چاقی و اضافه وزن مسلماً با فشارخون بالا ارتباط دارد. شیوع فشار خون بالا در افراد جوان و چاق دو برابر و در افراد مسن و چاق ۵۰ درصد بیشتر از افراد دارای وزن طبیعی است. در مردان به ازای هر ۱۰ درصد افزایش وزن، فشار خون ۶/۶ میلیمترجیوه بالاتر می‌رود.
اكثر افراد مبتلا به پُرفشاری علایمی ندارند، اما این مشكل می‌تواند سبب آسیب حاد یا مزمن به بخش‌های مختلف بدن شود. در مغز این مشكل به مویرگ‌های خونی آسیب می‌رساند، در نتیجه سكته مغزی بروز می‌كند. در چشم‌ها، پرفشاری سبب آسیب به مویرگ‌های خونی و بروز اختلال بینایی و در كلیه‌ها نیز سبب نارسایی كلیه می‌شود. ممكن است علایمی از قبیل سردرد، دردهای قفسه سینه و تنگی نفس نیز بروز كند.
مواردی از پُرفشاری كه در حد مرزی هستند، اغلب بدون درمان باقی می‌مانند.
برخلاف افزایش فشارخون در بزرگسالان، پزشکان همیشه علت افزایش فشارخون در کودکان را موارد زیر می دانند:
بیماری های کلیه، گرفتگی رگ‌های خونی، مقادیر غیرطبیعی هورمون‌ها، باریک شدن رگ‌های اصلی خونی یا چاقی.
بسیاری از کودکانی مبتلا به فشارخون بالا هستند و درمان نشده‌اند، دچار نارحتی قلبی بنام "بزرگی بطن چپ" می‌‌شوند.
شیوع فشارخون بالا در کودکان رو به افزایش است که احتمالاً به دلیل افزایش شیوع چاقی در آنهاست.
در هر صورت، کودک شما باید بداند چگونه وزن خود را با ورزش بیشتر و دریافت کمتر کالری کنترل کند. برای کاهش کالری باید مصرف غذاهای پرچرب و شیرین محدود شود.
گاهی اوقات نیز کودک برای کاهش فشارخون باید تحت نظر پزشک دارو مصرف کند.
چه عواملی باعث فشار خون بالا در کودکان می شوند؟
در کودکان فشار خون بالا می‌تواند در اثر بیماریهای دیگری ایجاد شود که معمولاً بیماریهای قلبی یا کلیوی هستند.
این نوع فشار خون را "فشار خون ثانویه" می نامند.
اگر بیماریهای فوق با موفقیت درمان شوند، معمولاً فشار خون به حالت عادی برمی گردد.
بعضی داروها نیز میتوانند سبب افزایش فشار خون شوند که با قطع مصرف آنها، فشار خون به حالت عادی برمیگردد.
چه کودکانی بیشتر به فشار خون بالا مبتلا می شوند؟
تعداد کمی از کودکان دچار فشارخون بالا می شوند. گفته می‌شود که این کودکان ، فشارخون ابتدایی یا ذاتی دارند.
کودکان چاق معمولاً فشارخون بالاتری نسبت به کودکان با وزن طبیعی دارند.
بعضی بچه ها فشار خون بالا را از یکی از والدینشان که فشارخون بالایی دارد، به ارث میبرند.
تجویز یک رژیم غذایی خاص، فعالیت بدنی منظم و گاهی تجویز دارو، در بچه های چاق می‌تواند فشارخون را پایین بیاورد.
معیار طبقه بندی فشار خون بالا در کودکان چیست؟
فشار خون به طور طبیعی با افزایش سن بالا می رود.
میزان فشار خون در بزرگسالان دارای معیار مشخص و استانداردی است، در حالی که فشار خون کودکان معیار متغیری دارد و بر اساس سن، قد و جنسیت آنها اندازه گیری می شود.
کودکانی که نسبت به همسالان خود فشار خون بالاتری داشته باشند، احتمالا دارای بیماری فشار خون هستند.
توصیه های مهم برای کاهش فشار خون,,,,
از آنجایی که بسیاری از افراد مبتلا به فشارخون، از بیماری خود آگاه نیستند، توصیه بر کنترل منظم آن وجود دارد، زیرا این بیماری مانند بالا بودن چربی‌های خون، می تواند برای سال ها بی سر و صدا وجود داشته باشد، بدون آن که هیچ گونه علائمی را در شخص مبتلا بروز دهد. از این رو مواردی به شکل توصیه وار در زیر مطرح می گردد و امید است با به کاربندی این موارد، به حل مشکل بالا بودن فشارخون بپردازید:
۱ – مصرف آب سالم و گوارا را به میزان قابل توجهی در روز توصیه می کنم. یک لیوان آب میوه ی رقیق شده با اندکی پودر ویتامین C ، موجب بهبود عملکرد دستگاه ایمنی و ترمیم سرخرگ‌ها می شود.
۲ – مصرف نان‌ها و مواد کربوهیدراتی تهیه شده از آردهای سفید و بدون سبوس (تصفیه شده) را به حداقل برسانید و از نان‌های سبوس‌دار به خصوص حاوی سبوس جو دو سر استفاده کنید.
۳ – مصرف قند و شکر و سایر فرآورده‌های تهیه شده از آنها مثل نوشابه‌ها، مربا، ژله، شکلات، کیک‌ها و شیرینی‌ها را محدود یا حذف کنید.
۴ – تحقیقات ثابت کرده است که کودکان پیش دبستانی که هر روز ۴ وعده میوه و سبزی و دو وعده لبنیات مصرف می کنند، در نوجوانی فشار خون پایین تری نسبت به سایر افراد دارند و در اصل احتمال ابتلا به حمله ی قلبی، سکته و سایر بیماری های ناتوان کننده در افرادی که زودتر به فشار خون مبتلا می شوند، بیشتر است.
۵ – سعی کنید غذا را کامل بجوید و حتماً غذای خود را در محیطی آرام و به دور از استرس و تشنج میل فرمایید.
۶ – با اجتناب از مصرف غذاهای خیلی گرم یا خیلی سرد، اعمال هضمی را بهبود بخشید.
۷ – نوشیدن هر نوع نوشیدنی را با غذا و در کنار غذای اصلی به دلیل تداخل در هضم محدود کنید.
۸ – از مصرف غذاهای سرخ کرده یا غذاهایی که در درجه ی حرارت‌های بسیار بالا و یا با مدت زمان طولانی تهیه می شوند، خودداری کنید و به خاطر داشته باشید، استفاده ی چند باره از روغن‌های آشپزی عاملی در بالا بردن فشار خون است.