسياري از رژيم هاي كاهش وزن همراه با كاهش دريافت آهن، اسيد فوليك و بسياري از ويتامينها و مواد معدني مورد نياز مي باشد. به ياد داشته باشيد كه افزايش وزن يكي از نشانه هاي مهم حاملگي طبيعي است. احتمال به دنيا آوردن نوزاد سالم در بانواني كه خوب غذا خورده و افزايش وزن طبيعي دارند بيشتر است. بنابراين اگر شما با خوردن غذاهاي تازه و سالم و مقوي در حال اضافه كردن وزن هستيد نگران نشويد، شما باز هم بزرگتر و چاق تر خواهيد شد.
۵٫ توجه داشته باشيد كه به تدريج افزايش وزن پيدا كنيد.
به طور كلي، اگر وزن شما پيش از حاملگي مناسب بوده شما بايد بين ۱۱تا ۱۵ كيلو گرم اضافه وزن پيدا كنيد. اگر شما كمي كمبود وزن داشته ايد مي توانيد قدري بيشتر مثلا ۵/۱۲ تا ۱۸كيلوگرم وزن اضافه كنيد و اگر وزنتان بالا بوده بايد قدري كمتر و بين ۷ تا ۵/۱۱ كيلوگرم وزن اضافه كنيد. اگر شما كوتاه قد هستيد (۱۵۷ سانتيمتر و يا كمتر) يا در دوران نوجواني هستيد و يا بيشتر از يك جنين داريد بايد در مورد افزايش وزن مناسب با پزشك خود مشورت كنيد. اين كه چه زماني افزايش وزن پيدا كنيد تقريبا" به اندازه ميزان آن مهم است. كمترين اضافه وزن بايد در سه ماهه اول باشد، بين ۹۰۰ گرم ت ۲ كيلو، و بعد به تدريج وزن شما اضافه‌تر شود؛ بيشترين اضافه وزن بايد در سه ماهه آخر يعني زماني كه جنين بيشترين رشد را دارد، اتفاق بيافتد، حدود ۴۵۰ گرم در هر هفته.
۶٫ هر چهار ساعت يك بار، يك غذاي كم حجم ميل كنيد.
حتي اگر شما سير باشيد ممكن است فرزندتان گرسنه باشد؛ بنابراين سعي كنيد كه هر ۴ ساعت يك بار چيزي ميل كنيد. اگر ويار داريد يا حالت تهوع يا سوزش سر دل يا سوء هاضمه، خواهيد ديد كه دريافت ۵ يا ۶ وعده غذا با حجم كم بسيار قابل تحمل‌تر است تا خوردن سه وعده غذاي پر حجم. هيچ كدام از وعده هاي غذائي خود را حذف نكنيد، ممكن است كه شما گرسنه نباشيد اما فرزند شما مرتبا به مواد غذائي نياز دارد.
۷٫ گاهي با خوردن مواد شيرين مورد علاقه تان از خودتان پذيرائي كنيد.
اگر چه غذاهاي فرآوري شده و ميان وعده هاي بسته بندي شده موجود در بازار و دسرهاي شيرين نبايد جزو مواد غذائي هميشگي شما باشند، اما اين دليل نمي شود كه در دوران بارداري از همه خوراكيهاي مورد علاقه خود چشم‌پوشي كنيد. بعضي از جايگزين‌هاي خوب در اين مورد مي تواند شامل: يك دسر موزي، شربت بدون چربي و يخ زده ميوه ها و يا ماستي كه با بيسكويت مخلوط شده است باشد. اما يادتان باشد كه اگر تسيلم وسوسه شديد و گاهي شيريني، كيك و يا چيز مشابهي خورديد خودتان را سرزنش نكنيد چون مقدار كمي كيك يا شيريني اصلا به شما و فرزندتان صدمه نمي زند.
