ريفلاکس پدیده ای ساده است. هنگامی که کودک مکیدن را شروع می کند شیر از دهانش به آرامی وارد مری می شود و از آنجا به معده می رود. در انتهای مری حلقه ای عضلانی وجود دارد که راه ورود به معده را باز یا بسته می کند. هنگامی که این عضلات در حالت انقباض باشند دهانه معده بسته و شیر وارد معده نمی شود و اگر این عضلات در حال استراحت قرار بگیرند دهانه مری باز شده و شیر داخل معده می ریزد.
اگر به هر دلیلی شیر دوباره از معده وارد مری شود می گوییم ريفلاکس رخ داده است.
همه کودکان ريفلاکس دارند؟
پدیده ريفلاکس در نوزادان و شیرخواران شایع است زیرا معده آن ها خیلی کوچک- در حدود اندازه مشت شان یا توپ گلف- است و با ورود شیر به آن خیلی زود متسع می شود. از سوي ديگر ممکن است عضله حلقوی انتهای مری به خوبی تکامل نیافته باشد و درنتیجه شیر از معده به مری بازگردد.
ريفلاکس یعنی مسمومیت؟
بسیاری از والدین بی تجربه وقتی می بینند فرزندشان شیر را بالا آورده زود دستپاچه می شوند و تصور می کنند فرزندشان مسموم شده اما باید دانست نوزادان ممکن است بعد از هر بار شیر خوردن دچار ريفلاکس شوند. ريفلاکس معمولا در حدود ۴- ۵ ماهگی خوب می شود زیرا در این زمان عضله حلقوی انتهای مری به خوبی تکامل یافته است.
آژیر خطر ريفلاکس:
به طور کلی اگر فرزند شما شیر را بالا می آورد نباید سراسیمه شوید زیرا ريفلاکس پدیده خطرناکی نیست مگر این که کودک دچار ناآرامی و بی قراری شود چرا که شیر مخلوط شده با اسید معده او وارد مری شده و آن را می سوزاند. گاهی ممکن است کودک در اثر ريفلاکس های متعدد ناراحتی های تنفسی از قبیل سرفه و خس خس را نشان دهد یا به خوبی وزن نگیرد و از منحنی رشدش عقب بماند که در این صورت باید با پزشک متخصص اطفال مشورت کرد.
درمان ریفلاکس نوزاد
اگر فرزندتان به ريفلاکس مبتلاست بهتر است بعد از شیر دادن، او را حدود نیم ساعت صاف نگه دارید تا نیروی جاذبه به پایین رفتن شیر کمک کند. به هیچ وجه بعد از شیردادن به کودک فشاری به معده او وارد نکنید، مثلا او را در آغوشی یا چسبیده به سینه تان نگه ندارید، دست تان را به جای شکم روی پای او بگذارید یا تا نیم ساعت بعد از شیر خوردن او را در صندلی ماشین نگذارید و در نهایت اگر کودک تان بالای ۶ ماه است یا متخصص اطفال معالجش اجازه داده کمی در شیر او غذای کودک بریزید. به هیچ وجه بدون مشورت با پزشك داروی آنتی اسید یا هر داروی دیگری را برای درمان این وضعیت به نوزاد یا شیرخوارتان ندهید.
علت اصلی استفراغ شیرخواران اختلال در مری است. در محل اتصال مری به معده دریچه ای وجود دارد که اسفنکتر نامیده می شود؛ این دریچه در نوزادان بر خلاف بزرگسالان بسیار شل است و بعد از شیر خوردن نوزاد به طور کامل بسته نشده و موجب می شود شیر از معده به مری و نهایتا به حلق برگشت پیدا کند. این موضوع کاملا طبیعی است و به همین دلیل نام این پدیده در شیرخواران را ریفلاکس فیزیولوژیک گذاشته اند. بالا آوردن نوزاد تا ۴ ماهگی به اوج خودش می رسد و اغلب تا ۱۲ ماهگی برطرف می شود ولی گاهی تا ۲۴ ماهگی هم طول می کشد اما اگر بیشتر از این مقدار طول بکشد، حتما نیاز به بررسی های بیشتری توسط پزشک دارد.