در ابتداي بيماري كه هنوز سرطان محدود به بيضه است و به اصطلاح متاستاز نداده (يعني به ساير نقاط بدن گسترش نيافته)، اغلب بزرگي بيضهها، وجود توده در بيضه و يا درد بيضه از علايم بيماري هستند ولي با پيشرفت بيماري و با توجه به محل متاستاز، ممكن است علايمي مثل كمردرد، درد زير شكم، درد بيضهها و احساس ناراحتي در آنها و ورم پاها ايجاد شود …
علت سرطان بیضه ناشناخته است ولی عواملی که فرد را در شانس و ریسک ابتلا به سرطان بیضه قرار می دهد، بیضه های نزول نکرده، موارد غیرطبیعی مادرزادی در کلیه و آلت تناسلی و سابقه سرطان بیضه در فامیل می باشند.
سرطان بیضه اغلب توسط بیمار بصورت یک توده یا تورم در بیضه تشخیص داده می شود.
از مشخصه سرطان بیضه ، بزرگی بیضه، معمولا بدون درد می باشد ولی گاهی درد در بیضه، درد ناحیه کشاله ران و تجمع مایع در کیسه بیضه (اسکروتوم) دیده می شود. تشخیص سرطان بیضه توسط بیمار و انجام سونوگرافی می باشد.
درمان ممکن است باعث اختلال جنسی شود و چنانچه بیمار نیازبه اشعه درمانی یا شیمی درمانی داشته باشد، عوارض این مورد جداگانه است. درجه نفوذپذیری سرطان در بدن به غدد لنفاوی شکم و سینه می باشد که با سی تی اسکن و MRI قابل تشخیص است.
بعضی سرطان های بیضه از خود ماده ای ترشح می کند که وارد خون شده و با اندازه گیری این ماده در خون نوع سرطان را قبل ازعمل می توان تشخیص داد و به آن (TUMOR MARKER)گویند.
تقسیم بندی درجه بندی سرطان از صفر تا سه می باشد. درجه ۳ سرطان بسیار پیشرفته است.
علائم بیمار به صورت درد پایین شکم یا کشاله ران، احساس سنگینی در کیسه بیضه(اسکروتوم)،بزرگی و تورم بیضه و از بین رفتن بیضه می باشد.
درمان بر حسب نوع سرطان تفاوت می کند. ۴ نوع درمان استاندارد شامل اشعه درمانی، شیمی درمانی، پیگیری بیمار. جراحی وجود دارد.
چون بعد از درمان شانس عود سرطان وجود دارد، بیمار باید مورد پی گیری قرار گیرد، در صورت عود سرطان، شیمی درمانی و جراحی تواما ” باید صورت گیرد.
پیش آگهی بر حسب نوع سرطان، درجه نفوذپذیری (دست اندازی سرطان) و تعداد و اندازه غدد لنفاوی گرفتارشده شکم دارد.
تمام سرطان های بیضه از سلول های زاینده در بیضه شروع می شود. دو نوع سرطان سلول های زاینده (سلول ژرم) وجود دارد که سمی نوما و غیر سمی نوما نامیده می شود.
این دو نوع سرطان بطور متفاوتی رشد کرده و باعث دست اندازی و متاستاز می شوند و درمان آنها نیز متفاوت است. نوع غیر سمی نوما در مقایسه با سمی نوما بسرعت رشد و پیشرفت می کند. سرطانهای سمی نوما به اشعه درمانی بخوبی پاسخ درمانی نشان می دهند.
ممکن است سرطان بیضه مخلوطی از سمی نوما و غیر سمی نوما باشد، بنابراین در چنین مواردی درمان سرطان غیر سمی نوما باید صورت گیرد.
شخصی که شانس مبتلا شدن به یک بیماری را داشته باشد، به آن ریسک فاکتور می گویند. داشتن ریسک فاکتور بمعنی این نیست که شخص مبتلا به سرطان می شود و نداشتن ریسک فاکتور هم به معنی این نیست که مبتلا به سرطان نمی شود.
اگر شانس ابتلا به سرطان بیضه را در خود می بینید در موارد ذیل با پزشک خود مشورت کنید:
اگر سابقه عدم نزول بیضه نکرده داشته اید.
اگر رشد بیضه بطور غیرطبیعی داشته اید.
اگر سابقه سرطان بیضه داشته اید.
اگر سابقه سرطان بیضه در فامیل، بخصوص پدر یا برادر سرطان داشته اند.
اگر بزرگی بیضه یا تورم بیضه پیدا کنید.
درد مبهم در پایین شکم حس کنید.
تجمع مایع بطور ناگهانی در کیسه بیضه(اسکروتوم)
تشخیص سرطان بیضه
معاینه بیمار به منظوربررسی بزرگی بیضه و یا وجود غده در شکم
انجام سونوگرافی بیضه و سی تی اسکن شکم و ریه
انجام آزمایش خون برای بررسی بعضی مواد که از بعضی از سرطان ها ترشح می شود و وارد خون می شود و به آن مارکر سرطان گویند نظیر:
آلفا فیتو پروتئین (AFP)
بتا گونادوتروپین کوریونیک (B-HCG)
این دو آزمایش قبل از خارج کردن بیضه باید انجام شود و سپس عمل جراحی با شکاف دادن در ناحیه کشاله ران و خارج کردن بیضه از کشاله ران صورت گیرد. پس از خارج کردن بیضه بمنظور بررسی دست اندازی و متاستاز سرطان به سایر قسمتهای بدن باید عکس سینه، سی تی اسکن و ام آرای شکم انجام شود. چنانچه غدد لنفاوی شکم گرفتار شده باشد، در سرطان های غیر سمی نوما باید غدد لنفاوی از طریق عمل جراحی خارج شوند، در صورتیکه در نوع سمی نوما غدد لنفاوی گرفتار باشد، اشعه درمانی کفایت می کند.
برای پی گیری بیمار به منظور اینکه آیا درمان جراحی موفقیت آمیز بوده یا خیر، باید آزمایش خون برای آلفافیتوپروتئین و کوریونیک گونادوتروپین انجام شود. چنانچه آزمایش خون موارد فوق را نشان دهد بیانگر این است که بعد از عمل، سرطان عود کرده و یا عمل بخوبی انجام نشده و سرطان در جای دیگری از بدن وجود دارد، که باید مشخص شود.
وقتی سرطان به جاهای دیگر بدن دست اندازی کند، به آن متاستاز گویند. اگر بعد از عمل، آزمایش خون مثبت شود ممکن است سرطان به ریه متاستاز داده است.
چه کسانی بعد از درمان سرطان پیش آگهی خوبی دارند؟
در مورد سرطان های غیر سمی نوما اگر موارد زیر وجود داشته باشد
سرطان محدود به بیضه یا در غدد لنفاوی شکم (رتروپریتون) باشد.
سرطان به ریه متاستاز نداده باشد.
مواد ترشح کننده سرطان به مقدار کم در خون وجود داشته باشد.
در مورد سرطان سمی نوما موارد زیر باشد
سرطان به اورگانها متاستاز نداده باشد.
مقدار AFP در آزمایش خون طبیعی باشد و BHCG و LDH هر مقدار که در خون وجود داشته باشد.
خوشبختانه این سرطان از جمله سرطانهایی است که درمانهای مؤثر برای آن وجود دارد و اگر بموقع تشخیص داده شود و درمان صحیح صورت بگیرد تا ۹۰ درصد موارد را میتوان با موفقیت درمان کرد.
حتی در مواردی که سرطان بیضه به سایر نقاط بدن گسترش پیدا کرده باشد تا ۸۰ درصد موارد قابل درمان است. در ابتدا برای درمان سرطان بیضه باید بیضه همان طرف در آورده شود. مرحله بعدی درمان پس از در آوردن بیضه به تشخیص پاتولوژی و وسعت بیماری بستگی دارد. با توجه به شرایط بیمار میتوان از پرتودرمانی، شیمیدرمانی و جراحی استفاده کرد و شانس زنده ماندن بیمار برای پنج سال در مراحل ابتدایی ۹۵ درصد و در مراحل پیشرفته ۸۰ درصد است.
درمان سرطان بیضه
در مراحل اولیه سرطان یا STAGE 0 شامل:
اشعه درمانی
پی گیری بیمار
خارج کردن بیضه (اورکیکتومی)
در مرحله بعدی یا STAGE 1
بر اساس اینکه نوع سرطان سمی نوما یا غیرسمی نوما باشد، درمان فرق می کند.
اگر سمی نوما باشد شامل:
برداشتن بیضه با پی گیری دقیق بیمار
اگر بیمار درمان بسیار جدی بخواهد، برداشتن بیضه و شیمی درمانی می باشد
و اگر غیر سمی نوما باشد شامل:
برداشتن بیضه و پی گیری طولانی مدت
برداشتن بیضه و غدد لنفاوی شکم (رتروپریتون) با پی گیری طولانی
بعد از جراحی، شیمی درمانی برای بیمارانی که شانس عود سرطان در آنها وجود دارد.
اگر سرطان سمی نوما باشد درمان شامل :
اگر تومور ۵ سانتی متر یا کوچک تر باشد، جراحی برداشتن بیضه و اشعه درمانی به غدد لنفاوی لکن وشکم و یا جراحی برداشتن بیضه و غدد لنفاوی شکم.
اگر بزرگتر از ۵ سانتی متر باشد برداشتن بیضه با اشعه درمانی و شیمی درمانی و پی گیری طولانی مدت است.
درمان غیر سمی نوما STAGE 2 :
برداشتن بیضه و غدد لنفاوی و پی گیری طولانی
برداشتن بیضه و غدد لنفاوی و سپس اشعه درمانی و شیمی درمانی
درمان عود سرطان بیضه
اشعه درمانی و شیمی درمانی
تجویز مقدار زیاد شیمی درمانی
برداشتن سرطان عود شده، اگر پس از دو سال عود کرده باشد و یا سرطان در یک محل عود کرده باشد.