تجربه وحشتناکی است سقط کردن بچهای که تا دیروز برایش وسایل اتاق میخریدی و امروز دیگر وجود ندارد، طوری که انگار هیچوقت وجود نداشته است. اما چیزهایی هست که این تجربه را تلختر هم میکند و یکی از این چیزها، «ندانستن» است. اینکه ندانی سقط جنین چطوری است و چه علائمی دارد. در این مطلب سعی کردهایم مجموعهای از دانستههای زنان مختلفی که سقط را تجربه کردهاند، برایتان بیاوریم.
همه سقطها شبیه هم نیستند
ممکن است وقتی عبارت سقط جنین به گوشتان میخورد، فکر کنید تمام سقطهای جنین شبیه هم هستند، اما اینطور نیست. بعضی از سقطها همان ابتدای بارداری اتفاق میافتند، در حالی که بقیه ممکن است دیرتر اتفاق بیفتند. بعضی سقطها ممکن است در سه ماه اول بارداری اتفاق بیفتند و بعضیها در سه ماه دوم. در بعضی از سقطها خونریزی اتفاق میافتد و در بعضیهای دیگر ممکن است علامتی وجود نداشته باشد و تنها زمان سونوگرافی مشخص شود که بچه از دست رفته است.
رو به رو شدن سخت میشود
یکی از دغدغههای بعد از سقط، ناراحتی شدید روحی، گریه و تمایل نداشتن برای حاضر شدن در جمع است. زنانی که این تجربه را از سر گذراندهاند، باید بدانند هیچ چیز خجالتآوری درباره این اتفاق وجود ندارد و بسیاری از زنان دیگر هم چنین تجربهای داشتهاند.
از آن جایی که هیچ روش ویژهای برای رفع ناراحتی بعد از سقط وجود ندارد و هر کس به شیوه خودش عزاداری میکند، نسبت به روش عزاداریتان سختگیر نباشید و مرتب به این فکر نکنید که چه کسی چه چیزی دربارهتان خواهد گفت. مطمئن باشید یک روز صبح که از خواب بیدار میشوید، متوجه خواهید شد خیلی بهتر شدهاید و کمکم به زندگی معمولیتان باز میگردید. اگر هم احساس میکنید حرف زدن درباره این اتفاق حالتان را بهتر میکند، با افراد صمیمی و نزدیکتان صحبت کنید تا آرام شوید.
صحبت از سقط جنین که میشود، ممکن است فکر کنید یک اتفاق ناگهانی است. به این صورت که خانم باردار ناگهان خونریزی میکند و خیلی زود هم فرزندش را از دست میدهد. اما موارد خاصی هستند که پروسه سقط در آنها طولانی میشود. برای مثال، علائم سقطجنین در خانمی برای مدت دو ماه ادامه داشته است، یعنی دو ماه خونریزی متناوب قبل از سقط نهایی.
ممکن است بچه شکل نگرفته باشد
میدانم که بیان این نکته هم دلخراش است، اما باز هم دانستنش بهتر از ندانستن آن است. بعضی وقتها جنین شکل نگرفته و چیزی که سقط میشود، تنها یک تخمک است. یعنی ممکن است با وجودی که هورمونهای حاملگی در آزمایش خون مشخص شده باشند و کیسه آب هم تشکیل شده باشد، اما جنین شکل پیدا نکرده باشد.
برای بعضی از زنان این مسئله، ناراحتی سقط را کمتر میکند. چون میداند فرزندی نبوده که از دست رفته باشد، اما بعضیها ناراحتی بیشتری را متحمل میشوند، چون انتظار یا امیدشان محقق نمیشود و شاید حتی حس کنند به موجودی که اصلا وجود نداشته، دل بسته بودند.
عادت ماهانه شدید میشود
خانمهایی که سقط جنین را تجربه میکنند، معمولا نمیدانند عادت ماهانه بعد از این اتفاق شدت پیدا میکند. خونریزی بسیار زیاد خواهد بود و نیاز به مراقبت، به تناسب وضعیت جدید بیشتر میشود. چه مراقبت جسمی و چه مراقبت روحی.
روزهای سخت هم دارید
درست است که بالاخره روزی از راه میرسد که میتوانید به زندگی عادی برگردید، اما تعجب نکنید اگر بعضی از روزهای نقاهتتان هم سختیهای خاص خودشان را داشته باشند. ناراحتی ناشی از سقط فرزند ممکن است هر از گاهی از جاهای ناشناخته ذهن سر در بیاورد؛ مثلا تا مدتها دیدن یک زن باردار ممکن است برای کسی که سقط داشته تلخ و گزنده باشد. اما این روند در نهایت طی میشود و حتی قدرت بیشتری به روحیه زنان میدهد.
افسردگی پس از زایمان یا سقط؟
زمانی که سقط جنین اتفاق میافتد، بسته به نوع از دست رفتن بچه، ممکن است بدن برای مدتی همچنان هورمونهای حاملگیاش را حفظ کند یا ممکن است به سرعت آنها را از دست بدهد. هر کدام از این دو که اتفاق بیفتند، خانمها باید بدانند که بدنشان دچار تغییر و تحولات زیادی خواهد شد و یکی از این تحولات، افسردگی پس از زایمان است. درست است که بچه از دست رفته، اما وضعیت بدن همچنان حالت حاملگی دارد و این وضعیت ممکن است منجر به افسردگی شود.
حتی در یک تحقیق علمی مشخص شده، زنانی که در گذشته سقط را تجربه کردهاند، بعد از بارداری مجدد و به دنیا آوردن فرزند سالم ممکن است با احتمال بیشتری، افسردگی بعد از زایمان را تجربه کنند. این حالتها ممکن است به صورت نگرانی و تشویش، اضطراب شدید، حملات اضطرابی و وسواس خودشان را نشان بدهند. در صورتی که چنین وضعیتی را تجربه کردید، حتما با پزشک یا روانشناس صحبت کنید و از او کمک بگیرید.
به خاطر خون زیادی که در سقط جنین از بدن مادر دفع میشود، مصرف غذاهای سرشار از آهن، که پیشتر به آن اشاره شد، در دوران بعد از سقط بسیار ضروری است. اگر دچار هموراژی (خونریزیهای سنگین) بعد از سقط هستید و نشانههایی مثل ضعف و سرگیجه دارید، مصرف مکملهای آهن برای چند هفته میتواند به سرعت منابع آهن بدنتان را تامین کند و لبنیات به تنهایی نمیتواند کافی باشد.