مگنت تراپی، استفاده از وسایل مغناطیسی در مجاورت یا روی بدن به منظور تسكین درد و كمك به شفا می‌باشد. امروزه این وسایل به انواع و اشکال گوناگونی در بازار موجود است و می‌توان به روشهای مختلف از آنها استفاده كرد؛ بستن با نوار روی بازو، کاربرد به صورت انگشتر و گردن بند یا استفاده در داخل کفش ، بالش یا تشك .
ورم مفاصل (arthritis) ، بیخوابی، سندروم تونل کارپال مچ دست و سردرد از جمله ناراحتیهایی هستند كه در درمان آنها از مگنت تراپی استفاده می‌گردد.با وجود اینكه نمی‌توان براحتی توضیح داد كه نیروی مغناطیسی چگونه بر بدن انسان عمل می‌كند، طرفداران این روش ادعا می‌كنند كه این درمان اثر بسیار عمیقی روی بدن به خصوص در كاهش درد دارد.
استفاده از آهن ربا ( magnet ) در درمان ، موضوع تازه‌ای نیست. یونانیان باستان عقیده داشتند كه lodestone (سنگهای طبیعی آهن ربا) دارای قدرت شفابخشی می باشند. در قرن شانزدهم، یك كیمیاگر و فیزیكدان سویسی به نام Philippus von Hohenheim با نام مستعار Paracelsus برای خارج نمودن بیماری از بدن از آهن ربا استفاده می‌كرد. ظرف یک دهه گذشته، مگنت تراپی بطور قابل ملاحظه‌ای خصوصاً برای كاهش درد در بین ورزشكاران حرفه‌ای محبوبیت یافته‌است. اخیراً دانشمندان نیز تحقیقات هدایت شده‌ای را در این زمینه شروع كرده‌اند كه موجب تشویق پزشكان به استفاده از این روش می‌شود.
● این روش چگونه عمل می‌نماید؟
تئوری مگنت تراپی این است كه میدان مغناطیسی ناشی از آهن ربا ( یا وسائلی كه جریان الكترومغناطیسی ایجاد می‌كنند)، می‌تواند در داخل بدن نفوذ كرده، بر روی تك تك سلولها تاثیر بگذارد و عملكرد سیستم عصبی و سایر ارگانها را بهبود بخشد. اینكه میدان مغناطیسی دقیقاً چطور این كار را انجام می‌دهد، به صورت یک راز باقی مانده، اما فرضیه‌هایی در این رابطه وجود دارد. برخی می‌گویند جریان الكتریكی ناشی از آهن ربا، ارسال سیگنالهای درد را در سیستم عصبی مركزی قطع می‌كند. برخی دیگر ادعا می‌كنند آهن ربا جریان خون را در ناحیه مورد نظر افزایش می‌دهد كه این امر باعث افزایش اكسیژن و مواد غذایی و سرانجام كاهش درد و تورم در آن قسمت از بدن می‌گردد.
● از این روش چه انتظاری باید داشته باشیم؟
اعتقاد بر این است كه آهن رباها باید در محل صحیح قرار داده شود تا مؤثر واقع شوند ( چنانچه در بالای ناحیه‌ای از بدن قرار داده شوند كه تا حدی عملکرد و ارتعاشات سالم دارد، بهترین اثر را دارند). بنابراین علیرغم اینکه بسیاری از افراد تمایل دارند بدون كمك پزشكان، به تنهایی از آهن ربا استفاده نمایند، بهتر است كه مگنت تراپی را تحت هدایت یك پزشك یا یك body worker ( مانند یك ماساژ درمانگر) كه در كار با آهن ربا تجربه دارد انجام دهید.
اگر شما برای آرتریت (arthritis) یا دردهای دیگری از آهن ربا استفاده می‌كنید، پیشنهاد می‌كنیم كه یك وسیله مغناطیسی كوچك بخرید كه بتوان با نوار یا باند كشی آن را روی ناحیه بیمار بدن بست. این آهن رباها معمولاً یك میدان مغناطیسی حدود ۲۵۰ تا ۵۰۰ گوس تولید می‌كنند، که تقریباً ۱۰ برابر قوی‌تر از آهن ربای درون یك یخچال است . ( گوس واحد اندازه‌گیری شدت میدان مغناطیسی است.)
برخی افراد معتقدند كه مگنت تراپی بر روی بعضی از بیماریها مانند آرتریت مؤثر است زیرا بستن آن با نوار روی مفصل بیمار مانند یك آتل عمل می‌كند و حركت آن مفصل را محدود می‌نماید.
بسته به میزان درد ، ممكن است به شما توصیه شود كه آهن ربا را فقط ۵ دقیقه در موضع مورد نظر قرار دهید یا به مدت چند هفته هر روز از آن استفاده كنید. اگر برای درمان بیخوابی از آهن ربا استفاده می‌نمایید، پزشك شما ممكن است یك تشك یا بالشت مغناطیسی به شما پیشنهاد كند كه می‌تواند یك میدان مغناطیسی به بزرگی ۴۰۰۰ گوس ایجاد نماید. ( بهتر است وقتی كه منبع مغناطیسی از بدن دور است، شدت میدان مغناطیسی بیشتر باشد.)
تا این زمان، برای تعیین اینكه تا چه اندازه می‌توانیم شدت میدان مغناطیسی را افزایش دهیم كه مضر نباشد، تحقیقات كافی نشده است. اما چون دستگاه MRI بدون هیچ‌گونه اثر جانبی مضر، میدان مغناطیس به بزرگی ۱۵۰۰۰ گوس تولید می‌كند، طرفداران این روش ادعا می‌كنند كه قدرت درمانی آهن ربا خطری برای سلامتی ندارد.
● منافع سلامتی
مگنت تراپی اغلب برای درمان درد برای مفاصل و ماهیچه‌ها استفاده می‌گردد. آهن رباها همچنین برای كاهش درد بعد از عمل جراحی نیز به كار می‌روند. طرفداران این روش اظهار می دارند كه آهن ربا به همان میزان تاثیر در برطرف كردن بیخوابی و درمان میگرن حتی می‌تواند استرس را كاهش دهد. برخی دیگر حتی ادعا می‌كنند كه مگنت تراپی می‌تواند عفونت را کنترل كند و اختلالات سیستم عصبی مركزی مانند تشنج را بهبود بخشد. تا زمانیكه تحقیقات گسترده تری ثابت كند كه مگنت تراپی می‌تواند واقعاً درد را كاهش دهد، مدارك نسبتا كمی برای اعتبار این روش در درمان سایر بیماریها وجود دارد.
با این حال در مطالعه‌ای كه در مجله مدیریت درد American Journal of Pain Management در سال ۱۹۹۹ منتشر شد، نشان داده شد كه كفی مغناطیسی كفش در كاهش پادرد در افراد دیابتی مؤثر است و از طرف مقابل پاره ای دیگر از تحقیقات نشان داده كه مگنت تراپی اثر درمانی ندارد. یك تحقیق جدید، شامل (transcranial magnetic stimulation TMS) ، تكنیكی است كه امكان تحریك سطح مغز با استفاده از یك میدان مغناطیسی قوی را می‌دهد. اكثر تحقیقاتی كه در آنها از TMS استفاده می‌شود، بر درمان افسردگی شدید متمركز شده‌اند. هرچند ممكن است بالاخره سودمندی این روش برای بیماریهای دیگری مانند صرع و اسکیزوفرنی ثابت گردد.
● هشدارها
▪ به بیمارانی که در بدن خود دارای دستگاه ضربانساز قلب (pacemaker) یا یك دستگاه دفیبریلاتور (implanted defibrillator) می باشند ،اکیدا توصیه می گردد که از آهن ربا استفاده نكنند. همچنین از آهن ربا در مجاورت این افراد نیز نباید استفاده کرد، زیرا میدان مغناطیسی ناشی از آن می‌تواند در كاركرد این دستگاهها اختلال ایجاد كند.
▪ اگر به فلز درون آهن ربا حساسیت دارید، از محصولاتی با پوشش پلاستیكی غیر حساسیت‌زا استفاده كنید.
▪ اگر باردار هستید از مگنت تراپی اجتناب كنید زیرا اثر آهن ربا روی زنان باردار بررسی نشده است.
▪ برخی بیماران بعد از استفاده از آهن ربا در مجاورت شریان کاروتید (سرخرگ اصلی در گردن كه به مغز منتهی می‌گردد) احساس گیجی در ناحیه سر را گزارش كرده اند.
▪ تا یك ساعت بعد از خوردن غذا از آهن ربا استفاده نكنید؛ زیرا ممكن است كه بر جریان خون سیستم گوارشی شما اثر بگذارد.
▪ هر بار بیشتر از هشت ساعت روی تشك مغناطیسی نخوابید.
