نوعی احساس سوزش دردناک در سینه و گلو به دلیل بازگشت اسید معده به مری، سوزش معده (سوء هاضمه اسیدی یا پیروسیس) نامیده می شود. سوزش معده در نوجوانان همواره به دلیل بیماری هایی مانند رفلاکس معده به مری (GERD) ایجاد نمی شود. اگر فرزند نوجوان شما به طور مکرر دچار این مشکل می شود، به پزشک مراجعه نمایید. این مقاله را درباره سوزش معده در نوجوانان بخوانید تا بیشتر با دلایل، علائم، تشخیص، درمان و اعمال پیشگیرانه آن آشنا شوید.
مطالب پیشنهادی: چه خوراکیهایی باعث سوزش سر دل می شوند؟/ میوه هایی که اسید معده را تحریک می کنند!
علائم و نشانه های سوزش معده در نوجوانان
علائم اصلی سوزش معده عبارتند از احساس سوزش در ناحیه سینه یا گلو و احساس طعم اسید یا غذا در دهان. علائم زیر معمولاً با سوزش معده در ارتباط هستند:
- طعم ترش
- حالت تهوع
- استفراغ
- بوی بد دهان
- خرابی دندان ها
- سرفه
- مشکل بلع
- گلودرد
نوجوان شما ممکن است وقتی دراز کشیده یا پس از غذا خوردن خم می شود، با سوزش معده روبرو شود. هرچند سوزش معده ممکن است با یک حمله قلبی در بالغین مرتبط باشد، اما معمولاً در مورد نوجوانان این گونه نیست. این احساس ناراحتی در ناحیه سینه به دلیل بازگشت اسید معده معمولاً با مصرف بعضی داروهای غیرتجویزی ضداسید برطرف می شود. با این وجود، اگر مشکل باقی ماند، می توانید با پزشک برای تشخیص عامل اصلی بروز این وضعیت و درمان آن مشورت نمایید.
دلایل بروز سوزش معده در نوجوانان
سوزش معده ممکن است به دلیل GRED، وضعیتی که در آن اسید معده به دلیل ضعف یا مشکلات دیگر در اسفنکتر مری به داخل آن بازگشت می نماید، بروز کند. سوزش معده همچنین ممکن است به دلایل زیر بوجود آید:
- چاقی
- داروهای ضد آسم، درد یا حساسیت (آنتی هیستامین ها)
- سیگار کشیدن
- مصرف الکل
- هرگونه بیماری عصبی در سنین جوانی
- جراحی قبلی در ناحیه مری
- عفونت باکتریایی با هلیکوباکتر پیلوری
سوزش معده همچنین ممکن است به دلیل مصرف بعضی غذاها بوجود آمده یا تشدید شود مانند:
- غذاهای تند و فلفلی
- غذاهای سرخ شده یا چرب
- مرکبات
- سرکه
- سس گوجه فرنگی
- شکلات
- قهوه یا چای
- نعنا
- نوشیدنی بدون الکل (گازدار)
- پیاز
اگر فرزند نوجوان شما بدون توجه به رژیم غذایی، دچار این مشکل شده است، به پزشک مراجعه نمایید.
خطرات و مشکلات مرتبط با سوزش معده در نوجوانان
هرچند گاهی اوقات وقوع سوزش معده می تواند طبیعی و قابل مدیریت باشد، اما تکرار مکرر آن می تواند بر سلامت نوجوان تاثیر گذارد. اگر این وضعیت درمان نشود، سوزش مداوم معده می تواند منجر به بروز مشکلات زیر شود:
- ازوفاژیت (التهاب مری)
- زخم های مری
- باریک شدن مجرای مری به دلیل آسیب دیدگی (تنگی مری)
- سرفه خشک و مشکلات تنفسی
- تغییر صدا
سوزش معده می تواند در خواب فرد مشکل ایجاد کرده و بروز آسم در فرد را تشدید کند. این وضعیت همچنین ممکن است با التهاب حنجره (لارینژیت) در ارتباط باشد. ماندگاری طولانی مدت اسید معده در مری می تواند باعث تغییر در ساختار آن شده که معمولاً با نام مری بارت نامیده می شود. این نوعی تغییر شکل پیش سرطانی بوده و نیازمند مراقبت های پزشکی می باشد.
تشخیص سوزش معده در نوجوانان
سوزش معده می تواند بر اساس علائم و سابقه پزشکی افراد تشخیص داده شود. اگر تغییرات در رژیم غذایی و داروها نتوانند شرایط را بهبود بخشند، پزشک ممکن است یک سری آزمایشات را برای تشخیص عامل بروز این وضعیت درخواست کند. این موارد عبارتند از:
۱٫ تشخیص سوزش معده در نوجوانان با عکسبرداری اشعه X
این تصویربرداری از مری توسعه اشعه X با کمک نوعی مایع تشخیصی می باشد. فرزند شما باید در طول این روال این مایع را بخورد (معمولاً باریم). این روش به تشخیص نواقص ساختاری در مری کمک می کند. این مایع ممکن است باعث بروز حالت تعوع و روشن شدن رنگ مدفوع فرد شود اما این موضع نگران کننده نیست.
۲٫ تشخیص سوزش معده در نوجوانان با امپدانس مری و غربالگری pH
این آزمایش به تعیین بازگشت اسید با استفاده از یک سری لوله های مخصوص کمک می کند.
۳٫ تشخیص سوزش معده در نوجوانان با آندوسکوپی قسمت بالای مجرای هاضمه و نمونه برداری
این آزمایش می تواند اطلاعات دقیق درباره آسیب احتمالی به بافت مری به دلیل اسید معده و عملکرد اسفنکتر مری ارائه دهد. پزشک ممکن است از بافت این ناحیه نمونه برداری کند. معمولاً آندوسکوپی در موارد حاد و متوسط سوزش معده انجام می شود. پزشکان ممکن است آزمایشات خون، تنفس و مدفوع را نیز برای رد کردن گزینه عفونت هلیکوباکتر پیلوری به عنوان عامل بروز سوزش معده را نیز تجویز نمایند. این عفونت معمولاً بدلیل مصرف غذا یا آب آلوده ایجاد می شود.
درمان سوزش معده در نوجوانان
پزشک ممکن است تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی را برای کاهش بازگشت اسید معده توصیه نماید. جویدن آدامس های بدون قند پس از صرف غذا، خوابیدن به پهلو یا در وضعیتی که سر کمی بالاتر از سطح بد باشد ممکن است مفید فایده باشد. اگر این درمانها مشکل را برطرف نکرد، فرزند شما باید تحت درمان دارویی قرار بگیرد. سوزش معده می تواند بسته به عامل آن با دارو درمان شود. داروهای زیر ممکن است مورد استفاده قرار بگیرند:
۱٫ درمان سوزش معده در نوجوانان با داروهای ضد اسید
این داروها اسید معده را خنثی کرده و با عناوین Maalox, Alka-Seltzer, Riopan, Mylanta و غیره ارائه می شوند. هرچند این داروها به صورت غیرتجویزی در دسترس می باشند اما برای تعیین دوز مصرف بهتر است با پزشک مشورت نمایید زیرا می توانند یک سری عوارض جانبی مانند یبوست و اسهال را به همراه داشته باشند.
۲٫ درمان سوزش معده در نوجوانان با مهار کننده های H2
این داروها میزان تولید اسید معده را کاهش می دهند. سیمتیدین (Tagamet AB)، رانیتیدین (Zantac 75) یا فاموتیدین (Pepcid) مهارکننده های H2 هستند.
۳٫ درمان سوزش معده در نوجوانان با مهارکننده های پمپ پروتونی (PPIs)
این داروها نیز میزان تولید اسید معده را کاهش می دهند. اومپرازول (Zegerid)، اسومپرازول (Nexium) و پنتوپرازول (Protonix) بعضی از نمونه های داروهای مهارکننده پمپ پروتونی می باشند.
۴٫ درمان سوزش معده در نوجوانان با پروکینتیک ها
این داروها باعث تخلیه سریعتر محتویات معده می شوند. بتانکول (Urecholine) و متوکلوپرامید (Reglan) از انواع پروکینتیک ها می باشند. این داروها ممکن است باعث بروز حالت تهوع، اسهال و خستگی شوند. پروکینتیک ها را نباید همراه با سایر داروهای ضد بازگشت اسید معده به مری استفاده کرد.
توجه: برای یافتن دوز مصرفی مناسب با پزشک مشورت کنید. داروهای غیرتجویزی درمان مناسبی برای سوزش معده مداوم محسوب نمی شوند.
درمان های زیرا معمولاً برای رفع مشکلات زمینه ای که می توانند باعث بروز سوزش معده شوند، مورد استفاده قرار می گیرند:
درمان و رفع مشکلات زمینه ای بروز سوزش معده نوجوانان
درمان سه گانه سوزش معده نوجوانان
اگر فرزند شما به دلیل التهاب معده (گاستریت) حاصل از عفونت هلیکوباکتر پیلوری به سوزش معده مبتلا شده است، پزشک درمان آنتی بیوتیک را توصیه خواهد کرد. این رژیم درمانی شامل مصرف آموکسی سیلین، کلاریتومایسین و یک مهار کننده پمپ پروتونی با دوز مشخص است.
عمل جراحی سوزش معده نوجوانان
حرکت دادن انتهای پایینی مری و چین دادن قسمت بالایی معده به دور آن توسط لاپاروسکوپی (Nissen fundoplication) روالی جراحی است که برای اصطلاح ضعف اسفنکتر تحتانی مری استفاده می شود. این روال در کنترل بازگشت اسید معده در درازمدت موثر است. بخش بالایی معده به دور قسمت پایینی مری در این روال پیچیده می شود. گاهی اوقات عمل دوختن توسط دستگاه آندوسکوپی نیز انجام می شود.
درمان هایی برای جلوگیری از سوزش معده در نوجوانان
درمانهای زیر توسط پزشکان برای کاهش یا جلوگیری از بازگشت اسید معده به مری توصیه می شود. اگر اعمال رژیم غذایی و سبک زندگی نتوانند مشکل را برطرف کنند، ممکن است از درمانهای دارویی استفاده شود. این درمانها برای جلوگیری از سوزش معده عبارتند از:
- کاهش وزن در صورتی که نوجوان شما اضافه وزن داشته یا چاق است.
- مصرف وعده غذایی کوچکتر و پرهیز از پرخوری.
- صرف وعده شام دو تا سه ساعت از خوابیدن.
- ترک سیگار.
- پرهیز از مصرف غذاهایی که باعث بازگشت اسید معده می شوند.
می توانید فرزند خود را تشویق کنید تا غذاهای سالم تری مصرف کرده و برای کاهش وزن ورزش کند تا سلامت عمومی بهتری داشته باشد. با این وجود، هیچ رژیم غذایی تایید شده ای برای جلوگیری از سوزش معده وجود نداشته و غذاهای محرک این وضعیت ممکن است در افراد متفاوت باشند.
غذاهایی که باید از مصرف آنها برای مشکل سوزش معده نوجوانان پرهیز کنید
تغییرات در رژیم غذایی می توانند تاثیر زیادی بر مشکلات سوزش معده در نوجوانان داشته باشند. این افراد باید از مصرف غذاها و نوشیدنی هایی که بازگشت اسید معده به مری را تشدید می کنند، پرهیز نمایند. این ها عبارتند از:
- غذاهای سرخ شده یا چرب
- غذاهای تند و فلفلی
- مرکبات
- سس گوجه فرنگی
- قهوه
- نوشیدنی گازدار
این ها خوراکی هایی هستند که معمولاً سوزش معده را تحریک یا تشدید می کنند. اگر فرزند شما پس از مصرف خوراکی خاصی دچار سوزش معده می شود، باید از مصرف آن منع شود.
چه موقع برای سوزش معده نوجوانان به پزشک مراجعه کنید؟
اگر مشکل سوزش در فرزند نوجوان شما با تغییر در رژیم غذایی برطرف نشد، می توانید به پزشک مراجعه نمایید. موارد زیر نیازمند توجه خاص در نوجوانان مبتلا به سوزش معده می باشند:
- استفراغ شدید
- استفراغ خونی (وجود خون در استفراغ) که معمولاً مانند تفاله قهوه به نظر می رسد
- مشکلات تنفسی
- گلودرد در حین عمل بلع
- کاهش مصرف غذا
- کاهش وزن
- کم آبی
- مدفوع خیلی سفت
- درد شدید شکمی
هرچند تغییرات در رژیم غذایی می توانند سوزش معده را بهبود بخشند اما اگر عامل این وضعیت یک نقص عملکردی یا ساختاری اسفنکتر تحتانی مری باشد، ممکن است مشکل به طور کامل برطرف نشود. اگر حتی پس از تغییرات در رژیم غذایی مشکل کماکان باقی بود، به پزشک مراجعه کنید. تشخیص به موقع و درمان این وضعیت می تواند از بروز مشکلات بعدی جلوگیری نماید. حفظ بهداشت دست ها و پخت و پز مناسب غذاها می تواند مانع از بروز عفونت هلیکوباکتر پیلوری شود. همچنین بهتر است از غذا خوردن در مکانهایی که بهداشت عمومی مناسبی ندارند، خودداری کنید. آیا نوجوان شما دچار سوزش معده می شود؟ چه اقداماتی برای جلوگیری از بروز این وضعیت انجام داده اید؟ در قسمت نظرات، ما را در جریان قرار دهید.
