رگ های واریسی
افزایش مقدار خون و فشار رحم بزرگ شده بر روی رگ های وریدی در زمان بارداری ممکن است باعث ایجاد عروق واریسی یا پاره شدن مویرگ ها در پاها شود. با تمرینات نرمشی منظم، کنترل وزن در محدوده سلامتی (با مصرف غذاهای کم نمک و با فیبر زیاد) و جوراب های نگهدارنده مخصوص این دوران، می توانید ازاین مشکل پیشگیری کنید. از پوشیدن لباس های تنگ و روی هم گذاشتن پاهایتان خودداری کنید.
تاثیر بارداری بر گردش خون شما، نباید تعجب برانگیز باشد. در این دوران، سلول های خونی شما در گردش خون با موانعی روبرو هستند. در این دوران می توان تقریبا از تمامی بانوان باردار شکایاتی در این رابطه شنید. اما با توجه داشتن و مراقبت از سلامتی خود، می توان از مشکلات جدی در رابطه با گردش خون در زمان حاملگی پیشگیری کرد.
تغییرات در گردش خون
در اشخاصی که باردار نیستند، خون در گردشی آرام و یکنواخت مسیر خود را طی می کند. خون بوسیله رگ ها از قلب به تمامی اعضا و سپس در بازگشت بطرف قلب در جریان است. این روندی خارج از کنترل ما است، بسیاری از انسان ها آنرا جریانی تضمینی می دانند، ولی زمانی که خانمی باردار می شود، نقشه اعضای داخلی بدن او تغییر می کند. ناگهان در این مسیر، ترافیک بسیار سنگین می شود. مقدار خون در دوران بارداری بطور شگفت انگیزی ( در حدود ۵۰ درصد) افزایش پیدا می کند و از سلول های خونی درخواست می شود که وظیفه جدیدی را انجام دهند. برای مثال: جفت وظیفه تصفیه خون را به عهده می گیرد تا مواد غذایی مورد نیاز جنین را به او برساند و مواد زاید را با خود ببرد.
ضربان قلب برای تغذیه همزمان دو بدن و رفع احتیاجات آنان، بالا می رود و رگ ها برای جبران این همه کار به استراحت می پردازند. به همین علت فشار خون شما در نیمه اول بارداری کم می شود و سپس در نیمه دوم بالا می رود. در هر ملاقاتی با پزشکتان، نرس فشار خون شما را اندازه گیری می کند، تا از سلامتی شما در هر زمان مطمئن شود. در مورد مشکلاتی که در این رابطه دارید با پزشک خود مشورت کنید. تنظیم گردش خون در این دوران می تواند کمی ناراحت کننده باشد، اما مشکلات جدی تری نیز وجود دارد که باید مراقب آنها نیز بود. مراقبت از خودتان عملی هوشیارانه است ولی همزمان با آن باید پزشکتان را نیز از حال خود مطلع کنید.
جدی نگیرید
مشاهده این علایم در دوره بارداری، هنگامی که شدید نیستند کاملا معمولی است، اما حتی با دانستن این حقیقت، دیدن و احساس کردن این علایم خوشایند نیست. با تغییرات ساده ای در سبک زندگی خود می توانید دگرگونی های بسیاری را ایجاد کرده و از بروز مشکلات جدی و اثرات جانبی این ناراحتی ها پیشگیری کنید.
تورم EDEMA
تورم یا EDEMA چیست : به تجمع بیش از حد مایعات در بافت بدن EDEMA می گویند، که باعث تورم خصوصا در مچ پا و پاها می شود. بسیاری از بانوان باردار در این دوران بعلت افزایش حجم مایعات در بدن و تغییرات در گردش خون دچار تورم می شوند.
برای رفع این مشکل چه باید کرد : هر زمانی که فرصت دارید، پای خود را بالا بگذارید، تمرینات منظم نرمشی را فراموش نکنید، غذاهای کم نمک بخورید و در موقع نشستن پای خود را روی هم نگذارید.
لباس های گشاد تری بپوشید و از کفش هایی استفاده کنید تا مانع گردش خون در پاهای شما نشود. صبح ها در زمان بلند شدن از رختخواب جوراب های پشتیبانی کننده از پاهای خود را بپوشید تا گردش خون در مچ و پاهای خود را افزایش دهید. با برخاستن از حالت نشسته و انجام نرمش های کششی و قدم زدن به اطراف، خصوصا درزمان مسافرت، به گردش خون در بدنتان کمک کنید، با این عمل مشکلات گرفتگی پاهایتان نیز حل خواهد شد.
ماساژ پا به گردش خون در آن نواحی کمک می کند و گرفتگی عضلات و تورم پاها را به حداقل می رساند. از همسر خود درخواست کنید تا در ماساژ دادن به شما کمک کند.
سرگیجه
سرگیجه چیست : در دوران بارداری عوامل زیادی باعث سرگیجه و احساس سبکی سر می شود. یکی از این عوامل پایین بودن فشار خون است.
برای رفع این مشکل چه باید کرد : بجای اینکه بسرعت از حالت نشسته و یا خوابیده بر روی پای خود بایستید، با آرامش کامل این کار را انجام دهید. زمانی که در هنگام شب دراز می کشید سعی کنید تا حد ممکن بیشتر به سمت چپ دراز بکشید، خوابیدن بر پشت یا روی طرف راست بدن می تواند فشار زیادی به رگ هایی که خون را از قسمت پایین بدن به قلب می رساند، وارد کند.
خستگی شدید
خستگی شدید چیست : پایین بودن فشار خون، کم خونی و تغییرات هورمونی می تواند در بیشتر اوقات خانم های باردار را شدیدا خسته کند .
برای رفع این مشکل چه باید کرد : در مورد تغییرات هورمونی و پایین بودن فشار که در اوایل بارداری اتفاق می افتند، شما کار زیادی نمی توانید انجام دهید. استراحت کافی در این دوران می تواند کمک بزرگی به شما باشد. تغذیه با مواد غذایی سرشار از آهن ( یا اینکه آهن را بهمراه ویتامین های دوران بارداری مصرف کنید ) تعداد سلول های قرمز خون شما را بالا نگه داشته و اغلب از کم خونی دوران بارداری پیشگیری می کند. البته غذای سالم و تمرینات منظم نرمشی در دوران بارداری و در هر زمان انرژی شما را بالا خواهد برد.
نکته مهم :
نوشیدن روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب آشامیدنی، به بدن شما کمک خواهد کرد تا مایعات کمتری در خود نگهدارد و از تورم بدن شما نیز کاسته می شود.
نکته مهم : در مورد هرگونه تورم غیر معمول، خصوصا اگر در ناحیه صوتتان ظاهر شد با پزشک خود مشورت کنید.
مسایلی که باید جدی گرفت
بیماری هایی که در رابطه با مشکلات خونی هستند می تواند سلامت شما و جنینتان را به خطر بیاندازد. تا جایی که می توانید از گرفتار شدن در چنگ چنین بیماری هایی دوری کنید، اما اگر گرفتار چنین بیماری هایی شدید – گاهی اوقات دچار شدن به این بیماری ها غیرقابل پیشگیری است – حتما با پزشک خود مشورت های لازم را انجام دهید.
فشار خون مزمن در حاملگی
فشار خون بالا می تواند باعث آهسته شدن رشد كودك و همچنین عدم دریافت مواد غذایی و اكسیژن توسط كودك شد. این شرایط به سلامت كودك صدمه میزند. خانمهای مبتلا به فشار خون مزمن با احتمال بیشتری دچار پراكلامپسی میشوند كه همراه با عواقب خطرناكی است. هر نوعی از فشار خون می تواند خطری برای رشد جنین باشد یا باعث پارگی جفت و بدنیا آمدن نوزاد نارس یا خاتمه بارداری شود.
برای رفع این مشکل چه باید کرد: هر اندازه ای که فشار خون بالا باشد، خطرات همراه با آن بیشتر خواهد بود. همواره با پزشک متخصص خود در تماس باشید زیرا او از نزدیک مراقب شرایط شما است و در صورت لزوم داروی مناسب برای جنین شما را تجویز خواهد کرد. با مصرف نمک کم و خوردن غذاهای سالم شما می توانید در خانه مراقب فشار خون خود باشید. اگر شما تا کنون از استعمال دخانیات دست نکشیده اید این بهترین زمان برای ترک این اعتیاد است.
پره ی اکلامپسی PREECLAMPSIA
پره ی اکلامپسی چیست : اگر پزشک شما در اواخر دوران بارداریتان متوجه فشار خون بالا، بهمراه دفع پروتئین در ادرار شما شد، بیماری پره ی اکلامپسی در شما تشخیص داده می شود. این شرایط بدی است که از گردش خون در بدن شما جلوگیری می کند و مانع از رشد جنین می گردد.
برای رفع این مشکل چه باید کرد : به تذکرات پزشک خود توجه کنید. بنابر جدی بودن شرایط، شما ممکن است در بیمارستان بستری شده یا مجبور به استراحت در تختخواب خود شوید و ممکن است نیاز به زایمان زودهنگام داشته باشید. خودتان را برای گرفتار شدن به این بیماری سرزنش نکنید. در بیشتر موارد این بیماری قابل پیشگیری نیست و بجای سرزنش خود آرام باشید و بر انجام کارهایی که توان آنرا دارید، متمرکز باشید تا خود و جنینتان را در وضعیتی ثابت نگهدارید.
لخته های خونی
لخته های خونی چیست : زمانیکه لخته خونی به سمت شش ها حرکت کنند، بسیار خطرناک است. لخته های خونی در جفت تهدیدی برای سلامتی جنین است. در هرصورت اگر در پاها یا ناحیه لگنی شما لخت های خونی تشخیص داده شد، این لخته های خونی را می توان قبل از اینکه باعث مشکلاتی برای سلامتی شما شوند، درمان کرد.
برای رفع این مشکل چه باید کرد: با فعالیت های نرمشی سبک حداکثر سعی خود را انجام دهید، تا از این مشکل پیشگیری کنید و حتما در هنگام مسافرت، گشت و گذار با ماشین و روزهای طولانی در محل کار زمانی را برای آرامش و راه رفتن به خود اختصاص دهید. اگر از دردهای مداوم و مزمن، قرمزی یا گرفتگی در پاهای خود رنج می برید، احتمالا شما با مشکل لخته های خون روبرو هستید. سریعا با پزشک خود مشورت کنید تا مشکل شما تشخیص داده شده و درمان شوید. داروهای بی خطری برای لخته نشدن خون وجود دارد که بوسیله پزشکان تجویز می شود.
در طول حاملگی لخته خون بین لایه های جفت و رحم وجود دارد. دلیل آن به خوبی مشخص نیست. این وضعیت بیشتر برگشت ناپذیر است.این نوع خونریزی در حدود یک درصد از همه حاملگی اتفاق می افتد.چند دهه پیش، زمانی که یک زن سه ماهه اولیه بارداری دچار خونریزی میشد، پزشکانیک سقط جنین قریب الوقوع را احتمال میدادند و هیچ اطلاعات دیگری در این باره نداشتند. در حال حاضر با استفاده از سونوگرافی، پزشکان قادر به تشخیص قطعی تر هستند
در بعضی از خانم های حامله، لخته های خون ممکن است در داخل لایه های جفت تشکیل شده و تومور خونی زیرجفتی یا هماتوم را ایجاد کنند، در حقیقت همان خونی است که داخل لایه های کوریون جمع می شود. اگر لخته های خون بزرگ شوند، می توانند باعث جداشدن لایه های جفتی و دیواره رحم شوند. البته بیشتر تومورهای خونی زیرجفتی، در هفته بیستم دوره بارداری، خودشان را بدون هیچ عمل جراحی، درمان می کنند. علائم و نشانه هایی برای این بیماری وجود دارد که می توانید در هفته های اول حاملگی، آنها را تشخیص دهید.
۱-علامت اصلی این بیماری، خونریزی واژینال (مهبلی) است. خونریزی، بسته به اندازه تومور، می تواند کم و یا زیاد باشد. البته خونریزی در اوایل حاملگی، می تواند به دلیل سقط جنین نیز باشد، لذا باید پس از مشاهده خونریزی واژینال، سریعا به پزشک مراجعه کنید. اگر تومور چندان بزرگ نباشد، شاید اصلا باعث خونریزی نشود و خودش بتواند خودش را ترمیم کند.
۲-تحقیقات نشان داده اند که تقریبا یک پنجم زنان حامله، در دوران بارداری، ممکن است خونریزی داشته باشند ولی هنوز مشخص نشده که چند درصد بخاطر تومور خونی یا هماتوم بوده است. احتمال سقط جنین، بخاطر این تومور، تقریبا ۱ به ۳ است. در حقیقت، بیش از نیمی از خانم هایی که خونریزی اولیه را مشاهده می کنند، چه به دلیل هماتوم باشد و یا چیزی دیگر، می توانند بارداری سالمی داشته باشند.
۳-با سونوگرافی می توان وجود این تومور را مشخص کرد. سونوگرافی ممکن است از شکم و بر روی شکم و یا به صورت ترانس واژینال، از طریق مهبل انجام بگیرد. در بعضی از موارد، تشخیص این تومور دشوار می شود. البته اگر خونریزی وجود داشته باشد و دکتر بتواند سلامت جنین را از طریق سونوگرافی تشخیص دهد، می تواند وجود این تومور را نیز تشخیص دهد. در بعضی مواقع نیز، دکتر در پی سونوگرافی مرتب بیمار، بدون اینکه خود بیمار علائمی را دیده باشد، این تومور را تشخیص می دهد.
۴-دلیل مشخصی برای شکل گرفتن این تومور وجود ندارد، اما ممکن است به خاطر لانه گزینی تخم ها و جداشدن آنها از رحم باشد. راه حلی برای پیشگیری از این تومور وجود ندارد و ممکن است در هر سن و نژادی از زنان اتفاق بیافتد.
۵-همانطور که هیچ دلیل مشخصی برای ایجاد این تومور وجود ندارد، درمان خاصی نیز برای این بیماری تعیین نشده است. بعضی دکترها به بیماران آرامش می دهند و بعضی ها نیز پیشنهاد می کنند که تا زمان بیرون آمدن لخته خونی، نزدیکی انجام نشود. اگر دکتر لازم ببیند، می تواند از رقیق کننده های خون استفاده کند تا لخته های خون را بیرون بکشد. گفته شده که هورمون های استروژن و پروژسترون می توانند در روند دوره بارداری موثر باشند.