يکي از گروههايي که پيشگيري از بارداري و تنظيم خانواده در آنها اهميت زيادي دارد، خانمهايي هستند که به تازگي زايمان کرده و صاحب فرزند شدهاند. در بسياري از موارد ديده ميشود که خانمهاي تازه زايمان کرده اهميتي به پيشگيري از بارداري نميدهند.
اين مساله به اين معني نيست که آنها ميخواهند بلافاصله باردار شوند، بلکه بهخاطر اين است که فکر ميکنند کسي که تازه زايمان کرده است، نميتواند در فاصله کوتاهي حامله شود. به ياد آوردن عبارتهايي مانند «چله به چله حامله شدن» تاييد کننده اين حقيقت است که به فاصله کوتاهي پس از زايمان، احتمال باردار شدن بعدي وجود دارد. بنابراين خانمهايي که تازه زايمان کردهاند بايد در اولين فرصت به واحدهاي ارايه خدمت تنظيم خانواده مراجعه و آگاهيهاي لازم را دريافت کنند.
البته بايد در نظر داشت که شايد در بسياري از خانمها پس از زايمان نتوانند موقعيت مناسب و زمان کافي براي مراجعه به واحدهاي تنظيم خانواده براي مشاوره تنظيم خانواده و انتخاب روشهاي پيشگيري از بارداري را پيدا کنند. به همين دليل بايد خانمهاي باردار را، در دوران بارداري و هنگام انجام مراقبتها تشويق کرد که بلافاصله پس از زايمان از روشهاي پيشگيري از بارداري استفاده کنند و حتي مشاورههاي لازم را براي انتخاب روش مناسب انجام دهند. در مراجعه براي مراقبت از کودک بايد روش را نيز در اختيار فرد قرار داده و زمان مناسب و شيوه استفاده از آن را به او آموزش داد.
يکي از مهمترين مسايلي که بايد خانمهاي تازه زايمان کرده به آن فکر کنند اين است که درباره تعداد فرزندان و زمان باردار شدن بعدي خود فکر کنند و تصميم بگيرند که چند فرزند داشته باشند و کي باردار شوند. همانگونه که پيش از اين توضيح داده شد بارداريها و زايمانهاي پشت سرهم براي سلامت مادر و کودک خطرناک بوده و به سلامتي هر دوي آنها آسيب ميرساند.
به هرحال هر خانمي بايد بداند که فاصلهگذاري حداقل سه سال بين دو بارداري ضروري بوده و نبايد هيچ زني در فاصله کمتر از سه سال دوباره باردار شود. بنابراين هر خانم تازه زايمان کرده بايد حداقل به مدت سه سال از يکي از روشهاي مطمئن پيشگيري از بارداري استفاده کند. آنچه که در انتخاب نوع روش ميتواند به يک خانم تازه زايمان کرده کمک کند تعداد فرزندي است که او و همسرش تصميم گرفتهاند داشته باشند.
بديهي است که تعداد بيش از چهار فرزند نيز ميتواند به دليل زايمانهاي مکرر، سلامت مادر و کودک را تحت تاثير قرار دهد. مساله ديگري که بايد اين فرد در نظر داشته باشد سن مناسب براي بارداري است.
مناسبترين سن براي بارداري بين ۲۰ تا ۳۰ سال بوده و بارداري در سن کمتر از ۱۸ سال و بيش از ۳۵ سال براي سلامتي مادر و کودک خطرهايي را به دنبال دارد. بنابراين اگر خانمي به تازگي زايمان کرده باشد و از قبل با همسر خود به اين تصميم مشترک رسيده باشد که اين بارداري و زايمان، آخرين زايمان او باشد، بهتر است که از يکي از روشهاي دايمي پيشگيري از بارداري استفاده کند، ولي اگر خانم تازه زايمان کرده بخواهد که در آينده فرزند بيشتري داشته باشد، بايد او را تشويق کرد که از روشهاي موقتي پيشگيري از بارداري، حداقل به مدت سه سال استفاده کند.
يکي از روشهاي مناسب پيشگيري از بارداري براي خانمهايي که تازه زايمان کردهاند و ديگر نميخواهند فرزند بيشتري داشته باشند، بستن لولههاي رحمياست. اگر کسي تصميم دارد كه بلافاصله بعد از زايمان لولههايش را ببندد، بايد زايمان او در بيمارستان و با هماهنگي قبلي انجام شود. بستن لوله تا هفت روز بعد از زايمان ممکن بوده و اگر اين کار تا هفت روز بعد از زايمان انجام نشود، بستن لولههاي رحمي بايد بعد از شش هفته بعد از زايمان انجام شود.
آي. يو. دي نيز روش مناسبي براي پيشگيري از بارداري در خانمهايي است که تازه زايمان کردهاند، اگر کسي بخواهد كه بعد از زايمان براي پيشگيري از بارداري از آي. يو. دي استفاده كند بايد ۴۲ روز بعد از زايمان براي انجام اين كار مراجعه کند.
قرصها و آمپولهاي پيشگيري از بارداري روشهاي مناسبي هستند که ميتواند بلافاصله پس از زايمان مورد استفاده قرار بگيرند. البته استفاده از انواع آمپولها و قرصها بسته به اين است که آيا مادر فرزند خود را از شيرخود تغذيه بکند يا خير؟