● اگر من چندقلو حامله باشم، آیا باید حتما سزارین کنم؟
الزاما خیر. اینکه آیا شما می توانید برای فرزندان خود از زایمان طبیعی استفاده کنید یا خیر، تا حد زیادی به نحوه قرار گرفتن آنها در رحم شما بستگی دارد.
اکثر متخصصان، تا زمانی که شرایط زیر برقرار باشد، استفاده از زایمانِ طبیعی را توصیه می کنند:
▪ سر بچه ها به سمت پایین قرار گرفته باشد (در حدود ۴۰% از دوقلوها، این حالت رُخ می دهد).
▪ نه شما و نه نوزادها، هیچ کدام با مشکلی مواجه نباشید که استفاده از سزارین را ضروری کند.
▪ هنگام زایمان، سن بارداری شما حداقل ۳۳ هفته باشد.
▪ دوقلوهای شما، هر کدام یک و نیم کیلوگرم یا بیشتر وزن داشته و هر دو با سرعت مشابهی رشد کرده باشند.
از سوی دیگر، اگر سر اولین کودک از دوقلوها (یعنی کودکی که در مسیر زایمان، پایین تر قرار دارد) به سمت پایین نباشد، یا اگر دوقلوها از یک کیسه آمنیوتیک مشترک استفاده می کنند، یا اگر شما بیش از ۲ جنین دارید، می توانید برای یک عمل سزارین برنامه ریزی شده، آماده شوید.
در صورتی که سر اولین کودک از دوقلوها به سمت پایین باشد، اما سر کودکِ دوم به سمت پایین نباشد، توافق کلی در مورد روش مناسب وجود ندارد. برخی از متخصصان بر این باورند که امتحان کردن روش زایمان طبیعی می تواند یک انتخاب منطقی باشد؛ در حالی که برخی دیگر از متخصصان اظهار می کنند که جراحی سزارین برنامه ریزی شده در این حالت، بهترین روش ممکن است.
نهایتا، شما باید بدانید که حتی اگر نوزاد اول را با موفقیت و به صورت طبیعی به دنیا بیاورید، باز هم احتمال آن وجود دارد که برای زایمان نوزاد دوم به جراحیِ سزارین نیاز پیدا کنید. این اتفاق در ۱۰% از موارد می افتد و حتی هنگامی که سر نوزاد اول به طرف پایین قرار دارد، احتمال بروز این اتفاق بیشتر است. در واقع، در یک مطالعه مشخص شد که در بارداری دوقلوها که سر کودک اول به سمت پایین قرار داشت ولی سر کودک دوم به طرف پایین نبود، تقریبا در ۱ مورد از هر ۴ مورد (یعنی ۲۵% موارد) برای زایمان کودک دوم نیاز به سزارین بود.
با فرض اینکه من بتوانم زایمان طبیعی را امتحان کنم، زایمان من چقدر با حاملگی معمولی (یک قلوها) متفاوت خواهد بود؟
برای شما (در مقایسه با زنانی که تنها یک کودک را حمل می کنند)، احتمال بروز عوارض مختلف در هنگام زایمان و تولد نوزادان بیشتر است؛ بنابراین باید حتما به گونه ای برنامه ریزی کنید که زایمان شما در بیمارستان صورت گیرد.
عوارض احتمالی عبارتند از بیرون زدگی بند ناف در هنگام پاره شدن کیسه آب، جداشدگی جفت (خصوصا بعد از تولد اولین نوزاد از دوقلوها)، و خونریزی پس از زایمان هم در سزارین و هم در زایمان طبیعی. به همین دلیل، رعایت برخی احتیاطها و پیشگیریها، ضروری است.
اولا، شما باید پزشک متخصص زنان و زایمانی را انتخاب کنید که در زایمان دوقلوها، مهارت داشته باشد. این دکتر باید در بیمارستانی کار کند که کادر پزشکی مناسب فورا هنگام زایمان شما حضور یابند. همچنین در محل پرستاری از کودکان در بیمارستان، باید امکانات نگهداری از کودکان نارس فراهم باشد، زیرا برخی از دوقلوها کمی زود به دنیا می آیند.
در بدو ورود به بیمارستان، سونوگرافی انجام می شود تا وضعیت نوزادان را در رحم شما مشخص کند. همچنین برای شما آنژیوکت (سوزن مخصوصی برای تزریق مایعات و داروها به داخل ورید) نصب می کنند و در طول زایمان هر یک از بچه ها نیز ارزیابی سلامت جنین بطور پیوسته انجام می گیرد.
در صورتی که بخواهید از داروهای ضد درد برای زایمان خود استفاده کنید، استفاده از بیهوشی موضعی اپیدورال (Epidural) می تواند بهترین انتخاب باشد. همچنین بیهوشی موضعی اپیدورال می تواند در ادامه زایمان نیز به عنوان مسکن کمکی (در صورتی که پزشک پس از زایمان نوزاد اول بخواهد دست خود را درون رحم شما ببرد تا وضعیت قرار گرفتن نوزاد دوم را تغییر دهد؛ یا اینکه برای نوزاد دوم، به جراحی سزارین فوری نیاز داشته باشید)، مورد استفاده قرار گیرد.
وقتی زمان زایمان فرا می رسد، زایمان شما باید در یک اتاق مجهز به تجهیزات جراحی (و نه در یک اتاق زایمان معمولی) انجام گیرد. تیم پزشکی شما ممکن است شامل یک یا دو متخصص زنان، یک ماما (در صورتی که در طول دوران حاملگی، تحت نظر ماما بوده اید)، یک متخصص بیهوشی (در مواردی که شما باید تحت جراحی سزارین قرار بگیرید، حداقل دو پرستار (به همراه پرستارهای کمکی در حالت آماده باش)، و دو متخصص اطفال (برای هر یک از نوزادان، یک متخصص اطفال)، و در صورت امکان همسر یا کمک زایمان شما باشد.
پس از اینکه اولین نوزاد به دنیا آمد، پزشک شما، وضعیت قرار گرفتن و همچنین اندازه کودک دوم را از روی شکم یا از داخل رحم (و یا با استفاده از سونوگرافی) ارزیابی می کند.
آنچه پس از این رخ می دهد، به وضعیت نوزاد دوم بستگی دارد. در صورتی که سر نوزاد دوم در نزدیکی دهانه رحم قرار داشته و به اندازه کافی در مجرای واژن پایین آمده باشد، پزشک شما، کیسه آمنیوتیک را پاره کرده و ضربان قلب نوزاد را تحت نظر می گیرد.
انقباضات زایمان معمولا اندکی پس از زایمان نوزاد اول، شروع می شوند (در صورتی که این اتفاق رخ ندهد، ممکن است دارویی به شما تزریق شود که موجب انقباض عضلات رحم و در نتیجه القای زایمان می شود) و شما نوزاد دوم را به همان مقداری که نوزاد اول را به سمت بیرون رانده بودید، هل خواهید داد؛ هرچند این بار ممکن است برای این کار، به تلاش کمتری از سوی شما نیاز باشد.
نوزاد دوم ممکن است تنها چند دقیقه پس از نوزاد اول به دنیا بیاید، یا اینکه فاصله بین آنها ممکن است تا نیم ساعت یا بیشتر نیز طول بکشد. در صورتی که ضربان قلب کودک در حالت طبیعی باقی نماند یا عوارض دیگری در طول این مدت رخ دهند، زایمان نوزاد دوم بدون معطلی به صورت سزارین انجام خواهد گرفت.
اگر سر کودک دوم به سمت پایین نباشد، اما کپلهای او تا محوط لگنی شما پایین آمده باشند، به این حالت 'بریچ' گفته می شود و پزشک شما ممکن است برای تولد او جراحی سزارین را انجام دهد.
در صورتی که نه سر و نه کپلهای نوزاد در نزدیکی دهانه رحم شما قرار نداشته باشند (که حتی اگر قبل از زایمان نوزاد اول، سر نوزاد دوم به سمت پایین قرار داشته باشد، ممکن است پس از تولد اولی، وضعیت نوزاد دوم در درون رحم تغییر کرده و به این حالت در بیاید)، پزشک شما ممکن است تکنیک 'تغییر دادنِ وضعیتِ قرار گرفتنِ نوزاد در داخلِ رحم' یا internal podalic version را مورد استفاده قرار دهد. این روش، شامل وارد کردن دست در داخل رحم، گرفتن پای نوزاد و ابتدا در آوردن پاهای کودک از داخل شکم می شود و نیاز به تبحر زیادی دارد و البته همیشه موفقیت آمیز نیست و ممکن است با خطراتی همراه باشد. در برخی موارد، استفاده از روش سزارین برای به دنیا آوردن کودک دوم، ضروری خواهد بود.
● عمل سزارین چگونه خواهد بود؟
در صورتی که شما برایِ زایمانِ دوقلو یا چندقلوها از سزارین استفاده کنید، عمل شما تا حدودی مشابه با سایر عملهای سزارین خواهد بود، اما چند تفاوت نیز خواهد داشت. یکی از تفاوتها این است که پرسنل پزشکی بیشتری در اتاق زایمان شما حضور خواهند داشت. به طور معمول، دو متخصص زنان و زایمان، یک متخصص بیهوشی و دو پرستار در اتاق خواهند بود تا در طول عمل مراقب شما باشند، اما ممکن است برای هر یک از کودکان، یک متخصص اطفال و یک پرستار نیز به صورت اختصاصی در اتاق زایمان حاضر شوند. (به عنوان مثال اگر شما سه قلو حامله باشید، ممکن است تا ۱۱ نفر در اتاق عمل حضور یابند).
همچنین برای هر یک از نوزادها، یک محفظه یا دستگاه گرم کننده نوزاد در اتاق عمل موجود بوده و تجهیزات احیا نیز مهیا می شوند. بسته به اندازه و محل قرار گرفتن نوزادها، ممکن است شما به برش بزرگتری در سزارین نیاز داشته باشد.
● دوران بهبود و نقاهت من پس از زایمان، چگونه خواهد بود؟
این مورد به این بستگی دارد که شما از زایمان طبیعی یا سزارین استفاده کرده باشید؛ همچنین به وجود یا عدم وجود عوارض دیگر (مانند خونریزی پس از زایمان) نیز بستگی دارد. در صورتی که همه چیز به خوبی پیش برود، شما می توانید حداکثر ظرف دو روز پس از زایمان طبیعی و ظرف چهار روز پس از سزارین، از بیمارستان مرخص شوید.
همه خانمهایی که به تازگی کودکی را به دنیا می آورند، تا حد زیادی از کمکهای آشنایان یا دوستان برای نگهداری از نوزاد خود بهره می برند؛ اما اگر شما باید از نوزادان دوقلو یا چندقلو نگهداری کنید، زحمت بیشتری را متحمل خواهید شد. پس سعی کنید تا جایی که می توانید از افراد دیگری که می توانند در منزل به شما کمک کنند، بهره بگیرید.
برخی از نوزادان را نمی توان به سرعت به منزل منتقل کرد. از آنجا که احتمال بروز عوارض در چندقلوها بیشتر است، خصوصا در مواردی که نوزادها زودتر از موعد طبیعی یا با اندازه یا وزن کمتر از مقدار نرمال به دنیا می آیند، احتمال بستری شدن آنها در بخش 'مراقبتهای ویژه نوزادان' یا NICU وجود دارد. این کار برای تقریبا یک چهارم از دوقلوها، سه چهارم از سه قلوها و تقریبا همه چند قلوها با تعداد بیشتر از سه نوزاد، ضروری خواهد بود.
اگر می خواهید خودتان به نوزادها شیر بدهید، این کار را خیلی زود شروع کرده و تا زمانی که در بیمارستان هستید، از پرسنل آن برای این کار راهنمایی بخواهید. اگر در زمینه شیردهی به دوقلوها مشکل یا سوالی داشته باشید می توانید با انجمن ترویج و تغذیه با شیر مادر نیز ارتباط بگیرید و از راهنمائی های متخصصین آن استفاده کنید.
در صورتی که نوزادان شما در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان بوده و هنوز آمادگی تغذیه از راه دهان را ندارند، شما باید در این مدت، شیر خود را بدوشید. تا زمانی که در بیمارستان هستید احتمالا پرسنل بیمارستان به شما آموزشهای لازم را خواهند داد و زمانی که به خانه می روید می توانید یکی از انواع شیردوشها را تهیه کنید.
بارداری دوقلویی و قیمت سزارین و زایمان طبیعی؟
به گزارش نی نی نما به نقل از امور مالی بیمارستان تخصصی صارم واقع در اکباتان تهران؛ تفاوت قیمت زایمان طبیعی و سزارین در این بیمارستان در سال ۹۵ یک میلیون تومان است و اگر جنین دو قلو باشد این قیمت برای زایمان طبیعی و سزارین یک میلیون تومان افزایش خواهد یافت.
قیمت زایمان طبیعی معمولی: ۶۵۰۰۰۰۰ تومان
قیمت زایمان طبیعی دو قلو: ۷۵۰۰۰۰۰ تومان
قیمت سزارین معمولی: ۷۵۰۰۰۰۰ تومان
قیمت سزارین دو قلو: ۸۵۰۰۰۰۰ تومان
چه زماني و چگونه مي توانم بفهمم كه آيا بيش از يك جنين در شكم دارم؟
چند دهه پيش، اكثر خانمهايي كه چندقلو حامله بودند تا زمان زايمان از اين مطلب اطلاع پيدا نمي كردند. اما امروزه ديگر چنين غافلگيري هايي به ندرت پيش مي آيند. اين خانمها به طور معمول در آزمايش سونوگرافي كه اغلب در سه ماهه اول حاملگي انجام مي شود، از اينكه دو يا چندقلو حامله هستند، مطلع مي شوند.
در صورتي كه اندازه شكم شما بيش از حد معمول بزرگ شده باشد، پزشك به شما توصيه مي كند كه يك آزمايش سونوگرافي در سه ماهه اول حاملگي بدهيد. البته به احتمال زياد، شما يا پزشكتان در تعيين تاريخ دقيق آبستن شدن، اشتباه كرده ايد. آزمايش سونوگرافي مشخص خواهد كرد كه چقدر از زمان آبستني شما مي گذرد و آيا بزرگي اندازه شكم شما بواسطه چندقلو حامله بودن است يا خير.
اگر شما با استفاده از روشهاي درمان ناباروري مانند استفاده از داروي كلوميد (clomid)، گنادوتروپين، يا باروري آزمايشگاهي (IVF) حامله شده ايد، احتمالا در هشت هفته اول از آزمايش سونوگرافي استفاده خواهيد كرد تا مشخص شود كه چند جنين در رحم شما كاشته شده اند. آزمايش سونوگرافي (خصوصا پس از هفته هاي ششم تا هشتم)، تقريبا به صورت قطعي مي تواند مشخص كند كه آيا بيشتر از يك جنين در رحم شما در حال رشد است يا خير. با اين حال، هر چه تعداد جنينها بيشتر باشد، احتمال اينكه يكي از آنها در آزمايش سونوگرافي مخفي بماند افزايش مي يابد.
دوقلوها چگونه همسان يا غير همسان مي شوند؟
دوقلوهاي غير همسان در اثر آزاد شدن دو تخمك و بارور شدن همزمان آنها ايجاد مي شوند. اين دوقلوها را به عنوان دو تخمكي يا دي زيگوتيك (DZ) نيز مي شناسند. دوقلوهاي همسان از يك تخمك كه بارور شده و سپس تقسيم مي شود پديد مي آيند و به همين دليل به عنوان يك تخمكي يا مونوزيگوتيك (MZ) نيز شناخته مي شوند.
به هر حال، از آنجا كه دوقلوهاي همسان از يك تخمك به بار مي آيند، DNA يكساني دارند؛ اما با اين كه به آنها دوقلوهاي همسان گفته مي شود، دقيقا مشابه با يكديگر نيستند. هرچند ژنهاي آنها يكسان هستند، اما ممكن است برخي ويژگيهاي آنها نيز متفاوت باشد كه در نتيجه والدين مي توانند بين آنها تمايز گذاشته و آنها را از يكديگر تشخيص دهند. اين تفاوتها ممكن است بواسطه اثرات محيطي، يا در درون رحم و يا در خارج از رحم باشد. همچنين، برخي ژنهاي خاص ممكن است نهايتا به شكلهاي متفاوتي در اين دوقلوها بروز پيدا كنند.
چه زماني و چگونه مي توانم بفهمم كه آيا دوقلوهاي من همسان يا غير همسان هستند ؟
از لحاظ تئوريك، آزمايشهاي دوران حاملگي مانند CVS و آمنيوسنتز مي توانند اين مورد را به صورت دقيق مشخص نمايند. اما انجام اين آزمايشها در چندقلوها مي تواند پر دردسر بوده يا نتايج چندان دقيقي به دست ندهد و شما ممكن است نتوانيد از DNA همه جنينها نمونه برداري كنيد.
اگر شما نتوانيد يا نخواهيد از اين آزمايشها استفاده كنيد، آزمايش سونوگرافي در اغلب موارد (بر حسب اينكه آيا آنها از يك جفت استفاده مي كنند يا دو جفت؛ و اينكه آيا همجنس هستند يا غير همجنس) مي تواند مشخص كند كه آيا نوزادان شما همسان هستند يا غير همسان.
اگر يك متخصص حرفه اي، سونوگرافي واژينال را بين هفته هاي ۹ تا ۱۴ انجام دهد، مي تواند تقريبا ۱۰۰% مشخص نمايد كه آيا نوزادان شما از يك جفت به صورت مشترك استفاده مي كنند يا خير. اگر اين آزمايش در سه ماهه دوم انجام شود، ميزان دقت آن به ۹۰% افت مي كند، زيرا محيط داخل رحم تنگ تر شده و تشخيص جفت نيز دشوارتر مي شود.
در صورتي كه نوزدان شما از يك جفت به صورت مشترك استفاده كنند، همسان هستند. در صورتي كه آنها از دو جفت استفاده كنند، ممكن است همسان يا غير همسان باشند. همه دوقلوهاي غير همسان و ۲۰ تا ۳۰ درصد از دوقلوهاي همسان ، از جفت هاي مجزا استفاده مي كنند.
در ۱۸ تا ۲۰ هفتگي، در صورتي كه هر دو جنين به صورتي در رحم قرار گرفته باشند كه تكنيسين بتواند اندامهاي جنسي آنها را از طريق سونوگرافي ببيند، مي توان جنسيت هر دو كودك را مشخص نمود. در صورتي كه آزمايش سونوگرافي به وضوح نشان دهد كه شما يك پسر و يك دختر داريد، در اين حالت كودكان شما غير همسان هستند. دوقلوهاي همسان تقريبا در همه موارد، جنسيت مشابه دارند.
در صورتي كه در آزمايش سونوگرافي مشخص شود كه دو جفت وجود دارد و كودكان از يك جنس هستند، يا اينكه اگر نتيجه سونوگرافي واضح و دقيق نباشد، شما احتمالا بايد تا زمان تولد بچه ها براي پاسخ اين سوال منتظر بمانيد. پس از تولد، پزشك مشخص مي كند كه آيا دوقلوها از يك جفت به صورت مشترك استفاده مي كرده اند يا خير. از آنجا كه جفت هاي مجزا نيز در برخي موارد به هم چسبيده و به شكل يك جفت ظاهر مي شوند، ممكن است براي تعيين تعداد دقيق جفتها به آزمايش در آزمايشگاه مجهز نياز باشد.
اگر بررسي و آزمايش جفتها نيز جواب سوال را مشخص نكند، شما مي توانيد از آزمايش DNA استفاده كنيد؛ اما بايد يك تا دو هفته براي مشخص شدن نتيجه، منتظر بمانيد. همانگونه كه در بالا ذكر شد، دوقلوهاي همسان تقريبا در همه موارد DNA يكساني دارند، اما در دوقلوهاي غير همسان فقط ۵۰% از DNA بين دو نوزاد مشابه و مشترك است.
هنگامي كه نوزادها بيشتر رشد كنند، احتمالا با نگاه كردن به آنها نيز به آساني مي توان مشخص كرد كه آنها چه نوع دوقلويي هستند. اگر آنها آنقدر به هم شبيه باشند كه افراد ديگر نتوانند آنها را از هم تشخيص دهند، مي توان گفت كه مسلما همسان هستند. اگر رنگ مو، رنگ چشم يا خصوصيات صورت آنها با هم تفاوت مشخصي داشته باشد، بدين معناست كه آنها غير همسان هستند.
دانستن اينكه دوقلوها همسان يا غير همسان هستند، چه اهميتي دارد؟
اين موضوع صرفا براي ارضاي حس كنجكاوي نيست. دانستن اين نكته، ممكن است به خاطر برخي دلايل پزشكي نيز اهميت داشته باشد.
يك مورد آن است كه دوقلوهاي همسان كه از يك جفت به صورت مشترك استفاده مي كنند، ممكن است در طول دوران حاملگي با يك خطر خاص در زمينه سلامتي خود مواجه باشند. حدود ۱۵ درصد از اين دوقلوها به سندرم انتقال خون بين دوقلوها در رحم (TTTS) مبتلا مي شوند؛ حالت خطرناكي كه در آن، يكي از دوقلوها بخشي از مايعات خود را به ديگري مي دهد. دوقلويي كه مايع را دريافت مي كند، احتمالا سريعتر از دوقلوي دهنده، رشد خواهد كرد.
در صورتي كه اين عارضه درمان نشود، معمولا براي هر دو جنين كشنده است. در صورتي كه دوقلوهاي شما از يك جفت به صورت مشترك استفاده مي كنند، پزشك شما، ميزان وزن اضافه كردن دو جنين را تحت نظر قرار داده و ساير نشانه هاي احتمالي TTTS را نيز بررسي مي كند. در صورتي كه پزشك به بروز اين عارضه مشكوك شود، درمان فوري ممكن است جلوي عوارض احتمالي را گرفته و كودكان شما را سلامت نگه دارد.
حتي پس از اينكه كودكان شما رشد كردند، دانستن اينكه آيا همسان هستند يا غير همسان ، باز هم اهميت دارد. به عنوان مثال، اگر دوقلوها همسان بوده و مشخص شود كه يكي از دوقلوها از يك بيماري ژنتيكي رنج مي برد، دوقلوي ديگر نيز قطعا به همين بيماري مبتلاست. اما در مورد دوقلوهاي غير همسان ، ممكن است يكي از آنها به يك بيماري ژنتيكي مبتلا باشد ولي ديگري از اين لحاظ سالم باشد.
يك دليل ديگر هم براي دانستن همسان يا غير همسان بودن دوقلوها وجود دارد: همه در اين باره از شما سوال خواهند پرسيد (از دوستان و آشنايان، تا غريبه هايي كه در خيابان مي بينيد). دوقلوها براي مردم جذاب هستند، پس بهتر است در طول حاملگي و تا چندين سال بعد، براي پاسخ دادن به سوالات مكرر آنها آماده باشيد.
مدت زمان طبیعی برای یک بارداری دوقلویی نهایت ۳۸ هفته است.