معمولا والدین از مشکلات خواب کودکشان شکایت دارند. در اولین سال زندگی، والدین بیشتر از نخوابیدن کودک در طول شب شکایت میکنند. در دومین سال زندگی بیمیلی نسبت به خواب و کابوسهای شبانه مطرح میشود. از ۳ تا ۵ سالگی مسائل شامل دیر به خواب رفتن، بیدار شدن در طول شب و کابوس است.
-علت و تداوم مشکل خواب را در کودکتان بررسی کنید. شاید به دلیل جلب توجه، اضطراب، تاثیر داروها و… باشد. بررسی این عوامل در انتخاب راهحل مناسب به شما کمک خواهد کرد.
– فعالیتهای بدنی کودک مانند بازی کردن در پارک، برنامههای ورزشی و… را در طول روز افزایش دهید.
– کودکان قبل از خواب باید به فعالیتهای آرام بپردازند تا برای خوابیدن آماده شوند. بازیهایی که نیازمند فعالیت زیاد هستند برای ساعات قبل از خواب مناسب نیستند. به تدریج فعالیت کودک را از زمان غروب به بعد کاهش داده و به جای بازیهای پرتحرک مانند کشتی گرفتن یا توپ بازی، فعالیتهایی مانند شنیدن قصه یا تماشای تلویزیون را جایگزین کنید. انجام فعالیتهای آرامشبخش مانند حمام آب گرم و ماساژ قبل از خواب یا تکان دادن کودک به آرامی مفید خواهد بود. برای زمان خواب کودکتان برنامه تعیین کنید. انعطافپذیر باشید ولی برخورد قاطع با کودک را تمرین کنید.
– قبل از خواب در مورد مسائل روزمره و آمادگی برای شروع روز بعد با کودکتان صحبت کنید. آماده کردن لباسهای مدرسه و مرتب کردن کتابهای فردا، برنامه مناسبی برای کودکان بزرگتر خواهد بود. قصه گفتن برای کودک قبل از خواب به او در درک اینکه «الان موقع خواب است» کمک میکند.
-اگر کودکتان شبها سخت به خواب میرود یا از خواب میپرد، به او اجازه خوابیدن در طول روز را ندهید. این کار به الگوی خواب منظم کودک کمک خواهد کرد.
– به خاطر داشته باشيد مصرف شبانه برخی مواد غذایی مانند چای و نوشابه خواب کودکان را کاهش میدهد.
– به کودک اجازه دهید تا زمانی که خواب آلوده و خسته نشده بیدار بماند و سپس او را به رختخواب ببرید.
– از تمرین مثبت استفاده کنید. به عنوان مثال کودک میتواند با فکر کردن درباره صحنههای آرام و زیبا مانند برخورد امواج دریا به ساحل، پریدن گوسفند از روی نرده یا با تکرار حروف الفبا و خواندن ترانههای کودکانه این کار را تمرین کند.
– اگر کودک در رختخواب نمیماند شما در اتاق او حضور داشته و هنگام آرام بودن کودک او را تشویق کنید. مثلا برایش نوار قصه بگذارید و هنگام ناآرامی او ضبط را خاموش کنید.
– هنگامی که کودک در طول شب از خواب بیدار میشود به او کمتر توجه کنید و کمتر او را در آغوش بگيريد. بیتفاوتی والدین در این زمان برای خوابیدن مجدد کودک موثر خواهد بود.
– به تدریج توجهتان را پس از رفتن كودك به رختخواب کاهش داده و به کودک بگویید همین الان باید بخوابد و این کار را هر شب تکرار کنید.
– برای بعضی از کودکان خوابیدن در اتاق تاریک دشوار است. روشن کردن چراغ در اتاق کودک مفید است.
– اگر کودک برای خوابیدن در اتاق شما اصرار دارد رختخواب او را روی زمین بیندازید و به او بگویید در صورت تمایل به خوابیدن در اتاق شما، باید روی زمین بخوابد. هدف این است که کودک در اتاق خواب شما احساس ناراحتي كند و در این شرایط خوابیدن در اتاق خود را ترجیح دهد.
– هم با صحبت و هم با عمل همکاری کودک را در شب تشوق کنید. هر شب به وقتشناسی و در رختخواب ماندن او جایزه بدهید. جایزه میتواند تماشای تلویزیون یا یک خوراکی ویژه قبل از خواب باشد.