"میوم رحم" درواقع تومورخوش خیمی است که ازعضلات صاف رحم به وجود می‌آید، در سایزها و تعداد مختلف و در هر قسمتی از رحم بروز می کند و بسیار شایع است؛ ولی در اکثر موارد بدون علامت است و نیازی به درمان ندارد.
عوامل مساعد کننده ایجاد میوم کاملا" شناخته نشده‌اند، به جز این که هورمونهای جنسی که در سنین باروری از تخمدانها ترشح می شوند (استروژن و پروژسترون) در ایجاد و رشد آن مؤثرند.
با این حال در مطالعات گوناگون ثابت شده است که قرصهای ضدبارداری (حاوی استروژن وپروژسترون) اثری در رشد و ایجاد آن ندارند، مگر این که برای اولین بار در اوایل دوره ی نوجوانی مصرف شوند. در این موارد احتمال بروز میوم اندکی افزایش می یابد.
در مقایسه بین استروژن و پروژسترون، احتمالا" نقش پروژسترون بیشتر است. بنابراین در شروع بارداری نیز به همین دلیل میوم‌ها رشد سریعی خواهند داشت. اما در زمان یائسگی از رشد باز می مانند و رفته رفته کوچکتر می شوند. نژاد و ارث نیز از عوامل مساعد کننده در بروز آن شناخته شده اند. در میان سیاهپوستان و زنانی که مادر و یا خواهر مبتلا دارند، بیشتر دیده میشود. بعضی مطالعات از چاقی نیز به عنوان عامل مساعد کننده یاد می کنند، در حالی که برخی مطالعات دیگر آن را تأیید نکرده اند.
روش های تشخیصی میوم رحمی
میوم ها اغلب در حالی که بدون علامت‌اند به صورت تصادفی هنگام معاینه پزشک شناسایی می‌شوند. برای تأیید وجود و تعیین اندازه آن معمولا" پزشک درخواست سونوگرافی خواهدکرد. سونوگرافی‌های واژینال برای ارزیابی تومورهای کوچکتر مناسب هستند، در حالی که سونوگرافی ابدومینال ارزیابی بهتری از میوم بزرگ ارائه خواهد داد.
ممکن است پزشک در مورد بیماران مبتلا به نازائی از روش عکسبرداری هیستروسالینگوگرافی برای بررسی باز بودن لوله های رحمی و سالم بودن کاویته داخلی رحم استفاده کند. روش تشخیصی دقیقتر از سونوگرافی، از نظر تعیین محل و سایز تومور، MRI لگن می باشد. معمولا"درخواست آزمایش CBC میشود تا وضعیت بیمار از نظر خونریزی بیش از حد طبیعی (که از عوارض میوم است) بررسی گردد.
آيا خانمي که فيبروم رحمي دارد، مي‌تواند حامله شود؟
بله، البته بستگي به تعداد و محل فيبروم‌هاي رحم دارد. در صورتي‌که تعداد فيبروم‌ها بسيار زياد و سايز رحم از حد نرمال خارج شده باشد يا اندازه‌ي فيبروم‌ها بسيار بزرگ (بالاي شش الي هفت سانتي‌متر) باشد، بهتر است قبل از حاملگي در مشاوره‌ي پيش از بارداري در صورت تشخيص فيبروم، ابتدا درمان جراحي انجام شود و بعد با فاصله‌ي زماني مشخص پس از جراحي اقدام به بارداري شود.
عوارض فیبروم در حاملگی
فيبروم علت شايعي براي نازايي نيست و فقط در ده درصد موارد ممکن است سبب نازايي شود، ولي اگر خانمي با وجود فيبرومي در رحم حامله شود، به علت تغييرات هورموني در اين دوران ممکن است (به خصوص در سه ماهه اول و دوم بارداري) فيبروم‌هايش بزرگ‌تر شوند.
گاه در اين دوران در داخل فيبروم‌ها، خونريزي ايجاد مي‌شود که همراه با درد شديد شکم به صورت حاد و ناگهاني و تب بالا خواهد بود که در بسياري از موارد اين حالت با شکم حاد جراحي يا آپانديست يا کيست پاره شده‌ي تخمدان اشتباه شده و اگر دقت نشود ممکن است باعث انجام جراحي غيرضروري در دوران بارداري شود که عوارض فراواني از جمله زايمان زودرس به دنبال خواهد داشت.
در صورت بروز خونريزي در داخل فيبروم در بارداري، لازم است بيمار تا زمان کنترل خود به خودي علايم و قطع درد در بيمارستان بستري و با مسکن و تب‌بر تحت نظر باشد. هر چند در اکثر موارد نياز به جراحي نيست.
فيبروم‌هاي متعدد زير مخاطي که در داخل لايه‌ي داخلي رحم برجسته هستند، ممکن است سبب ايجاد سقط در سه ماهه‌ي اول يا دوم بارداري شوند، حتي گاهي علت سقط‌هاي مکرر جنين (بيش از سه سقط در سابقه بيمار) همين فيبروم‌ها هستند که در اين صورت درمان جراحي و برداشت فيبروم‌ها قبل از اقدام به بارداري بعدي، جهت پيشگيري از سقط ضروري است.
گاهي نيز فيبروم‌هاي زير مخاطي ممکن است به علت کم کردن فضاي داخلي رحم باعث ايجاد زايمان زودرس در بارداري شوند. هم‌چنين فيبروم‌هاي بزرگ که در قسمت تحتاني و نزديک دهانه‌ي رحم قرار دارند، ممکن است در ماه آخر بارداري و در هنگام زايمان طبيعي، باعث عدم پيشرفت زايمان شوند و به صورت مانع در راه خروجي جنين عمل کنند که در اين صورت انجام عمل سزارين ضروري است.
اگر در هنگام عمل سزارين، هم‌زمان فيبروم رحم نيز وجود داشته باشد، مي توان در همان زمان اقدام به برداشت فيبروم يا ميو مکتومي کرد؟
خير، بهتر است در هنگام عمل سزارين برداشت هم‌زمان فيبروم انجام نگيرد، زيرا در حاملگي بافت رحم و ضمائم بسيار پر خون است و در صورت هر نوع دستکاري جراحي احتمال خونريزي شديد از جاي فيبروم وجود دارد که در صورت عدم کنترل آن ممکن است جراح مجبور به برداشت کامل رحم براي حفظ جان بيمار شود.
احتمال بدخيم شدن فيبروم ها
احتمال بدخيم شدن آن خيلي کم و تقريباً نزديک به صفر است. اين احتمال بدخيمي در مواردي که فيبروم‌هاي کوچک پس از يائسگي به صورت ناگهاني و بدون هيچ گونه تحرک هورموني شروع به رشد سريع و ناگهاني کنند، بيشتر است. در اين مورد لازم است سريعاً عمل جراحي برداشت رحم و ضمائم يا « هيسترکتومي » براي بيمار به علت شک به بدخيمي احتمالي انجام گيرد.
در اکثريت موارد پس از يائسگي به علت عدم ترشحات هورموني تخمدان، فيبروم هاي رحمي شروع به چروکيده و کوچک شدن مي کنند و گاه در داخل آنها رسوب کلسيم ايجاد مي شود که در اين موارد هيچ گونه اقدامي لازم نيست و فقط بايد کنترل ساليانه با سونوگرافي رحم انجام گيرد.
