پیچ خوردگی تخمدان خطرناک است و یک اورژانس پزشکی محسوب می شود.
تخمدان با بندهای نازکی به اندامهای شکمی پیوند خورده است. رگهای خونی و عصبهایی که تخمدان را تغذیه میکنند در این بندها قرار گرفتهاند. گاهی ممکن است این بندها دچار پیچخوردگی یا گرهخوردگی شوند.
احتمال پیچخوردگی در صورت وجود کیست در تخمدان بیشتر است، زیرا کیست، تخمدان را بزرگتر و سنگینتر از حالت طبیعی میکند.
پیچخوردگی تخمدان با درد شدید همراه است و نوعی فوریت پزشکی بهشمار میرود. بدون درمان سریع و بهموقع، ممکن است در اثر فقدان خونرسانی، تخمدان از کار بیفتد.
چرا تخمدان ها پیچ میخورند؟
پیچیدن تخمدان زمانی رخ می دهد که یک تخمدان به طور ناگهانی پیچ می خورد و جریان خون به سمت آن متوقف می شود. اگر این اتفاق بیافتد، درد ناگهانی و شدیدی در یک طرف از قسمت تحتانی شکم آغاز می شود.
اگر تخمدان دارای کیست بزرگ یا توده های خوشخیم و بدخیم باشد، احتمال پیچ خوردگی دور پایه خودش به صورت اتفاقی (هنگام ورزش، فعالیت های سنگین و…) یا خود به خود وجود دارد.
تعداد پیچ خوردگی در افراد متفاوت است در بعضی ها ممکن است یک یا دو دور اما در برخی از افراد ممکن است بیشتر از این تعداد تخمدان ها به دور خود پیچ بخورند. این پیچ خوردگی باعث می شود که جریان خون وریدی و بعد شریانی تخمدان مختل شود و خون رسانی به تخمدان انجام نشود. تمام این مراحل گفته شده تورشن تخمدان یا همان پیچ خوردگی تخمدان نام دارد.
گرچه با افزایش سن، خطر پیچ خوردگی تخمدان کم می شود اما در کل چرخش تخمدان در زنان در سنین باروری شایع تراست، بنابراین اگر شما یائسه هستید، خیالتان راحت باشد. در زنان جوان، بافت انعطاف پذیرتر است و تخمدان می تواند حرکت کند و با تغییرات هورمونی پیچ و تاب بخورد.
پس از سال های باروری، “تخمدان کوچک تر شده و کمتر احتمال دارد دچار پیچ خوردگی شود، مگر اینکه یک کیست یا توده وجود داشته باشد. بنابراین نباید گفت بروز این مشکل در زنان مسن و یا دختران نابالغ غیرممکن است. حتی مواردی دیده شده دخترانی در دوران جنینی دچار این مشکل شده اند.
هر چند این امکان برای تخمدان بدون کیست نیز وجود دارد که دچار پیچ خوردگی شود، اما داشتن یک کیست یا توده در تخمدان احتمال بروز این مشکل را بیشتر خواهد کرد. دلیل آن است که کیست می تواند وزن نابرابر در این ارگان ایجاد کند. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (یک بیماری هورمونی که با کیست کوچک در تخمدان ها همراه است) قطعا در معرض خطر بالایی قرار دارند، اما هر کسی می تواند یک کیست را در بدن خود داشته باشد.
در حالی که بسیاری از کیست ها خوش خیم هستند، اما آنها گاهی اوقات تبدیل به سرطان می شوند. در هر صورت، شما نیاز به درمان خواهید داشت. اگر مشکل فقط تخمدان پیچ خورده است، شما نیاز به جراحی لاپاروسکوپی برای باز کردن پیچ و تاب تخمدان دارید.
نکته: اگر دچار درد در ناحیه ی مذکور هستید، به هیچ عنوان آن را نادیده نگیرید.
درمان های ناباروری می تواند احتمال پیچش را بالا ببرد. این داروها که به بارداری شما کمک می کنند تمایل دارند که اندازه ی تخمدان را بزرگ تر کنند و بزرگ تر شدن این ارگان احتمال پیچ خوردن آن را افزایش می دهد.
برای به حداقل رساندن خطر ابتلا به پیچ خوردگی، باید از انجام ورزش هایی مانند پریدن و یا هر تمرین ورزشی شدیدی خودداری کرد، ولی ورز منظم وآرام مفید است؛ برای مثال ورزشی مانند یوگا مفید است، اما ورزش کاپوئرا (نوعی ورزش رزمی) نه!
قرص های ضدبارداری کمک کننده اند
علاوه بر کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها و پاکسازی پوست، قرص های ضد بارداری و دیگر اشکال داروهای هورمونی ضدبارداری می توانند به جلوگیری از تشکیل کیست در تخمدان ها کمک کنند و امکان پیچ خوردگی این ارگان را کاهش دهند.
طول زیاد لوله فالوپ مشکل زاست
حتما تا به حال دیده اید که برخی از افراد به طور غیر طبیعی انگشتان کوتاهی دارند و یا پاهای بلندی دارند. همین تغییرات اندازه می تواند در لوله های ی فالوپ (لول های رحمی) نیز اتفاق بیافتد. طول بیش از اندازه ی لوله های فالوپ احتمال پیچ خوردن تخمدان ها را بالا می برد.
هیچ سمت خوبی وجود ندارد
بیشتر احتمال دارد که چرخش تخمدان در سمت راست رخ دهد. اما اگر شما از درد سمت راست و پایین شکم شکایت داشتید، احتمالا پزشک برای رد کردن احتمال آپاندیسیت، سی تی اسکن را انجام می دهد. بنابراین بهتر است این طور بگوییم که گاهی چرخش تخمدان با آپاندیسیت اشتباه گرفته می شود.
همیشه تخمدان از دست نمی رود
با اینکه پیچ خوردگی تخمدان جریان خون به تخمدان را قطع می کند، اما لزوما به این معنی نیست که تخمدان دیگر کار نمی کند. اگر تخمدان از کار افتاده باشد به طور کامل آن را برنمی دارند، زیرا در سال های پیری، خود تخمدان به طور خود به خود حذف می شود.
حتی اگر تخمدان کبود و تیره شده باشد، طی یک جراحی تنها پیچ و تاب آن را باز می کنند و به حال خودش باقی می گذارند و در بسیاری موارد دیده شده که تخمدان به مرور زمان بهبود پیدا کرده است. اگر تخمدان بهبود پیدا نکرد، برای جلوگیری از عفونت آن را از بدن خارج می کنند. از آن جا که یک تخمدان دیگر هنوز در بدن وجود دارد، نباید نگران نازایی باشیم.