هايمن(Hymen) يا همان پرده بكارت، غشايي است كه تمام يا قسمتي ازدهانه واژن را مي‌پوشاند. «هايمن» لغتي يوناني است به معناي پوست يا پرده كه از نام الهه ازدواج و عروسي يونانيان گرفته شده است…
يونانيان باستان از اين لغت براي انواع پرده‌ها از جمله پرده‌اي كه قلب را احاطه مي‌كند (پريكارد)، استفاده مي‌كردند، اما با گذشت زمان، كاربرد آن به پرده بكارت محدود شد.
در نخستين مراحل رشد جنيني، هيچ ورودي‌اي به واژن وجود ندارد. لايه باريك بافتي كه در اين مرحله واژن را مي‌پوشاند، قبل از تولد به طور ناقص تقسيم ميشود، اين لايه بعدها پرده بكارت را به وجود مي‌آورد. بسياري از افراد تصور مي‌كنند پرده بكارت، داخل واژن قرار دارد. در صورتي كه اين‌طور نيست. پرده بكارت، بخش خارجي اندام جنسي است و دقيقا در ورودي دهانه آن قرار دارد. پرده بکارت كه يک چين غشايي نامنظم است و از اپيتليوم شاخي تشکيل شده، درست در مدخل ورودي واژن قرار دارد و در واقع به منزله در ورودي واژن است و اولين بار با مقاربت، معاينه خشن، ضربه و جراحي پاره ميشود. معمولا پرده بکارت يک يا چند سوراخ کوچک دارد که خون‌ريزي قاعدگي از آن خارج ميشود. اگر اين پرده اصلا سوراخ نداشته و به طور کامل واژن را بسته باشد، خون قاعدگي در پشت آن تجمع مي‌يابد و در رحم انباشته ميشود و بر اثر پس زده‌شدن به داخل حفره صفاقي ميتواند سبب بيماري اندومتريوز و نازايي شود که اين مورد بسيار نادر است.
پارگي پرده بکارت
رشته‌هاي عصبي در پرده كم هستند و به همين دليل در صورت آرامش جسمي و رواني پارگي آن معمولا بدون درد است. عمل پاره‌شدن پرده بهتر است در زماني كه بدن آرام است و هيچ اضطراب و خستگي وجود ندارد، انجام شود. بنابراين نزديكي در اولين شب ازدواج و پس از مراسم طولاني عروسي توصيه نمي‌شود. خانم‌ها بهتر است قبل از نزديكي براي آگاهي از نوع پرده‌شان به پزشك متخصص زنان مراجعه كنند. ممکن است در برخي موارد پرده بسيار ضخيم باشد كه براي پاره‌كردن آن، كمك پزشك مورد نياز باشد تا از بروز درد هنگام ارتباط جنسي جلوگيري شود. اين شيوه را بريدن پرده مي‌نامند. طي اولين نزديكي، پرده بكارت در چند جا پاره و به چند قطعه تقسيم ميشود. غالبا تا زماني كه زن، نوزادي به دنيا بياورد باقيمانده پرده در دهانه واژن وجود خواهد داشت.
در صورت تنگي دهانه واژن، بهتر است از كرم و ژله‌اي تسهيل‌كننده يا اسپري بي‌حس‌كننده استفاده كرد. ضمن اينكه تحريك زن و خروج ترشحات از دهانه واژن، موجب نرم شدن دهانه واژن و سهولت ارتباط جنسي ميشود. گاهي پرده بكارت با يك يا دو بار نزديكي كاملا پاره نمي‌شود و هر دفعه قسمتي از آن پاره ميشود و كمي خون‌ريزي مي‌كند. بدون پارگي پرده، اسپرم ريخته شده روي آن ميتواند موجب بارداري شود، زيرا اسپرم ميتواند از سوراخ پرده حركت كند و به طرف تخمك زن برود و باعث بارداري شود. در اين موارد زن با پرده سالم باردار ميشود. ورزش‌هايي مانند سواركاري، دو، پرش و شنا هرگز باعث پاره شدن پرده دختر نمي‌شوند مگر اينكه وي طي حادثه‌اي و در هنگام بازي، سقوط كند و در همان زمان جسمي نوك تيز به پرده اصابت كند و موجب پارگي آن شود.
انواع پرده بکارت
در نظر داشته باشيد كه هيچ پرده بکارتي دقيقا شبيه ديگري نيست. اندازه و شكل آن از فردي به فرد ديگر بسيار متفاوت است. انواع رايج پرده بكارت عبارتند از:
• پرده بكارت حلقوي: به صورت حلقه‌اي دور ورودي واژن را مي‌پوشاند.
• پرده بكارت ارتجاعي: انعطاف‌پذير و قابل‌ارتجاع است و هنگام اولين رابطه زناشويي پاره نمي‌شود يا به طور جزئي پاره ميشود و هيچ خون‌ريزي‌اي ندارد.
• پرده بكارت دو سوراخي يا تيغه‌اي: يك تيغه ممتد در طول ورودي واژن دارد.
• پرده بكارت غربالي (سوراخ‌سوراخ): به طور كامل در عرض مهبل كشيده شده اما سطح آن سوراخ‌سوراخ است.
• پرده بکارت شاخه‌دار: اغلب به صورت کنگره‌اي و داراي اضلاعي از شکاف در طرفين است.
• پرده بدون سوراخ يا بسته: گاهي در دختراني كه به سن بلوغ مي‌رسند، پرده بسته است و خون قاعدگي پشت آن جمع ميشود و نمي‌تواند خارج شود در نتيجه باعث بروز درد خواهد شد، اينگونه افراد بايد به پزشك مراجعه كنند تا طي عمل جراحي و ايجاد برشي در سطح پرده، اين مشكل برطرف شود.
• پرده بکارت کنگره‌اي: کمياب است و کمتر وجود دارد.
معمولا پس از پارگي پرده بکارت خون‌ريزي کم و بيش ايجاد ميشود. لازم است اين خون را از خون قاعدگي تمييز دهيم. خون قاعدگي داراي فيبرينوژن کمتر است بنابراين ديرتر لخته ميشود و سلول‌هاي واژينال در آن بسيار زياد است در حالي که خون حاصل از پرده بکارت سريع‌تر لخته ميشود و حاوي مقادير کمي سلول واژينال است. لبه‌هاي پارگي جديد در پرده بکارت معمولا زخمي و قرمز رنگ است و آثار خون لخته‌شده در آن مشاهده ميشود. بعد از حدود يک هفته، لبه‌هاي بريدگي از مخاطي مشابه مخاط پرده پوشيده شده و بعد از حدود دو هفته لبه‌هاي زخم نسبتا گرفته مي‌شوند. نکته مهم اين است که لبه‌هاي پارگي چون آزاد هستند و به هم اتصال ندارند هيچ وقت به هم جوش نمي‌خورند و اگر دو تکه پارگي به هم دوخته شوند محل ترميم به صورت يک اسکار برجسته روشن مشخص خواهد شد. تاکيد مي‌کنم پرده بکارت فقط و فقط بر اثر ضربه مستقيم به آن يا مقاربت پارگي پيدا مي‌کند و جز ضربه مستقيم هيچ مورد ديگري باعث پارگي آن نمي‌شود.
عدم خون‌ريزي برخي از زنان در اولين رابطه جنسي
در حالتي که زن هنگام نزديكي، آرام و بدون تنش باشد، زمان كافي براي عشق‌ورزي داشته باشد، با طرف مقابل خود احساس راحتي كند و دهانه واژنش به اندازه كافي مرطوب باشد، دخول به نرمي انجام ميشود و به اين ترتيب ممکن است زن در اولين ارتباط خون‌ريزي نداشته باشد. اما اگر زن مضطرب باشد يا بترسد و پاهايش را جمع كند دهانه واژن تنگ خواهد شد و هنگام دخول خون‌ريزي و درد خواهد داشت.
پاسخ به ۳ پرسش رايج درباره پرده پکارت
درباره اين مساله، پرسش‌ها و ابهامات زيادي بين مردم وجود دارد که از ميان آنها ۳ پرسش زير را مي‌توان جزو شايع‌ترين‌ها دانست:
آيا ممکن است با يک بار مقاربت پرده بکارت از بين برود؟
بله، از آنجا که پرده بکارت دقيقا در مدخل ورودي واژن قرار دارد، معمولا طي اولين مقاربت از بين مي‌رود، حتي اگر مقاربت به طور کامل انجام نشده باشد.
آيا سقوط از ارتفاع ميتواند باعث پارگي پرده بکارت شود؟
خير، سقوط از ارتفاع، بلند کردن جسم سنگين، کوهنوردي و موارد مشابه به هيچ عنوان نمي‌توانند باعث پارگي پرده بکارت شوند. البته ممکن است در اثر سقوط يا انجام کارهاي سنگين مقداري خون‌ريزي از دستگاه تناسلي مشاهده شود که در هيچ‌کدام از موارد مربوط به پارگي پرده نيست فقط به خاطر فشار وارده بر رحم مکانيسمي مشابه قاعدگي دارد يعني فشار به رحم باعث خون‌ريزي يا لکه‌بيني در فرد ميشود. تاکيد مي‌کنم پرده بکارت فقط و فقط در اثر ضربه مستقيم به آن يا مقاربت پارگي پيدا مي‌کند و جز ضربه مستقيم هيچ مورد ديگري باعث پارگي آن نمي‌شود.
خون‌ريزي در اثر پارگي پرده بکارت چه مقدار است؟
حداقلي براي خون‌ريزي در اين حالت نداريم. ممکن است در حد يك يا دو قطره باشد يا شايد هم بيشتر باشد ولي حداکثر به اندازه آغشته شدن يك عدد پوشک خواهد بود و چيزي که مسلم است اين است که اين خون‌ريزي نبايد ادامه داشته باشد و معمولا در عرض يك يا دو دقيقه تمام ميشود. اگر در مواردي خون‌ريزي ادامه داشت احتمال پارگي‌هاي اطراف واژن مطرح ميشود که در اين صورت حتما بايد ترميم شود و اين مسئله بيشتر زماني اتفاق مي‌افتد که مقاربت بدون رضايت زن و با مقاومت وي و اصرار طرف مقابل انجام شود که در اين موارد بايد پارگي واژن ترميم شود. در پايان تاکيد مي‌کنم که پرده بکارت ملاک مطمئني براي تشخيص سلامت جنسي دختران نيست و انواعي از پرده بکارت وجود دارد که خون‌ريزي ايجاد نخواهد شد و در اين موارد بهتر است حتما قبل از ازدواج به پزشک يا ماما مراجعه شده و برگه گواهي سلامت دريافت شود.
خودارضايي نيز ميتواند باعث آسيب پرده بکارت شود. پرده بکارت بافتي بسيار حساس و نازک دارد كه نسبت به کوچک‌ترين تحريک آسيب‌پذير است. گرچه تحريکات کوچک و مختصر آسيب کامل به پرده بکارت نمي‌رساند ولي همين آسيب جزئي كه برگشت‌ناپذير و قابل تشخيص است نيز سبب حساس شدن ميشود. احتمال پارگي پرده بکارت بر اثر خودتحريکي و پيامدهاي رواني ناشي از آن وجود دارد.
در گفتگو های قبل از ازدواج، دختران و پسران باید:
۱- راجع به عقاید و نگرش های مربوط به رابطه جنسی از همدیگر سؤال کنند.
متأسفانه نگرش منفی نسبت به رابطه جنسی هنوز هم در خیلی از جوانان جامعه (بویژه دختران) وجود دارد. دلایل این نگرش عمدتاً به فرهنگ، تربیت خانوادگی، اعتقادات غلط، تجربه های جنسی تلخ اطرافیان، دیدن و شنیدن حوادث جنسی ناگوار ، تأثیر اطرافیان و دوستان و تجربه های جنسی گذشته(بویژه دوران کودکی) مربوط است.
فردی که نگرش منفی نسبت به رابطه جنسی دارد ، بعد از ازدواج به سختی می تواند با همسرش رابطه جنسی برقرار کند و از این رابطه لذت ببرد. البته این نگرش قابل تغییر است و در این راه، اولین قدم این است که فرد برای تغییر، انگیزه داشته باشد . اما در بعضی موارد خاص این تغییر بدون روان درمانی ممکن نیست. نکته مهم این است که نباید به این امید که نگرش طرف مقابل تغییر خواهد کرد، ازدواج صورت بگیرد بلکه قبل از ازدواجَ، این تغییر باید شروع شده باشد.
۲- حتی الامکان راجع به آموخته ها و شنیده های راجع به امور جنسی با همدیگر گفتگو کنند.
باور کنید هنوز هم بعضی از دختران و پسران در شرف ازدواج (بویژه دختران)،کمترین اطلاعی راجع به امور جنسی ندارند. در حالیکه رغبت، بلوغ و آمادگی جنسی، یکی از مهمترین شرایط لازم برای ازدواج است. مطالعه، دیدن برخی فیلم های آموزشی،گفتگو با متأهلین موفق و گرفتن مشاوره قبل از ازدواج می تواند در غنی کردن آموخته های جنسی مفید باشد.
۳- در مورد میزان اشتیاق و تمایل نسبت به رابطه جنسی و اهمیت آن، با همدیگر گفتگو کنند.
میزان اشتیاق و تمایل هر فرد به رابطه جنسی متفاوت است. بعضی افراد اشتیاق بیشتر و بعضی ها اشتیاق کمتری برای این رابطه دارند. تمایل به رابطه جنسی در افراد از روزی چند بار تا سالی یکبار متفاوت است . تفاوت افراد در میزان اشتیاق جنسی هم به دلیل تفاوت های جسمی یا هورمونی و هم به علت خصائص روانی افراد است. حال تصور کنید که تمایل جنسی یکی از زوجین بسیار بالا و طرف مقابلش بسیار کم باشد. قطعا این تفاوت، رضایت و سلامت زناشویی چنین زوجی را به خطر می اندازد.
۴- حتی الامکان راجع به انتظارات و سلیقه های جنسی خود با همدیگر گفتگو کنند.
درست است که رابطه جنسی طبیعی و معمول در همه انسان ها تقریباً به یک شکل صورت می گیرد اما هر فرد انتظارات و سلیقه های خاصی در رابطه جنسی دارد. امروزه تنوع زیادی در رفتار جنسی بشر دیده می شود در حالیکه در گذشته این رفتار ساده تر بود. بنا بر این، بیشتر از گذشته، لازم است زوج های امروزی راجع به این رفتار با همدیگر تعامل و گفتگو داشته باشند.
مهم این است که زن و شوهر در این انتظارات، توافق داشته باشند. خیلی از همسران به دلیل سلیقه های جنسی متفاوت و متضاد، دچار تعارض می شوند و تجربه نشان داده است که هر چند این انتظارات تا حدودی قابل اصلاح و تغییر است اما به طور کامل تغییر نمی کند و زن یا شوهری که انتظاراتش در امور جنسی برآورده نشود ممکن است احساس سرخوردگی کرده و این سرخوردگی احتمالاً زمینه ساز سردی رابطه و یا خطا های اخلاقی می شود.
بعلاوه، لازم است که زن و شوهر بعد از ازدواج در مورد حاشیه های روابط جنسی با همدیگر به توافق برسند. منظور از حاشیه روابط جنسی، نظر افراد راجع به عوامل زمینه ساز مطلوب برای شروع و ادامه رابطه جنسی است. مانند: چگونگی گفتگو های عاطفی، نوازش و لمس قبل از رابطه، محل و فضای مطلوب برای بر قراری رابطه و …
۵- حتی الامکان در مورد اعتقادات همدیگر راجع به وفا داری جنسی و عاطفی با همدیگر گفتگو کنند.
یکی از مسائل و مشکلات بعضی از زوج های جوان امروزی، نادیده گرفتن بعضی از تعهدات اخلاقی عاطفی و جنسی در زندگی زناشویی، از سوی یک یا هر دو همسر است که می تواند منجر به بروز اختلافات شدید و بحران های غیر قابل جبران در زندگی مشترک بشود. قبل از ازدواج، لازم است که دو نفر از عقاید مربوط به تعهدات جنسی و اخلاقی همدیگر مطلع شوند.