مادران باردار باید توجه داشته باشند که برخی از علائم غیر طبیعی میتواند نشانه مردن جنین در داخل شکم مادر باشد، بنابراین در صورت بروز این عوامل باید به پزشک مراجعه کرده و اقدامات لازم را انجام دهند تا از سقط جنین احتمالی جلوگیری کنند.
یکی از بزرگترین نگرانی مادران باردار این است که کودکی را که مدتهاست در شکم دارند به دلایلی از دست بدهند.وجود هرگونه علائم غیر طبیعی در بدن مادر و یا جنین باید تحت کنترل پزشک باشد تا هرگونه دستوری که لازم است را تجویز کند.
اکثر سقطها بین هفته ۸- ۱۲ بارداری رخ می دهد. این زمان زمانی است که هورمون جفتی به سطح بالای کافی برای حفاظت از جنین نرسیده است . در حالی که در این زمان سطح پروژسترون ترشح شده از جسم زرد رو به کاهش است.
.jpg)
مهمترین علائم جنین مرده در شکم عبارت است از:
معمولا جنین به دلیل پیچیدن بند ناف دور گردن خفه نمی شود. جالب است بدانید که در ۲۰ درصد از حاملگی ها بند ناف دور گردن جنین وجود دارد و این موجب مشکلی در نوزاد نمی شود چه زایمان طبیعی باشد و چه سزارین.
درباره دفع مدفوع جنین هم همین طور است یعنی تمامی جنین ها وقتی کاملا بالغ و رسیده می شوند، می توانند مدفوع کنند و این روند بویژه در جنین هایی که از تاریخ زایمان طبیعی شان گذشته است، در حالی که هنوز دردهای زایمانی شروع نشده، رخ می دهد. وقتی به طور طبیعی جنین مدفوع می کند، معمولا خطری جنین را تهدید نمی کند و فقط نیاز به زایمان هر چه سریع تر به صورت طبیعی یا سزارین دارد، اما در مواردی که جنین به این دلیل مدفوع می کند که تحت استرس ناشی از کمبود اکسیژن است، مدفوع کردن جنین علامت در خطر بودن جنین است و باید بسرعت برای سزارین اورژانس اقدام کرد، زیرا همان دلایلی که به مدفوع کردن جنین منجر می شود، می تواند به مرگ جنین نیز منجر بشود.
۵۰ درصد حاملگی ها پیش از لانه گزینی در رحم از دست می روند. بلافاصله پس از لانه گزینی (قبل از آنکه حاملگی از لحاظ بالینی قابل تشخیص باشد) حدود ۳۰ درصد حاملگی ها از بین می روند. و حتی پس از آنکه حاملگی از نظر بالینی قابل شناسایی شود نیز حدود ۲۵% سقط تا هفته ۱۴ اتفاق می افتد.
حدود نیمی از جنین های سقط شده در این دوره دچار ناهنجاریهای کروموزومی هستند. ممکن است سقط تا چند هفته بعد نیز اتفاق نیفتد تا زمانی که خونریزی مختصر یا درد قاعدگی مانندی رخ دهد.
علت شایع سقط این است که جنین به طور نامناسبی در بافت مخاط رحم جایگزین شده باشد. عامل دیگر سن مادر است. با افزایش سن مادر خطر سقط نیز افزایش می یابد.
اما مهم ترین علت این وضع بیماری دیابت مادر است. در این بیماری به دلیل اختلال در اکسیژن رسانی به جنین، مرگ جنین رخ می دهد. در این موارد به کنترل دقیق زن باردار برای جلوگیری از مرگ جنین نیاز است؛ یعنی مادر هر هفته کنترل شود و در صورت نیاز هر دو هفته سونوگرافی شود.
از علل دیگر مرگ جنین، اختلالات رشدی است که به دلیل مشکل ژنتیکی جنین یا به دلیل فشار خون و دیگر بیماری های مادر رخ می دهد. در این موارد بیشتر در سونوگرافی، جنین وضع خوبی ندارد و خوب رشد نکرده و به اصطلاح، رشد داخل رحمی کند یا متوقف شده است.
این موارد در کنترل دوره ای زن باردار با مشاهده شکم و میزان رشد جنین از سوی پزشک کشف می شود و برای تشخیص دقیق تر نیاز به سونوگرافی های خاص است و در صورت اطمینان قبل از فوت جنین با وجود نارس بودن جنین پزشکان اقدام به زایمان کودک می کنند.
به هرحال همیشه مادرانی که دچار چاقی، فشار خون، دیابت یا بیماری های قلبی و کلیوی هستند، بیشتر نگران فوت جنین خود هستند. همین طور در حاملگی های دو یا چند قلو یا زمانی که جنین بیش از حد درشت است یا از تاریخ زایمان بیش از یک هفته گذشته است، احتمال فوت جنین بیشتر است، پس این مادران نیاز به مراقبت بیشتری دارند.
سیگار کشیدن، داروهای خاص (تجویز شده یا ممنوع)، وضعیتهای بد کنترل شده مانند اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس می توانند خطر سقط را افزایش دهند. اختلالات انعقادی مانند ترومبوفیلی سبب می‌شود تا لخته‌های کوچکی داخل عروق جفتی ایجاد شود و با کند شدن جریان خون‌رسانی به جنین تأخیر رشد به وجود آیدیا جریان خون‌رسانی به جای آنکه از رحم به جنین منتقل شود برعکس می‌شود.
همچنین در زنانی که همراه با اضافه وزن و پریودهای نامرتب، علایم افزایش هورمون مردانه به صورت موهای زاید و تغییر رنگ پوست در آنها دیده می شود،میزان سقط های اولیه ۳ تا ۵ برابر خانم هایی است که مشکل چاقی ندارند.
بعضی از سقط ها را می‌توان به عوامل ژنتیکی، آلودگی محیطی،تماس طولانی مدت با مواد شیمیایی و همچنین کمبود اسید فولیک و تاحدی ویتامنی C عنوان کرد.
● مهمترین علائمی که هنگام سقط دیده می شود، خونریزی از رحم و درد است:
۱- خونریزی رحمی:
در شروع سقط، خونریزی اغلب اوقات به صورت لک بینی آغاز می شود ولی طولی نمی کشد که زیادتر می شود و لخته های بزرگ نیز تشکیل می گردد. علت خونریزی، باقی ماندن تکه ای از جفت و یا قسمتی از جنین در داخل رحم است و تا زمانی که این تکه ها خارج نشده اند، رحم روی خود جمع نمی شود و خونریزی ادامه می یابد.
۲- درد در ناحیه زیر شکم:
در موقع سقط جنین، اکثر خانمها از دردهای خفیف زیر شکم شکایت می کنند و این دردها اغلب متناوب است و گاهی از اوقات قولنجی می شود. علت این دردها، انقباض عضله رحم برای خارج ساختن خون و یا لخته داخل آن است و تا زمانی که رحم خالی نشده درد نیز ادامه خواهد داشت.
سرنوشت جنین در حال سقط شدن بستگی به زنده بودن و مقاومت آن دارد. تا زمانی که جنین داخل شکم زنده است امید قطع شدن خونریزی و ادامه یافتن آبستنی وجود دارد ولی اگر جنین مرده باشد، هرگونه کوشش برای نگاهداشتن آبستنی بی ثمر خواهد بود، زیرا اگر جنین مرده خود به خود سقط نشود باید آن را با عمل کورتاژخارج کرد. جنین وقتی تهدید به سقط است که دهانه رحم بسته شده وخونریزی رحمی، مختصر و جزئی باشد و مسلما جنین داخل رحم زنده بوده و خونریزی ممکن است با استراحت بیمار و درمان طبی قطع گردد. سقط جنین وقتی قریب الوقوع و حتمی است که جنین مرده و دهانه رحم کاملا باز وخونریزی شدید و غیر قابل کنترل باشد.
