امروزه بسیاری از مادران شاغل مجبورند ساعاتی را در خارج از منزل کار کنند، بنابراین ممکن است از شیر خشک برای تغذیه نوزاد خود در این مدت استفاده کند. اگر این دسته از مادران با چگونگی ذخیره و نگهداری شیر مادر آشنایی داشته باشند، می توانند به جای شیر خشک، در ساعات خارج از منزل، از شیر خود برای تغذیه نوزادشان استفاده کنند.اما باید این نکته را در نظر گرفت که هیچ چیزی حتی شیر ذخیره شده مادر، جای در آغوش گرفتن نوزاد و مکیدن سینه مادر را پر نخواهد کرد.
به مادران شاغل توصیه می شود در ساعاتی که امکان شیر دادن مستقیم نوزاد خود را ندارند، حتما از شیر ذخیره شده خود برای تغذیه او استفاده کنند.
نکات نگهداری شیر مادر
۱- مادر می تواند شیر خود را بدوشد و آن را درون شیشه شیر نوزاد قرار دهد و یا آن را درون کیسه ای تمیز قرار دهد و درب آن را ببندد و آن را داخل فریز قرار دهد. اگر برای مدت زمان طولانی می خواهید شیر مادر را درون فریزر نگهداری کنید، از کیسه های مخصوصی که مختص نگهدرای در فریزر هستند استفاده کنید تا کیفیت شیر مادر پس از گذشت زمان، در فریزر پایین نیاید.
۲- اگر می خواهید برای مدت طولانی از شیر فریزر شده مادر استفاده کنید، دقت داشته باشید آن را در انتهای فریزر قرار دهید تا احتمال فاسد شدن آن کمتر شود و عمر مفید شیر مادر طولانی تر شود.
مدت زمان نگهداری شیر مادر در دمای محیط
۳- اگر می خواهید شیر فریزر شده مادر را با خود حمل کنید و یا مثلا در طول مسافرت از آن استفاده کنید، باید پس از خروج شیر مادر از فریزر آن را درون کیسه یخ قرار دهید، طوری که تمام اطراف ظرف محتوی شیر مادر با کیسه های یخ محافظت شود. با استفاده از این روش می توان شیر مادر را حدود ۱۲ ساعت بدون فاسد شدن در خارج از فریزر نگهداری کرد.
۴- حتما قبل از قرار دادن شیر مادر در فریزر، تاریخ آن روز را بر روی بسته شیر بنویسید.
۵- به محض دوشیدن شیر مادر، آن را داخل فریزر قرار دهید تا آسیبی به شیر مادر وارد نشود.
۶- پس از خارج کردن شیر مادر از فریزر، آن را قبل از استفاده توسط آب داغ گرم کنید. هرگز برای گرم کردن شیر فریزر شده مادر از ماکروویو استفاده نکنید، زیرا ماکروویو می تواند سریعا شیر را بسوزاند و کیفیت آن را به سرعت کاهش دهد.
شیر فریزشده مادر را به آرامی گرم کنید تا به درجه حرارت بدن مادر برسد و سپس به نوزاد بدهید، طوری که همان حالت شیر خوردن از سینه مادر برای نوزاد تداعی شود.
۷- توجه داشته باشید که نگهداری شیر مادر در فریزر می تواند کیفیت شیر را برای چند هفته حفظ کند.
شیر مادر در یخچال
۸- اگر بخواهید تنها برای یک یا دو روز از شیر مادر استفاده کنید، می توانید آن را درون یخچال قراردهید. شیر فریز شده مادر را تا ۷۲ ساعت بدون تغییر کیفیت، می توان در یخچال نگهداری کرد.
۹- اگر مادری هستید که تنها به دلیل حوصله نداشتن می خواهید اقدام به فریز کردن شیر خود کنید، دست نگه دارید، زیرا این روش ها تنها برای مادران شاغلی است که امکان شیردهی مستقیم به نوزاد خود را ندارند. اما اگر شما فرصت دارید استفاده از این روش ها برای کودکتان اصلا مفید نیست و هیچ چیزی برای نوزاد مانند آغوش مادر و مکیدن شیر از سینه مادر نمی باشد.
۱۰- کیفیت شیر مادر به سرعت تغییر می کند. پس در فریز کردن آن، تمامی نکات بهداشتی و سرعت عمل را رعایت کنید و حتی المقدور مقدار کمی شیر فریزر کنید و تنها در شرایطی که واقعا امکان شیردهی مستقیم مادر وجود ندارد، از شیر فریز شده استفاده کنید.
نگهداری شیر مادر در محیط اتاق
مدت نگهداري شير مادر در هواي اتاق (برحسب درجه حرارت محيط) يخچال و يا فريزر و اين‌كه آيا مورد استفاده شيرخوار سالم يا بيمار و يا نارس قرار مي‌گيرد متفاوت است.
مدت نگهداري شير مادر در محیط اتاق به شرطي كه دور از آفتاب، گرماي چراغ، شوفاژ، دستگاه فتوتراپي و يا بالاي انكوباتور نوزاد (در بخش نوزادان) باشد، براي شيرخوار نارس حداكثر ۴ ساعت و براي شيرخوار سالم حداكثر ۸ ساعت است. اگر امكان استفاده از شيري كه تازه دوشيده شده در ظرف مدت مذكور فراهم نباشد بايد آن را داخل يخچال يا فريزر (با ذكر تاريخ دوشيدن شير) قرار داد. شير دوشيده شده در جايخي يخچال معمولي، تا دو هفته و در فريزر‌هاي معمولي (۱۸-درجه) ۳ تا ۶ ماه قابل نگهداري است.
مدت زمان نگهداری شیر مادر
در دمای اتاق چهار تا هشت ساعت
دریخچال ۲۴ تا ۴۸ ساعت
در جایخی یخچال دو تا سه هفته
در فریزر خانگی دو تا سه ماه
در فریزر صنعتی شش ماه
پس از ذوب شیر مدت زمان نگهداری آن در فضای اتاق یکساعت و در یخچال ۲۴ ساعت می‌باشد.
