اگر خانم بارداری دو بار یا بیشتر حاملگی اش را قبل از بیست هفتگی از دست دهد به معنی آن است که دچار سقط مکرر است. سقط ها براساس زمان وقوعشان طبقه بندی می شوند. از دست رفتن یک حاملگی توسط سونوگرافی تشخیص داده می شود در اغلب مواقع حاملگی در ۵ الی ۶ هفتگی یا یک الی دو هفته بعد از از قطع سیکل ماهیانه قابل تشخیص است. از دست رفتن "بیوشیمیایی" حاملگی وضعیتی است که صرفاً توسط انجام تست بارداری از خون یا ادرار قبل از ناپدید شدن هورمون ها تشخیص داده می شود. این نوع از ختم حاملگی معمولاً در پایه گذاری تشخیص سقط مکرر کاربرد ندارد.
دلایل سقط مکرر چیست؟
دلایل متعددی برای اینکه یک زن بیش از یک سقط داشته باشد وجود دارد:
۱- ژنتیک
بسیاری از سقط های زودرس (سقطی که در سه ماهۀ اول بارداری صورت گیرد) بدلیل اختلالات ژنتیکی در جنین اتفاق می افتد. درحالت طبیعی سلولهای جنین ۴۶ کروموزومی هستند. بسیاری از این سقط ها به این دلیل است که جنین بیشتر یا کمتر از ۴۶ کروموزوم دارند . به عنوان مثال بچه های مبتلا به منگولیسم ۴۷ کروموزوم دارند. اختلالات ژنتیک به طور معمول اجازۀ رشد طبیعی به نوزاد نمی دهند. سقط های به دلیل اشکال ژنتیکی در زنان بالای ۳۵ سال، ۱۰-۱۵% و در زنان بالای ۴۰ سال، ۵۰% شایع ترند.
۲- آناتومی یا ساختمان
وجود ایراد در شکل رحم می تواند باعث سقط شود. بودن یک بافت نواری در درون رحم که اصطلاحاً سپتوم نامیده می شود باعث بروز سقط خواهد شد. فیبروئیدها (تومورهای خوش خیم عضلانی رحم) بسیار شایعند و می توانند باعث از دست رفتن بارداری شوند.
۳- شیوۀ زندگی و محیط زیست
سیگار احتمال سقط مکرر را افزایش می دهد. مصرف ترکیباتی همانند کوکائین همین اثر را دارد. چاقی با سقط و اختلالات بارداری مرتبط است. مصرف زیاده از حد الکل یا کافئین هم در این خصوص بی تاثیر نیست.
۴- دلایل پزشکی
کم کاری یا پرکاری تیروئید درمان نشده و دیابت از جملۀ مثال هایی هستند که احتمال سقط را زیاد می کنند. اختلالات سیستم ایمنی، یا سیستم انعقاد خون (ترومبوفیلی ها) می تواند باعث سقط مکرر شوند .
۵- دلایل توصیف نشده
در بیش از ۵۰% موارد، پزشکان نمی توانند دلیلی برای بروز سقط پیدا کنند با این حال اغلب این موارد به دلیل نقص ژنتیکی است.
آیا آزمایشاتی جهت فهمیدن دلیل سقط مکرر وجود دارد؟
آزمایشات خون به شرطی که خانمی شرایط خاصی مثل بیماری زمینه ای نقص در سیستم ایمنی یا انعقادی داشته باشد می توانند دلیل را روشن کنند. کروموزوم های زن و همسرش را می توان با آزمایش مخصوصی بنام کاریوتیپ بررسی نمود. بعضی از افراد سالم در ترکیب بندی کروموزوم هایشان تفاوت هایی دارند که می تواند باعث سقط باشد. رادیوگرافی مخصوصی بنام هیستروسالپنگوگرام (HSG) یا سونوگرافی مخصوصی بنام سونوهیستروگرام می تواند در مواردی که شکل رحم دچار اشکال است جهت تشخیص کمک کننده باشند. درصورت امکان، بافت بدست آمده از سقط بهتر است ازنظر احتمال اختلالات ژنتیک بررسی شود.
آیا درمانی برای سقط مکرر وجود دارد؟
در شرایط خاص درمان دارویی یا جراحی برای کاهش احتمال سقط در حاملگی های بعدی موجود است که در دنبالۀ این بحث توضیح داده خواهد شد.
آیا من می توانم با وجود سابقه سقط مکرر بچه دار شوم؟
حتی بعد از سه سقط هر زنی ۶۰-۸۰% شانس باردار شدن و به دنیا آوردن یک نوزاد سالم را دارد.
درمان سقط مکرر
بسیاری از بانوان سابقه ای از سقط را دارند. سقط به دلایل متعددی ممکن است اتفاق افتد. بروز آن به این معنی نیست که دیگر برای مرتبۀ بعدی تلاش نکنیم؛ اما بعضی از بانوان بیش از یک سقط دارند و این وضعیت سقط مکرر نامیده می شود. زنان و خانواده هایشان غالباً از این اتفاق به شدت متأثر می شوند به علاوه ممکن است فکر کنند که بیمارند یا بعضی از عوامل که نمی دانند باعث سقطشان می شود. با این حال سقط مکرر پدیده ای طبیعی محسوب می شود. حدود نصف موارد سقط مکرر، درمان مشخصی دارند و حدود دو سوم زنانی که سابقۀ سقط مکرر دارند حتی بدون هیچ درمانی دوباره بچه دار خواهند شد.
اگر شما از سقط مکرر رنج می برید آن را با پزشکتان درمیان بگذارید غالباً بانوان تصمیم می گیرند که بدون هیچ درمانی به تلاش خودشان برای حامله شدن ادامه دهند اما پزشک شما می تواند بادرمان مناسب خطر سقط های بعدی را در حد قابل توجهی کاهش دهد.
۱- درمان جراحی
جراحی اختلالات مربوط به ساختار رحم را همانند وجود دیوارۀ عرضی، تومورهای خوش خیم و چسبندگی ها را درمان می کند. جراح از ابزاری که به یک دوربین متصل است و هیستروسکوپ نامیده می شود به این منظور استفاده می کند. معمولاً این کار در یک روز انجام شده و به استراحتی چند روزه و حداکثر تا یک هفته نیاز دارد.
۲- داروهای رقیق کنندۀ خون
بیماران بااختلال ایمنی یا انعقادی را می توان با دوزهای کم آسپیرین و هپارین درمان نمود این داروها درزمان حاملگی هم جهت کاهش احتمال سقط قابل استفاده اند. اگر چنین داروهایی مصرف می کنید حتماً باید با اطلاع پزشک باشد چرا که آنها می توانند باعث خونریزی های جدی همانند خونریزی دستگاه گوارش شوند.
۳- اصلاح مشکلات پزشکی دیگر
سقط مکرر ممکن است دلایل دیگری داشته باشد بعنوان مثال قند خون غیرطبیعی، تیروئید کم کار یا پرکار، و افزایش هورمون پرولاکتین می توانند سقط ایجاد کنند. درمان این موارد شانس بارداری و به اتمام رساندن آن را بدون بروز مشکلاتی همانند سقط در حد قابل توجهی افزایش می دهد.
۴- غربالگری ژنتیکی
حدود ۵% از زوجین درگیر سقط مکرر در یکی یا هر دو زوج مشکل بازآرایی (ترانس لوکاسیون) در کروموزوم هایشان دارند ارزیابی نمونه خون والدین توسط کاریوتیپ جهت بررسی این اختلال می تواند کمک کننده باشد. اگر مشکل کروموزومی پیدا شد پزشک می تواند از مشاورۀ ژنتیک کمک بگیرد. با وجود اینکه بسیاری اززوجین مبتلا به این اختلال میتوانند بطور طبیعی و به سلامت باردار شوند بعضی از پزشکان در این موارد IVF را پیشنهاد می کنند. در IVF تخمک و اسپرم در خارج از بدن لقاح داده شده و جنین تشکیل شده قبل از انتقال به درون رحم از نظر وجود اشکال ژنتیکی بررسی می شود. به این ترتیب امکان انتخاب جنین بدون مشکل کروموزومی فراهم می آید.
۵- انتخاب شیوۀ زندگی
به طور کلی هرچیزی که از نظر سلامتی برای زن مفید باشد شانس وی را جهت داشتن یک حاملگی نرمال افزایش می دهد. ترک سیگار و ترک مصرف ترکیباتی همانند کوکائین احتمال سقط را کاهش می دهند . محدود نمودن مصرف الکل و کافئین نیز سودمند است اگر شما چاق هستید احتمال بروز سقط در شما بیشتر است. بنابراین کاهش وزن کمک شایان توجهی به شما می کند. اثبات نشده است که استرس، اضطراب و افسردگی دلایل مستقیم مرتبط با سقط باشند با این حال اینها مشکلات قابل توجهی محسوب می شوند و بایستی رفع گردند. حمایت روحی – روانی و مشورت این افراد با متخصص مربوطه می تواند شرایط یک باروری طبیعی را فراهم آورد.
برای دیدن پربازدیدترین های نی نی نما لطفاً کلیک کنید…
تقرییا همه مادرانی که بعد از ۱۶هفتگی متوجه ناهنجاری و ناقص بودن نوزادشان می‌شوند، سقط غیرقانونی انجام می‌دهند. حدود یک‌سوم مادران این نوزادان موفق به سقط قانونی می‌شوند و بیش از دو سوم این سقط‌ها غیرقانونی انجام می‌شود که بسیار مخاطره‌آمیز است و اطلاعات دقیقی درباره آن نداریم.
درصـــدی از این ناهنجاری‌ها نیز به سقط منجر نمی‌شود و نوزاد ناقص متولد می‌شود که همان ۵تا۸درصد تولدهاست؟
بله، بخشی از این خانواده‌ها نیز موفق به سقط نمی‌شوند. تقریبا تمام مادرانی که نوزاد ناهنجار را سقط نکردهاند، بعد از زایمان و در دوره نوزادی پشیمان می‌شوند و وقتی بچه خود را می‌بینند که دچار مشکل است، زجر می‌کشند.
این مسئله خیلی مهمی است، هم کسانی که سقط غیرقانونی می‌کنند دچار تضادهای شدید معنوی و اخلاقی می‌شوند چون به هر حال کاری خلاف عرف و شرع انجام داده‌اند و هم کسانی که نوزاد ناقص را سقط نکردهاند چون می‌بینند که بچه‌شان زجر می‌کشد و گاهی این تضاد روحی تا آخر عمر باقی می‌ماند. مسئله خیلی مهمی است و باید نوزادان و خانواده‌های آنان حمایت شوند.
این مـشــکـلات و ناهنجاری‌ها در افراد فقیر بیشتر است؟
بله، بررسی‌ها نشان می‌دهد که تفاوت معناداری بین ۲۰درصد بالا و ثروتمند و ۲۰درصد فقیر کشور از این نظر وجود دارد و میزان تولد نوزاد نارس در ۲۰درصد فقیر ۲ تا ۳ برابر خانواده‌های ثروتمند است. اما مسئله سواد عامل بسیار مهم‌تری است و ارتباط معنادارتری بین سطح سواد و تولد نوزاد نارس وجود دارد و در خانواده‌های باسوادتر تولد نوزاد نارس و ناهنجار بسیار کمتر است.
افزایش درخواست مجوز سقط درمانی
درخواست مجوز سقط درمانی در استان تهران از ابتدای فروردین تا پایان دی سال گذشته در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۶٫۵درصد افزایش داشته است. به گزارش ایرنا از پزشکی قانونی استان تهران ۱۶۲۰نفر در استان تهران برای دریافت مجوز سقط درمانی به مراکز پزشکی قانونی استان مراجعه کرده‌اند.
یکی از مهم‌ترین شروط صدور مجوز سقط‌درمانی در پزشکی قانونی سن بارداری است که براساس قانون باید قبل از ۴ ماهگی باشد. درصورتی که مادر مهم‌ترین شرط که همان سن بارداری کمتر از ۱۹هفته است را داشته باشد، موارد دیگر یعنی وجود ناهنجاری در جنین که موجب حرج مادر شود یا بیماری مادر که ادامه بارداری را برای او با خطر جانی توأم می‌سازد، مورد بررسی قرار می‌گیرد.