هورمون رشد از ابتدای متولد شدن کودک بسیار مهم می باشد. کمبود هورمون رشد در کودکان باعث کوتاهی قد در کودکان می شود. این هورمون در سنین بزرگسالی نیز ترشح میشوند اما به دلیل بسته شدن صفحه های رشد استخوانی در سنین بزرگسالی باعث کوتاهی قد نمی شود. اگر پس از سن بلوغ، هورمون رشد از حد معمول بیشتر رشد کند، باعث حجیم شدن استخوان های بدن میشود ولی در طول آنها نقشی ندارد که به آن بیماری آکرومگالی گفته می شود.
کمبود هورمون رشد در بدن بزرگسالان باعث خستگی ، افسردگی، کاهش انرژی، افزایش توده چربی، پوکی استخوان می شود.
پزشک متخصص اطفال، قد کودک شما را اندازه گیری می کند و اگر قد کودک کمتر از نمودار پایش رشد بود بررسی های لازم را انجام میدهد.
قد نوزاد در زمان تولد ۵۰ سانتی متر است و بعد از یک سال حدودا ۲۵ سانتی متر دیگر قد می کشد و در سال دوم حدودا ۱۲ تا ۱۳ سانتی متر افزایش قد دارد و بعد از سال دوم تا سن بلوغ حدودا سالی ۵ تا ۷ سانتی متر قد می کشد. قبل از دوران بلوغ توقفی در قد شکل میگرد و بعد از بلوغ سپس رشد قدی چشم گیری خواهد داشت.تقریبا حدود ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر دیگر بعد از سن بوغ افزایش قد خواهیم داشت که تقریبا روند رشدی در دوران بلوغ ۴ تا ۵ سال طول میکشد. حال اگر پزشکی تشخیص دهد که کودک دچار کمبود هورمون رشد است و از لحاظ رشد قدی تغییری در سنین بلوغ نکرده است. او را معاینه می کند و تست تحریک رشد را انجام میدهد و بر اساس تشخیصی که میدهد برای بیمار قرص هورمون رشد را تجویز می نماید.
کمبود هورمون رشد چیست؟
کمبود هورمون رشد ممکن است به علت مشکل مادرزادی در غده هیپوفیز، بیماری غده هیپوفیز یا صدمه به سر به وجود بیاید. کودکان مبتلا به نقص فیزیکی صورت و جمجمه مانند شکاف لب ممکن است دچار کمبود هورمون رشد گردند.
علایم کمبود هورمون رشد
کندی رشد
کوتاهی قد و چاقی
تاخیر در شکل گیری مشخصات جنسی در کودکان سنین بالاتر
کمبود هورمون رشد تاثیری بر هوش کودک نخواهد داشت.
درمان کمبود هورمون رشد
قد کودک در فواصل زمانی منظم اندازه گیری و روی نمودار برده می شود. اگر پزشک دریابد که آهنگ رشد کودک کندتر از حد طبیعی است احتمالا او را برای آزمایش به بیمارستان می فرستد. اگر کمبود هورمون رشد تشخیص داده شود پزشک ممکن است هورمون رشد مصنوعی تجویز کند. در این صورت لازم خواهد بود که تا پایان سن بلوغ کودک، هر روز و پنج روز در هفته به او هورمون رشد تزریق شود. تنها در صورتی که درمان حداکثر تا سن شش سالگی آغاز شود می توان انتظار داشت که کودک در زمان بلوغ به قد متناسب خانواده خود برسد.
عوارض جانبی تزریق هورمون رشد جزیی است، اما ممکن است باعث قرمزی در محل تزریق، سردرد، درد مفصل ران و کرنش ستون فقرات گردد.
فرزندم نسبت به هم سن و سالاش قد کوتاهی داره چون نارس بدنیا اومده میخواستم ببینم بچه های نارس کوتاه قد میشن یا به همسن و سال های خودشون میرسن؟روی نمودار قد قدش خوبه وسال اول ۲۷ سانت بلند تر شده..
پاسخ دکتر علی اصغر حلیمی، متخصص اطفال:
مادر عزیز بچه هایی که زود به دنیا می آیند به اندازه زمانی که زود به دنیا می آیند تاخیر رشد دارند.