با خواندن متن لالایی زبان های مختلف می توان به نحوی نگرش هر قوم به فرزندانش پی برد. لالایی ها نواهای عاشقانه مادران و مادر بزرگان برای بچه هایشان، که متن لالایی پر از زمزمه عشق است. گاهیی لالایی ها می تواند حرفی که مادر دررابطه با وضعیت اجتماعیی و اقتصادی و سیاسی خانواده اش باشد.گاه زبان اعتراض دارد و گاه زبان صلح و دوستی. در ادامه با چند متن لالایی لری آشنا میشویم.
مطلب پیشنهادی: تاثیر لالایی خواندن برای بچه ها!
لالایی لری متن
لالالالا بخواب حالا
لالالالا بخواب لالا
لالالالا گلم هستی
برات می خرم اسبی
از اون اسبای برو باشه
زِ هر اسبی جلو باشه
لالالالا گل گردو
بوات رفته پی اردو
لالالالا گل نازی
بوات رفته به سربازی
لالالالا گل نعنا
بوات رفته و من تنها
لالالالا به خوابش بَر
به سیر سیب و نارش بَر
لالالالا به گل مونی
به یاقوت و به دُر مونی
لالالالا گلی دارم
که از گل بهتری دارم
متن پیشنهادی: بهترین لالایی برای آرامش نوزاد
لالایی قدیمی لری
نمونه اول:
لاوه لاوه يك لاوم بر بارو
انو طفل تر سنگ متاوانو
برگردان:
براي فرزند نورسيده ام مي خوانم تا به ثمر برسد
گريه ي طفل نورسيده، سنگ را هم آب مي كند
در اين بيت كه از زبان مادران فيروز آبادي (فيروز آباد الشتر) شنيده شده است، مادر خود را به باغباني تشبيه كرده كه نهال نورسيده اش رابه اميد ثمر دادن (به بار نشستن) تيمارداري مي كند.
نمونه ي دوم :
لالايي لالاي لالاي فيروزه
بازي كو امروز، دنيا دوروزه
برگردان : بخواب اي فيروزه ي من
امروز تو فرزندم بازي كن كه دنيا دو روز است
در اين لالايي سپيد دشتي (از بخش پاپي) ، فرزند به فيروزه ـ‌كه هم زيباست و هم گرانبها ـ تشبيه شده است، مادر در اين نوا ، به فرزند خود مي گويد كه امروز دنيا از آن اوست، پس در آن بازي ـ شادماني ـ كن.
نمونه ي سوم:
لالا لالا لا لا لا لا لا ئيه
سي روله كم كنم نون و خائي نه
برگردان : بخواب! بخواب! بخواب، بخواب فرزند دلبندم
براي فرزندم نان و خاگينه اي مي پزم
اين لالايي زيبا نيز كه از زبان مادران قلعه ي خانجاني بخش پاپي لرستان شنيده شده است، به سهم زندگي كودك از زندگي ساده ي روستايي مبتني بر دام و طيور اشاره دارد. مادر در اين لالايي چنان از نيمروي ساده سخن مي گويد كه گويي خوشمزه ترين غذاها را براي كودكش فراهم مي آورد.
لالایی سوزناک لری
بی یو، جونم كه جونت بی بلا با نی یه دار شو و روزت خدا با
Biyow jun om ke junet bi belā bā niyah dāre šow o ruzet xodā bā
بیا جانم كه جانت بی بلا باد – نگه دار شب و روزت خدا باد
به قربون دوتی ها، كال كالت به قربون لبون خالدارت
Be qorbune do ti hā kāle kālet be qorbune labune xāldāret
عزیزم بهدری ز مال دنیا به قربونت بهام، ای رود نوپا
Azizom behdari ze māle donya be qorbunet behām ey rude nowpā
عزیزم تو از تمام مال دنبا بهتر هستی – به قربانت شوم ای طفل نوپا
لالایی بختیاری متن
بخوس رودم كه مال مون دس به باره كه منزل مون صوا ور پا مناره
Bexows rudom ke mālmun das be bāre ke manzelmun sovā vor pā monāre
بخواب فرزندم كه ایلمان آماده حركت است – كه فردا منزلگاه ما در پای منار (منطقه ای در بین راه کوچ)خواهد بود.
بخوس رودم كه منزلمون چرّی یه بازرگون وید و مال ایمری یه
Bexows rudom ke manzelmun čariya bāzargune veyd ve māl imeriya
بخواب فرزندم كه منزلگاه ما در چری(منطقه ای در سردسیر عشایر) است – بازرگان به محلمان آمد و او از طایفه ایمری است.
وری جونم كه مال مون ره زوواله بخور شیرم كه شیرم حلاله
Veri junom ke mālmun rah zuvāle boxor širom ke šir om halāle
بیدار شو جانم كه ایلمان به ان سو رفته است – بخور شیرم كه شیرم حلالت باشد.
اله للائی كه مالمون ره و داردون بخوس رودم كه گله ویده وردون
Ale lelāi ke māl mun ve dārdun bexows rud om ke gala verde vordun
اله للایی كه ایلمان رفت به جنگل – بخواب فرزندم كه گله به محل شیردوشی آمده است.
اله للائی كه مالمون ره و بازفت كپ- كپه كوك كلا وا یك گرهن جفت
Ale lelāi ke mālmun reh Ve bāzoft kop kop e kowk o kelā vā yak gerehn joft
اله للائی كه ایلمان به بازفت می رود – دسته دسته كبك و كلاغان با هم همخوان شده اند.
بی یو رودم، زیارتمون قووله بخوس آرم به تهدت ملث هر رو
Biyaw rudom ziyāratmun qavule bexows ārom be tahdet melse her ru
بخواب فرزندم، زیارتمان قبول باشد – بخواب آرام به گهواره ات مثل هر روز
آی بسازم خنجری نیشش زپولاد
زنوم بر دیده تا دل گردد آزاد