جنین زمانی در وضعیت درستی در رحم مادر قرار می گرد که سر او به سمت پایین باشد و صورت جنین به سمت کمر مادر و همچنین چانه حنین به سمت سینه مادر باشد. اما در بعضی مواقع جنین تغییر وضعیت می دهد و پاهای او به سمت پایین است. در ادامه بررسی این موضوع می پردازیم و خواهیم گقت که بریچ و پرزانتاسیون بریچ یعنی چه؟
پرزانتاسیون بریچ
بطور معمول جنین ها به صورت سر به پایین در رحم مادر قرار دارند و هنگام زایمان ابتدا سرشان خارج می شود. هنگامی که جنین در وضعیتی برعکس حالت فوق قرار می گیرد و در هنگام زایمان ابتدا با باسن یا پا خارج می شود، این وضعیت قرارگیری در رحم را نمایش بریچ و زایمان را زایمان بریچ می نامیم. در هفته ۲۸ بارداری، ۲۰ درصد از جنین ها در وضعیتی قرار می گیرند که پاها و باسن شان رو به پاین است. اما در هفته ۳۶ بارداری به وضعیت نرمال برمیگردند و سرشان به سمت پایین میشود. اما در این بین تنها ۳% از جنین ها در همان وضعیت بریچ باقی می مانند.
مطلب پیشنهادی: بریچ بودن جنین چیست؟ (انواع، علل، علائم، تشخیص و درمان آن)
روش تشخیص زایمان بریچ
شیوع نمایش سفالیک (سر) در زایمان ۹۵% ونمایش بریج ۳-۴% است.البته در اواسط حاملگی ممکن است جنین در وضعیت بریچ باشد ولی معمولا در رحم چرخیده و بصورت معمول در میاید؛ اگر تا هفته ۳۶ حاملگی این چرخش روی ندهد بدلیل نزول جنین به داخل لگن ، احتمال تصحیح آن بسیار کاهش مییابد و جنین اغلب بریچ باقی میماند. تشخیص وضعیت بریج در سونوگرافی راحت است ولی با مانورهای لئوپولد و سمع قلب جنین (محل صدای قلب در بریج بالای ناف است) نیز میتوان به نتایجی دست یافت.
علل زایمان بریچ
نوزادانی که به طور زودرس متولد می شوند، با احتمال بیشتری نسبت به سایر نوزادان در وضعیت بریچ در رحم قرار می گیرند. همچنین اگر بیش از یک جنین در رحم باشد، یا جنین هیدروسفالی (بزرگی سر) داشته باشد احتمال زایمان بریچ بیشتری وجود دارد. لانه گزینی جفت در سگمان تحتانی رحم ، وجود سپتوم داخل رحمی و حالتهای خاص جنینی مثل اکستانسیون شدید ستون مهره ها سایر علل بریچ هستند.
عوارض زایمان بریچ
اصولا انجام زایمان بریج از زایمان عادی دشوارتر است و امکان دیستوشی (گیرکردن نوزاد هنگام زایمان) و عوارض آن بالاست لذا اغلب پزشکان ترجیح میدهند چنین نوزادانی را بخصوص در صورت تنگی لگن مادر با روش سزارین بدنیا بیاورند.
زایمان طبیعی بریچ چگونه است؟
جنین هایی که در وضعیت بریچ قرار دارند، را می توان به نحوی بی خطر با زایمان طبیعی به دنیا آورد. اما برای اجتناب از عوارض احتمالی، بسیاری از پزشکان جنین هایی را در وضعیت بریچ قرار دارند با عمل سزارین به دنیا می آورند. نوزادانی که به طور زودرس متولد می شوند، با احتمال بیشتری نسبت به نوزادانی که دوره کامل بارداری را گذرانده اند، در وضعیت بریچ در رحم قرار می گیرند.
همچنین اگر بیش از یک جنین در رحم باشد، نیز احتمال بیشتر زایمان بریچ وجود دارد.
کدام زنان باردار زایمان بریچ می کنند؟
مادری که بارداری قبلی داشته است، مادری که حاملگی چندقلو دارد، مادری که مایع آمنیونی داخل رحم او خیلی کم یا خیلی زیاد است، مادری که رحمش شکلی نابهنجار دارد، یا توده های غیرمعمولی مانند فیبروئیدها در آن رشد کرده است و مادری که جفت او به طور کامل یا نسبی دهانه رحم را مسدود کرده است، بیشتر تحت زایمان بریچ قرار می گیرد. پیش رس بودن نوزاد نیز در این زایمان مؤثر است.