سرویکس چیست؟
دهانه رحم (سرویکس) یک لوله باریک در انتهایی‌ترین نقطه رحم است که به سمت مهبل (واژن) گسترش پیدا می‌کند. ( کلمه سرویکس در لاتین به معنای گردن است، به همین دلیل برخی این واژه را گردنه رحم نیز معنا می‌کنند).
زمانی که باردار نیستید، کانال سرویکس به اندازه بسیار کمی باز است تا ورود اسپرم به رحم و خروج خون قاعدگی به بیرون، انجام شود. در طول بارداری، ترشحات کانال را پر می‌کند و یک سد محافظ به نام پلاگین مخاط ایجاد می‌شود. در دوره حاملگی نرمال، دهانه رحم در حالت طبیعی خود باقی مانده و تا اواخر سه ماهه آخر، بسته می‌ماند. با نزدیک شدن به موعد زایمان گردنه رحم شروع به نرم شدن، از بین رفتن مخاط تولید شده و ترشحات و گشاد شدن می‌کند تا بدن را برای زایمان آماده کند.
نارسایی دهانه رحم برای چیست؟
اگر شما دچار این مسئله شدید منظور این است که دهانه رحم شما قبل از رسیدن موعد زایمان، در حال گشاد شدن و باز شدن است. نارسایی دهانه رحم شاید در سه ماهه دوم یا اوایل سه ماهه سوم اتفاق بیفتد. در این حالت دهانه رحم نرم شده و ضعیف‌تر از حد طبیعی می‌شود یا به صورت غیرطبیعی طول سرویکس کوتاه می‌شود، به دلیل افزایش وزن کودک فشار روی دهانه بیشتر می‌شود و وضعیت را بدتر می‌کند، معمولا هیچ انقباض یا نشانه دیگری مبنی بر این وضعیت وجود ندارد.
نارسایی دهانه رحم (بی کفایتی گردنه رحم) می‌تواند موجب سقط جنین در سه ماهه دوم شود. پارگی زودرس غشاء که قبل از موعد زایمان رخ می‌دهد سبب پاره شدن کیسه آب می‌شود. این مسئله همچنین قبل از هفته ۳۷ بارداری موجب زایمان زودرس می‌شود. زایمان زودرس به زایمان قبل از ۳۲ هفته اطلاق می‌شود و پاره شدن کیسه آب این خطر را افزایش می‌دهد.
چگونه می‌توانم متوجه مشکل دهانه رحم شوم؟
اگر شما در گذشته چند سقط جنین در سه ماهه دوم داشته‌اید یا زایمان زودرس بدون دلیل شناخته شده دیگر، انجام داده‌اید به احتمال زیاد دچار مشکل نارسایی دهانه رحم هستید. هنوز هیچ تشخیص دقیقی برای روشن کردن این مشکل قبل از ورود به دوران بارداری وجود ندارد اما اگر شما در معرض این مسئله هستید، پزشک ممکن است سونوگرافی ترانس واژینال را از شروع هفته ۱۶ تا پایان هفته ۲۰ انجام دهد تا بتواند با اندازه گیری طول دهانه رحم و بررسی نشانه‌های زودهنگام افاسمان سرویکس (کوتاه شدن دهانه) باشد.
اگر پزشک شما تغییرات قابل توجهی را مشاهده کند، شما در معرض خطر زایمان زودرس هستید. کوتاه‌تر شدن دهانه رحم یعنی وجود خطر بیشتر برای زایمان زودهنگام است. تشخیص این مسئله هنوز هم پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و پزشکان هنوز در حال بررسی این موضوع هستند که آیا درمانی برای جلوگیری از سقط جنین یا زایمان زودرس ناشی از این مشکل وجود دارد یا خیر!
چه کسی بیشتر در معرض خطر نارسایی گردنه رحم است؟
اگر شما دارای یکی از وضعیت‌هایی زیر باشید، بیشتر در معرض خطر نارسایی دهانه رحم هستید:
اگر سابقه سقط جنین در سه ماهه دوم ( بدون علت شناخته شده) یا زایمان زودرس در حاملگی گذشته خود یا جداشدن زودهنگام جفت داشته‌اید.
اگر شما سابقه عمل بیوپسی (نمونه برداری از دهانه رحم) یا LEEP (برداشتن بافت غیرطبیعی دهانه رحم با جریان برق) داشته‌اید.
مادر شما در زمانی که شما را باردار بوده است از داروهای DES (دی.اتیل استیل.بسترول) استفاده کرده باشد؛ پزشکان در گذشته این دارو را برای جلوگیری از سقط جنین تجویز می‌کردند. امروزه این داروها از رده خارج شده‌اند زیرا ثابت شد که آنها بی اثر بوده و سبب اختلالات دستگاه تناسلی در حال شد نوزادان می‌شده است. البته هنوز در برخی کشورها از این داروها استفاده می‌شود. اگر شما در اواخر دهه ۳۰ سالگی یا بالاتر قصد بارداری دارید بهتر است از مادر خود این مسئله را بپرسید که آیا در دوران بارداری این دارو را مصرف کرده است یا خیر.
دهانه رحم در طی زایمان قبلی آسیب دیده یا گشاد شده باشد. همچنین گاهی اوقات کورتاژ سبب آسیب به گردنه رحم می‌شود یا زایمان طبیعی مکرر داشته‌اید.
شما به طور غیرطبیعی دهانه دحم کوتاهی داشته باشید.
در بارداری گذشته‌تان دچار بی‌کفایتی دهانه رحم شده باشید.
منبع خبر : parsegard
اندازه طول سرویکس در هفته های بارداری
– هفته ۸ تا ۱۴ بارداری: حداقل طول سرویکس ۲۸ میلیمتر و حداکثر ۵۶ میلیمتر
– هفته ۱۵ تا ۲۸ بارداری: حداقل طول سرویکس ۲۶ میلیمتر و حداکثر ۵۲ میلیمتر
– هفته ۲۹ تا ۳۷ بارداری: حداقل طول سرویکس ۲۷ میلیمتر و حداکثر ۵۲ میلیمتر
نامناسب بودن دهانه رحم به گشاد شدن خودبخودی سرویکس رحم اشاره دارد و علت شایع مشکلات حاملگی در سه ماهه دوم است.