زايمان را بيشتر بايد يك فرآيند دانست نه يك اتفاق سريع؛ فرآيندي كه در آن تغييرات متعدد فيزيولوژيكي در بدن شما دست به دست هم ميدهند تا كودك را به دنيا بياورند. اگر واقعا زمان زايمان شما فرارسيده باشد يك يا چند مورد از پنج مورد زير اتفاق خواهد افتاد:
• دهانه رحم شما هرچه بيشتر نازك و نرم ميشود (كه به آن افاسمان يا Effacement ميگويند) همچنين تا ده سانتيمتر بزرگ و متسع ميشود (كه به آن ديلاتاسيون يا Dilatation مي گويند).
• انقباضاتي به صورت منظم رُخ ميدهند كه فاصله زماني بين آنها به تدريج كمتر ميشود، مدت زمان هر كدام افزايش پيدا ميكند و شدت آنها نيز به تدريج زيادتر ميشود.
• شما ممكن است كمردرد مداوم داشته باشد كه غالبا همراه با احساس گرفتگي عضلاني است؛ مشابه آنچه قبل از قاعدگي احساس ميشود.
• ممكن است "نمايش خوني" يا Bloody Show داشته باشيد: يك ماده موكوسي يا لزج مايل به قهوهاي يا خونابه اي از شما خارج ميشود. اگر اين پلاگ موكوسي يا مخاطي كه دهانه رحم را ميبندد از رحم شما خارج شود زايمان ممكن است بسيار نزديك باشد، يا ممكن است هنوز چند روز با زايمان فاصله داشته باشيد. به هر حال اين اتفاق ميتواند نشانهاي بر اين مطلب باشد كه بدن شما در حال طي كردن روند طبيعي خود براي زايمان است.
• كيسه آب شما پاره ميشود؛ البته اين اتفاق در صورتي نشان دهنده نزديك بودن زايمان است كه همراه با بروز انقباضات باشد.
چه زماني بايد با دكتر يا ماماي خود تماس بگيرم؟
احتمالا شما و ماما يا پزشكتان درباره اينكه وقتي زمان زايمان فرا مي رسد، چه بايد بكنيد، صحبت كردهايد. اما اگر فكر ميكنيد زمان آن فرا رسيده است خجالت نكشيد و زنگ بزنيد. پزشكها و ماماها به اين قضيه عادت دارند! خانمهايي كه شك دارند زمان زايمانشان فرارسيده است يا كساني كه به راهنماييشان نياز دارند دائماً به آنها زنگ ميزنند؛ در واقع اين قضيه بخشي از شغل آنهاست. واقعيت اين است كه پزشك يا ماما ميتواند از روي لحن صداي شما و حرفهايي كه ميزنيد چيزهاي زيادي را بفهمد و به شما بگويد چه بايد بكنيد؛ پس مكالمه تلفني واقعا ميتواند به شما كمك كند. پزشك شما ميخواهد بداند كه انقباضات با چه فاصله زماني از هم رُخ ميدهند، آيا ميتوانيد در زماني كه يكي از اين انقباضات را تحمل ميكنيد حرف بزنيد يا نه و يا ديگر نشانههاي احتمالي را نيز بفهمد.
اگر كيسه آب شما پاره شد يا اگر شك داريد كه مايع آمنيوتيك از شما خارج ميشود با پزشك يا ماماي خود صحبت كنيد. او همچنين از شما خواهد پرسيد كه اين اتفاق چه زماني افتاده است و مايع يا ترشحاتي كه ديدهايد چه رنگي بوده است. همچنين اگر يكي از موارد زير اتفاق افتاده است حتما به او بگوييد:
اگر تحرك كودك كمتر شده است؛
اگر خونريزي واژن داريد (مگر اينكه صرفاً كمي مخاط خوني ديده باشيد)؛
و اگر تب، سردردهاي شديد، تغيير بينايي يا درد شكمي داريد.
اگر مورد ديگري هم هست كه شما را نگران ميكند مي توانيد با ماما يا پزشك خود در ميان بگذاريد.
در ابتداي شروع درد زايمان چه كار بايد بكنم؟
در اين زمان نوشيدن مقادير زيادي از مايعات حائز اهميت است. به صورت متناوب بنشينيد و راه برويد يا يك دوش گرم بگيريد تا دردهاي شما را آرام كند و اگر ميتوانيد كمي استراحت كنيد تا براي زايمان آماده شويد.
آيا ممكن است انقباضاتي رُخ بدهند اما در واقع هنوز زمان زايمان فرا نرسيده باشد؟
بله. در مواردي ممكن است درد زايمان به صورت كاذب رُخ دهد. در اين مواقع دهانه رحم شما بزرگ و متسع نمي شود (پزشك يا ماما ميتواند با معاينه اين مطلب را تشخيص دهد)، انقباضها نامنظم بوده و شدت آنها زياد نمي شود و دردهايي كه در شكم يا پشت خود احساس ميكنيد با يك دوش گرم يا ماساژ به سادگي برطرف شوند.
آيا ميتوانم تشخيص دهم كه زايمان به زودي رُخ خواهد داد؟
ممكن است. هرچند شايد شما از جمله زنان خوشبختي باشيد كه هيچ كدام از اتفاقات مهمي را كه در درون بدنتان رُخ ميدهد متوجه نشويد اما بدن شما از يك ماه پيش از زايمان براي اين فرآيند آماده ميشود. در برخي از خانمها هنگامي كه زمان زايمان واقعي فرا ميرسد دهانه رحم از قبل متسع و نازك شده است.
ديگر نشانههاي زايمان شامل موارد زير ميشوند:
• كاهش درد (هنگامي كه سر كودك به طرف جايي در لگن كه براي زايمان مناسب است حركت ميكند)
• افزايش ترشحات واژن
• بروز نمايش خونيBloody Show)): ترشحات مايل به قهوهاي يا خونابه اي
• انقباضهاي بركستون هيكس( Braxton Hicks ):كه با فاصله زماني كمتر و با شدت بيشتر رُخ مي دهند.
زمان تولد نوزاد طبيعي، هفته ۳۷ بارداري به بعد است. نوزادان زودرس كه در هفته ۳۴ تا ۳۶ بارداري متولد ميشوند، ۷۱ درصد نوزادان را شامل ميشوند. در آمريكا نيز ۵/۱۲ درصد از نوزادان زود متولد ميشوند. در مطالعات زيادي مشخص شده است كه اين كودكان بيشتر از ساير كودكان در معرض مشكلات تنفسي و مشكلات تغذيهاي قرار ميگيرند، در تنظيم دماي بدن خود با مشكلات بيشتري مواجه هستند و احتمال ابتلا به زردي يا يرقان هم در آنها بيشتر است. همچنين اين كودكان در فرآيند رشد مغز نيز با مشكلاتي مواجه ميشوند.
کدام مادران در معرض زايمان زودرس قرار دارند و چرا؟
در مواردي به دليل ناهنجاريهاي رحمي، مادر قدرت نگهداري جنين را تا زمان معمول ندارد، و در حال حاضر با توجه به روشهاي باروري مصنوعي به دلايل مختلف مادران قدرت کمتري در نگهداري جنين تا پايان ۹ ماه را دارند و در نتيجه شيوع نارسي بالا ميرود. پرستاران شيفت شب علاوه بر اينکه از نظر جسمي و روحي دچار ضربه ميشوند، متاسفانه نسبت به ساير زنان شاغل، بيشتر در معرض خطر بروز زايمانهاي زودرس و سقط جنين هستند. عواملي همچون شب کاري، استرس شغلي، تماس با داروها باعث ميشود که پرستاران بيشتر در معرض زايمان زودهنگام قرار گيرند يا استرس و اضطراب علاوه بر ايجاد تاثيرات منفي بر جنين، ميتواند موجب زايمان زودرس نيز شود. اما بهطور کلي علت عمده زايمانهاي زودرس معلوم نيست.
محققان در دانشگاه تگزاس می گویند، وجود ماده شیمیایی به نام BPA در خون زنان باردار، احتمال زود به دنیا آمدن نوزاد را بالا میبرد.
بهتر است دست کم در دوره بارداری، غذای خانگی بخورید. دانشمندان یک دلیل دیگر برای این کار یافتهاند.
محققان در دانشگاه تگزاس می گویند، وجود ماده شیمیایی به نام BPA در خون زنان باردار، احتمال زود به دنیا آمدن نوزاد را بالا میبرد.
اما این ماده پلاستیکی از کجا میآید؟ BPA در پوشش بعضی ظرفهای غذا وجود دارد و موقع گرم کردن، وارد غذا میشود. گفته میشود این ماده باعث التهاب غیرعادی در بدن میشود که این التهاب هم میتواند در دوره بارداری مشکل ایجاد کند.
محققان می گویند، تقریباً تمام زنان یک سطحی از BPA را در خونشان دارند ولی مادران بارداری که حجم بیشتری از BPA در خونشان باشد، بیشتر در خطر به دنیا آوردن زودرس فرزندشان هستند. البته آنها تاکید میکنند، تعداد بیماران بررسی شده در این مطالعه زیاد نبوده و به تحقیق بیشتری نیاز است تا نوع رابطه میان تولد زودرس و این ماده پلاستیکی پیدا شود.