سطح بالای هورمون پرولاکتین یا هورمون شیر موجب ناباروری میشود. هایپرپرولاکتینمیا، اصطلاحی است که به بالا بودن میزان هورمون پرولاکتین اطلاق میگردد. سطح بالا این هورمون در زنانی که موفق به بارداری نمیشوند و شیردهی ندارند باید کاهش یابد. درصورتیکه میزان هورمون پرولاکتین در زنانی که باردار نیستند به شکل غیرعادی بالا باشد باعث ناباروری ایشان میگردد.
هورمون پرولاکتین بهصورت های گوناگونی میتواند باعث ناباروری شود. اول اینکه پرولاکتین مانع تخمکگذاری میشود که در این صورت دوره قاعدگی متوقف میگردد. در برخی موارد خفیف ممکن است این هورمون باعث ایجاد اختلال در تخمکگذاری مانند قاعدگی منقطع و عدم قاعدگی به مدت طولانی میشود. زنانی که چنین اختلالی را تجربه میکنند ممکن است دچار قاعدگی نامنظم شوند.
در موارد خفیف بالا بودن میزان هورمون پرولاکتین، ممکن است چرخه قاعده بهطور منظم باشد اما هورمون پروژسترون کافی پس از تخمکگذاری تولید نشود که تحت عنوان نقص مرحله لوتئالی نیز نامیده میشود. اختلال در میزان پروژسترون تولیدشده پس از تخمکگذاری عدم توانایی دیواره رحم در حفظ جنین است. زنانی که دچار چنین اختلالی هستند ممکن است در فاصله کوتاهی پس از تخمکگذاری، دچار قاعدگی شوند.
دلایل پرولاکتین بالا در زنان چیست؟
افزایش پرولاکتین در بانوان می توان به دلایل طبیعی و گاه غیر طبیعی اتفاق بیفتد.
دلایل طبیعی بالا بودن هورمون پرولاکتین
در طول بارداری و شیردهی افزایش پرولاکتین بالا کاملا طبیعی می باشد. در هنگامی که استرس روحی وجود دارد و در وقت خواب میزان آن به طور معمول بالا می رود.
دلایل غیر طبیعی افزایش پرولاکتین در زنان
کم کاری تیروئید، استفاده از برخی داروها به خصوص داروهایی که برای درمان بیماری های روانی می باششد، بیماریهای کبد و کلیه ها و تخمدان ها، وجود تومورهای هیپوفیز تحریک نوک سینه ها، صدمات و ضایعات قفسه سینه به خاطر درگیری اعصاب سینه ها
درمان بالا بودن پرولاکتین
انتخاب روش درمانی به علت زمینهای بیماری بستگی دارد. میزان پرولاکتین خون برخی از افراد بالاست، اما هیچ علائم و نشانهای از خود بروز ندادهاند و ممکن است نیازی به اقدام برای درمان این افراد نباشد. روشهای درمان پرولاکتین بالا عبارتند از:
برای کاهش پرولاکتین چه بخوریم؟
چندین منابع غذایی وجود دارد که برای کاهش هورمون پرولاکتین مفید می باشد:
- غذاهای با روی بالا
- روی با ویتامین B6 برای مدیریت فرایند متابولیک بدن که سبب کاهش سطح این ماده در خون می شود.
- مرغ، گوشت قرمز، میگو، صدف، پنیر گودا، لوبیا چیتی، لوبیا سبز، سویا، بادام زمینی.
- سویا و دانه های آفتابگردان منابع طبیعی روی می باشد.
- غذاهای سرشار از ویتامین B6 و E.
- ویتامین B6 بخشی از فرایند تولید دوپامین است و سطوح بالاتر آن میتواند سطح پرولاکتین را پایین بیاورد. ویتامین E نیز بهطور طبیعی باعث کاهش پرولاکتین میشود.
- آرد غلات کامل، جوانه گندم، جگر گوساله، دانه آفتابگردان، سبوس، هویج، برنج قهوه ای، سویا، اسفناج، پنیر، عدس، میگو، ماهی قزل آلا، ماهی تن، بوقلمون و مرغ می باشد.
درمان گیاهی پرولاکتین بالا
گیاه پنج انگشت (vitex) و کاهش پرولاکتین
گیاه پنج انگشت (فقط برای زنان) یکی از مواد غذایی مفید برای تعادل هورمون ها است. این گیاه با توقف کردن تولید پرولاکتین در غده هیپوفیز در بدن عمل می کند. سطح پرولاکتین بالا باعث ایجاد دوره های قاعدگی نامنظم و یا حتی فقدان خونریزی قاعدگی و همچنین آکنه می شود.
رازیانه و کاهش پرولاکتین!
رازیانه به طور قابل توجهی، باعث افزایش سطح پرولاکتین سرم خون مادران شیرده می شود. رازیانه حاوی نوع خفیف استروژن است. این هورمون تولید شیر را افزایش میدهد که همین خاصیت رازیانه در زنان شیرده نیز مشاهده شده است.
ریشه شیرین بیان، زنجبیل، فلفل نیز برای درمان پرولاکتین هم در مردان و هم در زنان موثر است.
تجویز دارو برای کاهش هورمون پرولاکتین
داروهای بروموکریپتین و کابرگولین موجب کاهش تولید پرولاکتین میشوند. انجام دارودرمانی برای اکثر افراد مبتلا به پرولاکتینوما به خوبی نتیجه میدهد.
جراحی تومورهای غده هیپوفیز برای کاهش پرولاکتین
درصورتیکه داروها برای کاهش تولید پرولاکتین موثر نباشند، جراحی انجام میشود. همچنین در صورتی که تومور غده هیپوفیز باعث بروز اختلالات بینایی شده باشد نیز نیاز به انجام جراحی میباشد.
پرتودرمانی برای درمان پرولاکتین
در موارد نادر، درصورتیکه دارو درمانی و جراحی موثر نباشند، برای کوچک کردن تومورهای غده هیپوفیز از پرتو درمانی استفاده میشود.
همچنین برای درمان مشکل بالا بودن پرولاکتین که علت آن نامعلوم است نیز از داروهای بروموکریپتین و کابرگولین استفاده میشود.
مشکل کمکاری تیروئید نیز با تجویز داروهای حاوی هورمون تیروئید درمان میشود و با درمان مشکل کم کاری تیروئید، میزان پرولاکتیم خون نیز به صورت طبیعی خواهد شد. در صورتی که بالا بودن پرولاکتین بر اثر مصرف دارو ایجاد شده باشند، پزشک شما سعی میکند داروی شما را عوض کند.
برای کاهش سطح پرولاکتین چکار کنیم؟
- کاهش استرس
- کاهش میزان ورزشهای سنگینی که بدن را خسته و آزرده میکند.
- پرهیز از پوشیدن لباسهایی که به قفسهی سینه فشار میآورد.
- پرهیز از پوشیدن لباسهایی که نوک سینه را تحریک میکند.
قبل از ایجاد تغییر در میزان مصرف مکملها و ویتامینها حتما با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
کسلام خسته نباشید میگم ممکن باوجودپرولاکتین آی یوآی موفقیت آمیزی داشته باشم؟